Czy opłata za zgłoszenie znaku towarowego to koszt

Zdaniem fiskusa prawa ochronne do znaków towarowych, które zostały zgłoszone przez podatników, nie podlegają amortyzacji. Innego zdania sądy, które zaliczają wydatki na rejestrację do wartości niematerialnych.

Publikacja: 07.07.2016 06:50

Czy opłata za zgłoszenie znaku towarowego to koszt

Foto: 123RF

Podatnik poniósł opłatę z tytułu zgłoszenia stworzonego przez siebie znaku towarowego (logo) do Urzędu Harmonizacji Rynku Wewnętrznego. Opłata wyniosła ponad 4000 zł. Czy opłatę tę podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio, czy musi ją amortyzować? – pyta czytelnik.

Ochrona znaku towarowego na rynku europejskim wymaga jego zgłoszenia w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego. Towarzyszy temu konieczność poniesienia opłaty za zgłoszenie. Odpowiedź na pytanie wymaga jednak odpowiedniego zakwalifikowania samego znaku towarowego stworzonego przez podatnika.

Jak kwalifikować

Wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (zob. art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o PIT). Wiąże się to z tym, że środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegają amortyzacji, a w konsekwencji wydatki na ich nabycie lub wytworzenie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne (zob. art. 22 ust. 8 ustawy o PIT).

Pojęcia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych definiują przepisy art. 22a oraz 22b ustawy o PIT. W świetle tych przepisów nie ulega wątpliwości, że znak towarowy nie jest środkiem trwałym. Znak towarowy (a precyzyjniej – prawo ochronne do znaku towarowego) może być natomiast wartością niematerialną i prawną, jako prawo określone w ustawie z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 1410 ze zm.; por. art. 22b ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT).

Tylko w drodze zakupu

Wartościami niematerialnymi i prawnymi mogą być wyłącznie składniki majątku nabyte przez podatników. Jak orzekł WSA w Gliwicach w wyroku z 13 września 2012 r. (I SA/Gl 1021/11), „(...) amortyzacji podlegają na podstawie art. 16a ust. 1 ustawy o CIT [oraz na podstawie art. 22a ust. 1 ustawy o PIT – przyp. aut.] środki trwałe, a na podstawie art. 16b ust. 1 ustawy o CIT [oraz na podstawie art. 22b ust. 1 ustawy o PIT – przyp. aut.] wartości niematerialne i prawne. Katalog środków trwałych jest katalogiem otwartym, a katalog wartości niematerialnych i prawnych jest katalogiem zamkniętym. Amortyzacji podlegają środki trwałe nabyte lub wytworzone oraz wartości niematerialne i prawne, ale wyłącznie nabyte".

Dotyczy to również praw do znaków towarowych. Wartościami niematerialnymi i prawnymi są zatem wyłącznie prawa ochronne do znaków towarowych nabyte przez podatników. W konsekwencji, zdaniem organów podatkowych, nie podlegają amortyzacji prawa ochronne do znaków towarowych, które zostały zgłoszone przez podatników. Tytułem przykładu można wskazać pismo Ministerstwa Finansów z 17 maja 2013 r. (DD6/8213/59/MDA/2012/ DD-604/2012), w którym czytamy, że „(...) art. 16b ustawy CIT [oraz art. 22b ustawy o PIT – przyp. aut.] należy interpretować w ten sposób, iż możliwość dokonywania podatkowych odpisów amortyzacyjnych od prawa do znaku towarowego występuje wtedy, gdy na dzień jego nabycia podatnik posiada na mocy prawomocnej decyzji Urzędu Patentowego szczególną ochronę prawną, czyli wówczas, gdy dochodzi do nabycia wtórnego, a nie pierwotnego - związanego z samym faktem wydania decyzji przez Urząd Patentowy. W tym drugim z wymienionych przypadków należy uznać, że ma miejsce »wytworzenie« prawa, które tym samym nie podlega amortyzacji".

Podobne stanowisko zajęła, przykładowo, Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 13 stycznia 2014 r. (IPTPB3/423-355/13-14/ PM). Stanowisko to reprezentują również niekiedy sądy administracyjne (por. wyrok WSA w Białymstoku z 16 marca 2011 r., I SA/ Bk 28/11 oraz wyrok WSA w Gdańsku z 2 października 2013 r., I SA/Gd 750/13).

Sądy i fiskus nie są zgodne

Większość sądów administracyjnych zajmuje jednak odmienne stanowisko. Jak orzekł WSA w Rzeszowie w wyroku z 25 października 2012 r. (I SA/Rz 755/12), „(...) nabycie może mieć charakter nabycia pierwotnego, jak również nabycia pochodnego. Z nabyciem pierwotnym mamy do czynienia w sytuacji, kiedy brak jest poprzednika prawnego osoby uzyskującej prawo i klasycznym przykładem takiego nabycia będzie uzyskanie jakiegoś prawa w drodze prawnokształtującej decyzji właściwego organu (np. uzyskanie drogi koniecznej, pozwolenie na broń). Nabycie zaś pochodne występuje wtedy, kiedy dany podmiot uzyskuje prawo w drodze przejścia tego uprawnienia z innego podmiotu". Mając to na uwadze sąd stwierdził, że „(...) z okoliczności przedstawionego przez spółkę zdarzenia nie wynika, aby prawo do wspólnotowego znaku towarowego miało być przez spółkę wytworzone. Nie jest to zresztą możliwe, skoro powstać ono może jedynie na podstawie rejestracji wspólnotowego znaku towarowego przez Urząd Harmonizacji Rynku Wewnętrznego w Alicante. Fakt rejestracji nie może być uznany za wytworzenie znaku we własnym zakresie przez spółkę, skoro następuje na podstawie decyzji organu działającego w granicach stosownych regulacji prawnych". Podobne stanowisko zajął m.in. WSA w Lublinie w wyroku z 19 grudnia 2013 r. (I SA/Lu 1107/13), NSA w wyroku z 30 stycznia 2014 r. (II FSK 400/12) oraz WSA w Łodzi w wyroku z 7 sierpnia 2014 r. (I SA/Łd 414/14).

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi

A zatem odpowiedź na pytanie zależy od przyjęcia jednego z powyższych stanowisk. Przyjęcie pierwszego z nich (reprezentowanego przez organy podatkowe) oznaczałoby, że podatnik może zaliczyć opłatę za zgłoszenie znaku towarowego bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast przyjęcie drugiego z zaprezentowanych stanowisk oznaczałoby, że ta opłata jest wydatkiem na nabycie wartości niematerialnej i prawnej w postaci prawa ochronnego do znaku towarowego. Prowadziłoby to do wniosku, że opłata ta nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio, podlega bowiem amortyzacji.

Autor jest doradcą podatkowym

Podatnik poniósł opłatę z tytułu zgłoszenia stworzonego przez siebie znaku towarowego (logo) do Urzędu Harmonizacji Rynku Wewnętrznego. Opłata wyniosła ponad 4000 zł. Czy opłatę tę podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio, czy musi ją amortyzować? – pyta czytelnik.

Ochrona znaku towarowego na rynku europejskim wymaga jego zgłoszenia w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego. Towarzyszy temu konieczność poniesienia opłaty za zgłoszenie. Odpowiedź na pytanie wymaga jednak odpowiedniego zakwalifikowania samego znaku towarowego stworzonego przez podatnika.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP