Egzamin wstępny na aplikację 2019: powtórka z prawa karnego

Młodzi ludzie kandydujący do prawniczych korporacji wkrótce staną przed testem z prawa karnego.

Aktualizacja: 14.08.2019 09:08 Publikacja: 14.08.2019 08:30

Egzamin wstępny na aplikację 2019: powtórka z prawa karnego

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek jd Jerzy Dudek

28 września 2019 r. o godz. 11.00 odbędzie się egzamin na aplikacje prawnicze. Tego dnia kandydaci do korporacji zmierzą się z testem składającym się ze 150 pytań zamkniętych. Od kilku lat wraz z Wydawnictwem CH Beck pomagamy młodym prawnikom w powtórce materiału do testu. Dziś prawo karne. Za tydzień procedura cywilna.

Czytaj także:

Powtórka z prawa karnego przed egzaminem

Egzamin wstępny 2019: powtórka z Konstytucji i prawa cywilnego

Egzamin wstępny 2019: powtórka z prawa cywilnego

Test przepustką do korporacji prawniczej

Egzamin na aplikacje 2019 - wykaz aktów prawnych

Przepadek i środki kompensacyjne

- przepadek przedmiotów sąd orzeka, jeżeli pochodzą one bezpośrednio z przestępstwa. Może orzec lub orzeka, gdy ustawa tak stanowi, przepadek przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa. Jeżeli orzeczenie przepadku byłoby niewspółmierne do wagi popełnionego czynu, sąd zamiast przepadku może orzec nawiązkę na rzecz Skarbu Państwa. Sąd może orzec również przepadek, jeśli społeczna szkodliwość czynu jest znikoma, a także w razie warunkowego umorzenia postępowania lub stwierdzenia, że sprawca dopuścił się czynu zabronionego w stanie niepoczytalności albo gdy zachodzi okoliczność wyłączająca ukaranie sprawcy czynu zabronionego. Ponadto, gdy zebrane dowody wskazują, że w razie skazania zostałby orzeczony przepadek, sąd może go orzec także w razie śmierci sprawcy, umorzenia postępowania z powodu jego niewykrycia, a także w przypadku zawieszenia postępowania w sprawie, w której nie można ująć oskarżonego albo oskarżony nie może brać udziału w postępowaniu z powodu choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby;

Czytaj także:

Ciężka choroba czy poród nie przekreślą aplikanta na zawsze

Aplikanci walczą o dodatki

Drastyczne podwyżki opłat za aplikację. Będzie mniej chętnych?

Aplikacja za droga? Adwokaci: brakuje pieniędzy na szkolenie

- przepadek przedsiębiorstwa sąd może orzec w razie skazania za przestępstwo, z którego popełnienia sprawca osiągnął, chociażby pośrednio, korzyść majątkową znacznej wartości – przepadek przedsiębiorstwa stanowiącego własność sprawcy albo jego równowartości, jeżeli przedsiębiorstwo służyło do popełnienia tego przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści. W razie skazania za przestępstwo, z którego popełnienia sprawca osiągnął, chociażby pośrednio, korzyść majątkową znacznej wartości, sąd może orzec przepadek niestanowiącego własności sprawcy przedsiębiorstwa osoby fizycznej albo jego równowartości, jeżeli przedsiębiorstwo służyło do popełnienia tego przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści, a jego właściciel chciał, aby przedsiębiorstwo służyło do popełnienia tego przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści albo, przewidując taką możliwość, na to się godził. Przepadku nie orzeka się, jeżeli byłoby to niewspółmierne do wagi popełnionego przestępstwa, stopnia zawinienia oskarżonego lub motywacji i sposobu zachowania się właściciela przedsiębiorstwa;

- przepadek korzyści – jeżeli sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa, chociażby pośrednio, korzyść majątkową niepodlegającą przepadkowi przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa, sąd orzeka przepadek takiej korzyści albo jej równowartości. Przepadku nie orzeka się w całości lub w części, jeżeli korzyść lub jej równowartość podlega zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi. W razie współwłasności orzeka się przepadek udziału należącego do sprawcy lub przepadek równowartości tego udziału;

- w razie skazania sąd może orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, stosując przepisy prawa cywilnego, obowiązek naprawienia, w całości albo w części, wyrządzonej przestępstwem szkody bądź zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Gdy orzeczenie obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę jest znacznie utrudnione, sąd może orzec zamiast nich nawiązkę w wysokości do 200 000 zł na rzecz pokrzywdzonego, a w razie jego śmierci w wyniku popełnionego przez skazanego przestępstwa nawiązkę na rzecz osoby najbliższej, której sytuacja życiowa wskutek śmierci pokrzywdzonego uległa znacznemu pogorszeniu;

- nawiązkę orzeka się w wysokości do 100 000 zł, chyba że ustawa stanowi inaczej;

- sąd może orzec nawiązkę na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w razie skazania sprawcy za: umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu, inne przestępstwo umyślne, którego skutkiem jest śmierć człowieka, ciężki uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia. Natomiast w razie skazania za przestępstwo przeciwko środowisku sąd może orzec nawiązkę na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;

- sąd orzeka nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, a w przypadku jego śmierci w wyniku popełnionego przez skazanego przestępstwa na rzecz osoby najbliższej, której sytuacja życiowa wskutek śmierci pokrzywdzonego uległa znacznemu pogorszeniu w razie skazania za przestępstwo wypadku, katastrofy i jej niebezpieczeństwa, jeżeli sprawca był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo zbiegł z miejsca zdarzenia. Jeśli ustalenie takiej osoby najbliższej nie jest możliwe, sąd orzeka nawiązkę na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Sąd orzeka nawiązkę w wysokości co najmniej 10 000 złotych.

Zasady wymiaru kar i środków karnych:

- sąd wymierza karę według swojego uznania w granicach określonych przez ustawę, uważając, by jej dolegliwość nie przekroczyła stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze względem sprawcy oraz kształtując świadomość prawną społeczeństwa;

- wymierzając karę, sąd uwzględnia:

1) motywację i sposób zachowania się sprawcy, zwłaszcza w razie popełnienia przestępstwa na szkodę osoby nieporadnej ze względu na wiek lub stan zdrowia,

2) popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim,

3) rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków,

4) rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa,

5) właściwości i warunki osobiste sprawcy,

6) sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie po popełnieniu go,

7) staranie o naprawienie szkody bądź zadośćuczynienie społecznemu poczuciu sprawiedliwości,

8) zachowanie pokrzywdzonego;

- wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat, nie orzeka się kary dożywotniego pozbawienia wolności;

- jeżeli zbiegają się podstawy nadzwyczajnego złagodzenia i obostrzenia, sąd może zastosować (tylko raz) nadzwyczajne złagodzenie albo obostrzenie kary;

- skazując za występek o charakterze chuligańskim, sąd wymierza karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości nie niższej od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę;

- gdy ustawa przewiduje możliwość wyboru rodzaju kary, a przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat, sąd orzeka karę pozbawienia wolności tylko wtedy, gdy inna kara lub środek karny nie może spełnić celów kary;

- odstąpienie – gdy przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat albo karą łagodniejszego rodzaju i społeczna szkodliwość czynu nie jest znaczna, sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli orzeka jednocześnie środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, a cele kary zostaną w ten sposób spełnione;

- nadzwyczajne złagodzenie kary polega na wymierzeniu kary poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia albo kary łagodniejszego rodzaju.

Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary:

1) w wypadkach określonych w ustawie,

2) w stosunku do młodocianego (ze względów wychowawczych),

3) w uzasadnionych wypadkach, gdy nawet najniższa kara byłaby niewspółmiernie surowa, gdy: doszło do pojednania pokrzywdzonego i sprawcy, szkodę naprawiono bądź ustalono sposób naprawienia, sprawca starał się naprawić szkodę lub jej zapobiec, sprawca przestępstwa nieumyślnego albo jego najbliższy poniósł poważny uszczerbek w związku z przestępstwem.

Sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary, może także warunkowo zawiesić jej wykonanie, jeżeli sprawca współdziałający z innymi osobami przy popełnieniu przestępstwa ujawni wobec organu wymiaru sprawiedliwości informacje dotyczące osób uczestniczących w przestępstwie i istotne okoliczności jego popełnienia.

Na wniosek prokuratora sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet warunkowo zawiesić jej wykonanie, jeżeli sprawca, niezależnie od wyjaśnień złożonych w swojej sprawie, ujawni przed organami ścigania i przedstawi istotne okoliczności, nieznane dotychczas temu organowi, przestępstwa zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności.

Nadzwyczajne złagodzenie kary polega na wymierzeniu kary poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia albo kary łagodniejszego rodzaju według następujących zasad:

1) czyn stanowi zbrodnię zagrożoną co najmniej karą 25 lat pozbawienia wolności, sąd wymierza karę pozbawienia wolności nie niższą od 8 lat,

2) czyn stanowi inną zbrodnię, sąd wymierza karę pozbawienia wolności nie niższą od 1/3 dolnej granicy ustawowego zagrożenia,

3) czyn stanowi występek, przy czym dolną granicą ustawowego zagrożenia jest kara pozbawienia wolności nie niższa od roku, sąd wymierza grzywnę, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności,

4) czyn stanowi występek, przy czym dolną granicą ustawowego zagrożenia jest kara pozbawienia wolności niższa od roku, sąd wymierza grzywnę albo karę ograniczenia wolności,

5) czyn zagrożony jest więcej niż jedną z kar (grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności), nadzwyczajne złagodzenie kary polega na odstąpieniu od wymierzenia kary i orzeczeniu środka karnego, środka kompensacyjnego lub przepadku.

Powrót do przestępstwa:

- recydywa prosta (specjalna, podstawowa) – sprawca skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności popełnia w terminie 5 lat, po odbyciu minimum 6 miesięcy kary, umyślne przestępstwo podobne do tego, za które był skazany i w takiej sytuacji sąd może wymierzyć karę w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę;

- multirecydywa (specjalna, wielokrotna) – skazany w warunkach określonych powyżej, który odbył łącznie minimum rok kary pozbawienia wolności i w terminie 5 lat po odbyciu całości bądź części ostatniej kary popełnia ponownie przestępstwo umyślne przeciwko: życiu lub zdrowiu, zgwałcenia, rozboju, kradzieży z włamaniem, inne przestępstwo przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy albo groźbą jej użycia, sąd wymierza karę pozbawienia wolności w wysokości powyżej dolnej granicy, a może ją wymierzyć do górnej granicy zwiększonej o połowę.

Z czego najlepiej się uczyć

- M. Stepaniuk, Aplikacja radcowska. Pytania, odpowiedzi, tabele, wyd. 2019

- M. Stepaniuk, Aplikacja adwokacka. Pytania, odpowiedzi, tabele, wyd. 2019

- A. Heliosz, Aplikacja od ogółu do szczegółu. Akty normatywne w pigułce, wyd. 2019

- A. Heliosz, Aplikacja od ogółu do szczegółu. Ustawy dodatkowe – Aplikacja komornicza i notarialna, wyd. 2019

- Teksty ustaw. Egzaminy. Aplikacje radcowska i adwokacka. Tom 1 i 2, wyd. 2019

- A. Malinowski, G. Dąbrowski, Egzaminy wstępne na aplikacje prawnicze. Testy, komentarze, wyd. 2019

- K. Czajkowska-Matosiuk, Aplikacje prawnicze w pytaniach i odpowiedziach. Tom 1 i 2, wyd. 2019

28 września 2019 r. o godz. 11.00 odbędzie się egzamin na aplikacje prawnicze. Tego dnia kandydaci do korporacji zmierzą się z testem składającym się ze 150 pytań zamkniętych. Od kilku lat wraz z Wydawnictwem CH Beck pomagamy młodym prawnikom w powtórce materiału do testu. Dziś prawo karne. Za tydzień procedura cywilna.

Czytaj także:

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP