Egzamin wstępny na aplikacje 2019: powtórka z prawa konstytucyjnego i prawa cywilnego - test

Termin do złożenia zgłoszenia o przystąpieniu do egzaminu wstępnego na aplikacje upływa 14 sierpnia 2019 r.

Aktualizacja: 31.07.2019 13:43 Publikacja: 31.07.2019 08:24

Egzamin wstępny na aplikacje 2019: powtórka z prawa konstytucyjnego i prawa cywilnego - test

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

29 września odbędzie się egzamin wstępny na aplikacje prawnicze: adwokacką, radcowską, notarialną i komorniczą. Jak co roku wraz z Wydawnictwem CH Beck pomagamy się przygotować do testu. Dziś krótka powtórka z prawa konstytucyjnego i cywilnego.

Czytaj także:

Egzamin wstępny 2019: powtórka z prawa cywilnego

Egzamin na aplikacje prawnicze 2019 - pytania z prawa cywilnego

Egzamin wstępny na aplikację w 2019 r. - wykaz tytułów aktów prawnych

Sejm i Senat

Pytanie:

Władzę ustawodawczą w Rzeczypospolitej Polskiej sprawują:

A. Sejm, Senat i Zgromadzenie Narodowe,

B. Sejm i Senat oraz sejmiki wojewódzkie,

C. Sejm i Senat.

Odp. C; art. 95 ust. 1 Konstytucji RP

Omówienie:

Pojęcie systemu wyborczego

System wyborczy danego kraju to ogół zasad postępowania związanych z powoływaniem organów w drodze wyborów. Pojęcie systemu wyborczego jest szersze niż pojęcie prawa wyborczego.

Zasady prawa wyborczego

Współczesne systemy demokratyczne przewidują zazwyczaj istnienie czterech zasad prawa wyborczego: powszechność, równość, bezpośredniość i tajność, a w ujęciu pięcioprzymiotnikowym – także proporcjonalność.

Zarządzenie wyborów

Wybory do Sejmu i Senatu zarządza Prezydent RP w drodze postanowienia, nie później niż 90 dni przed upływem ich 4-letniej kadencji. Wybory wyznaczane są na dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 30 dni przed upływem kadencji obu izb. Postanowienie Prezydenta RP podaje się do wiadomości publicznej i ogłasza w Dzienniku Ustaw najpóźniej w 5. dniu od dnia zarządzenia wyborów.

Zgłaszanie kandydatów

Kandydatów na posłów mogą zgłaszać:

1) partie polityczne oraz

2) wyborcy.

Nie można kandydować równocześnie do Sejmu i Senatu.

Stwierdzenie ważności wyborów

Zgodnie z art. 101 Konstytucji RP ważność wyborów do Sejmu i Senatu stwierdza Sąd Najwyższy. Wyborcom przysługuje prawo zgłaszania do Sądu Najwyższego protestów przeciwko ważności wyborów na zasadach określonych w ustawie.

INNE PYTANIA Z TEGO ZAKRESU

1. W zakresie określonym przepisami Konstytucji i ustaw, kontrolę nad działalnością Rady Ministrów sprawuje:

A. Sejm,

B. Senat,

C. Prezydent RP.

Odp. A; art. 95 ust. 2 Konstytucji RP

2. Wybory do Senatu nie są:

A. powszechne,

B. bezpośrednie,

C. proporcjonalne.

Odp. C; art. 97 ust. 2 Konstytucji RP

3. Kadencje Sejmu i Senatu rozpoczynają się z dniem:

A. zebrania się Sejmu na pierwsze posiedzenie,

B. stwierdzenia ważności wyborów do Sejmu i Senatu przez Sąd Najwyższy,

C. ogłoszenia wyników wyborów do Sejmu i Senatu przez Państwową Komisję Wyborczą.

Odp. A; art. 98 ust. 1 Konstytucji RP

4. Zgodnie z Konstytucją RP kadencja Senatu rozpoczyna się:

A. z dniem zebrania się Senatu na pierwsze posiedzenie,

B. z dniem zebrania się Sejmu na pierwsze posiedzenie,

C. w terminie 2 tygodni od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez Państwową Komisję Wyborczą.

Odp. B; art. 98 ust. 1 Konstytucji RP

5. Kadencja Sejmu RP trwa do dnia:

A. ogłoszenia wyników wyborów przez Państwową Komisję Wyborczą,

B. poprzedzającego dzień zebrania się Sejmu następnej kadencji,

C. zebrania się Sejmu następnej kadencji na pierwszym posiedzeniu.

Odp. B; art. 98 ust. 1 Konstytucji RP

6. Wybrany do Sejmu może być obywatel polski mający prawo wybierania, który:

A. najpóźniej w dniu wyborów kończy 21 lat,

B. najpóźniej w dniu wyborów kończy 18 lat,

C. w dniu składania przyrzeczenia kończy 18 lat.

Odp. A; art. 99 ust. 1 Konstytucji RP

7. Wybrana do Sejmu nie może być osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo:

A. umyślne oraz nieumyślne,

B. umyślne ścigane z oskarżenia prywatnego oraz publicznego,

C. umyślne ścigane z oskarżenia publicznego.

Odp. C; art. 99 ust. 3 Konstytucji RP

8. Bierne prawo wyborcze do Senatu ma obywatel polski, mający prawo do wybierania, który w dniu wyborów:

A. kończy 21 lat,

B. kończy 30 lat,

C. kończy 35 lat.

Odp. B; art. 99 ust. 2 Konstytucji RP

9. Zgodnie z Konstytucją RP ważność wyborów do Sejmu i Senatu stwierdza:

A. sąd okręgowy właściwy do rozpoznania protestów wyborczych,

B. Trybunał Konstytucyjny,

C. Sąd Najwyższy.

Odp. C; art. 101 ust. 1 Konstytucji RP

Cywilne jeszcze raz

Pełnomocnicy procesowi

Strony i ich organy lub przedstawiciele ustawowi mogą działać przed sądem osobiście lub przez pełnomocników.

Kodeks postępowania cywilnego przewiduje dwa rodzaje pełnomocnictwa:

pełnomocnictwo procesowe (ogólne i szczególne),

pełnomocnictwo do dokonywania niektórych czynności procesowych.

Pełnomocnikiem może być:

adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy w sprawach własności przemysłowej, osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego w sprawach restrukturyzacji i upadłości, osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami strony, osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia, współuczestnik sporu, rodzice strony, małżonek strony, rodzeństwo strony, zstępni lub wstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia.

W postępowaniu przed Sądem Najwyższym obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów lub radców prawnych, a w sprawach własności przemysłowej także przez rzeczników patentowych. Zastępstwo to dotyczy także czynności procesowych związanych z postępowaniem przed Sądem Najwyższym, podejmowanych przed sądem niższej instancji. Przepisu tego nie stosuje się w postępowaniu o zwolnienie od kosztów sądowych oraz o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego oraz gdy stroną, jej organem, jej przedstawicielem ustawowym lub pełnomocnikiem jest sędzia, prokurator, notariusz albo profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych, a także gdy stroną, jej organem lub jej przedstawicielem ustawowym jest adwokat, radca prawny lub radca Prokuratorii Generalnej RP, a ponadto, gdy zastępstwo procesowe Skarbu Państwa albo państwowej osoby prawnej jest wykonywane przez Prokuratorię Generalną RP.

Przy pierwszej czynności procesowej pełnomocnik obowiązany jest dołączyć do akt sprawy pełnomocnictwo z podpisem mocodawcy lub uwierzytelniony odpis pełnomocnictwa wraz z odpisem dla strony przeciwnej.

Zasady tej nie stosuje się w przypadku dokonania czynności procesowej w elektronicznym postępowaniu upominawczym, jednak pełnomocnik powinien powołać się na pełnomocnictwo, wskazując jego datę, zakres oraz okoliczności wymienione w art. 87 k.p.c. Adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy oraz radca Prokuratorii Generalnej RP mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych dokumentów wskazujących na ich umocowanie.

Złożenie dokumentu wskazującego umocowanie lub jego uwierzytelnionego odpisu nie jest wymagane, jeżeli stwierdzenie przez sąd umocowania jest możliwe na podstawie wykazu lub innego rejestru, do którego sąd ma dostęp drogą elektroniczną.

W toku sprawy pełnomocnictwo może być udzielone ustnie na posiedzeniu sądu przez oświadczenie złożone przez stronę i wciągnięte do protokołu.

Ważne:

Mocodawca stawający jednocześnie z pełnomocnikiem może niezwłocznie prostować lub odwoływać oświadczenia pełnomocnika (art. 93 k.p.c.).

Pełnomocnictwo można wypowiedzieć. Wypowiedzenie pełnomocnictwa procesowego przez mocodawcę odnosi skutek prawny w stosunku do sądu z chwilą zawiadomienia go o tym, w stosunku zaś do przeciwnika i innych uczestników – z chwilą doręczenia im tego zawiadomienia przez sąd. Adwokat lub radca prawny, który wypowiedział pełnomocnictwo, obowiązany jest działać za stronę jeszcze przez dwa tygodnie, chyba że mocodawca zwolni go od tego obowiązku. Każdy inny pełnomocnik powinien, mimo wypowiedzenia, działać za mocodawcę przez ten sam czas, jeżeli jest to konieczne do uchronienia mocodawcy od niekorzystnych skutków prawnych (art. 94 k.p.c.). Ten przepis stosuje się odpowiednio do adwokata lub radcy prawnego ustanowionego przez sąd w przypadku zwolnienia go od obowiązku zastępowania strony w procesie.

Przykłady:

1. W jednej ze spraw sąd apelacyjny przyjął, że powódka skutecznie wypowiedziała pełnomocnictwo procesowe ustanowionemu dla niej pełnomocnikowi z urzędu (adwokatowi) pismem skierowanym do sądu okręgowego (art. 94 § 1 k.p.c.). Tym samym zawiadomienie o terminie rozprawy apelacyjnej nastąpiło w wyniku doręczenia skierowanego do powódki (art. 133 § 1 i art. 139 § 1 k.p.c.) i w świetle tego przepisu przyjęto doręczenie powódce zawiadomienia. W zażaleniu na postanowienie powódka zarzuciła naruszenie art. 168 § 1 k.p.c., art. 328 § 1 k.p.c. i art. 133 § 1 k.p.c., a także – art. 94 § 1 i art. 118 k.p.c. Wnosiła o zmianę zaskarżonego postanowienia i przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku sądu apelacyjnego. Domagała się też uchylenia postanowienia o odrzuceniu wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku i doręczenie odpisu tego wyroku wraz z pisemnym uzasadnieniem. Według powódki treść jej pisma wskazuje na to, że „nie jest ono zawiadomieniem (sądu) o wypowiedzeniu pełnomocnictwa, ale nieskutecznym oświadczeniem woli o wypowiedzeniu tegoż pełnomocnictwa skierowanym do niewłaściwego adresata (...)". Sąd Najwyższy w tej sprawie stwierdził, że mocodawca może skutecznie wypowiedzieć pełnomocnictwo procesowe ustanowione z urzędu. Ma wówczas zastosowanie art. 94 § 1 k.p.c. 2. Sąd Apelacyjny w Krakowie postanowieniem z 6.06.2016 r. odrzucił apelację powódki Zofii Mokradło od wyroku Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z 3.03.2016 r. Wyrok został doręczony powódce 10.03.2016 r. Powódka 14.03.2016 r. złożyła wniosek o sporządzenie uzasadnienia i doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem na jej adres. Kolejnym pismem z 17.03.2016 r. powódka poinformowała sąd, że wypowiedziała pełnomocnictwo procesowe swojemu pełnomocnikowi ustanowionemu z urzędu i wniosła ponownie o sporządzenie uzasadnienia i doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem na jej adres. Doręczenie powódce odpisu wyroku z uzasadnieniem nastąpiło 31.03.2016 r. Apelację od wyroku złożyła powódka 15.04.2016 r. i zawarła w niej wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Wniesienie apelacji 15.04.2016 r. było spóźnione i apelacja podlegała odrzuceniu (termin upłynął 14.04.2016 r.). Oczywiście, na skutek zawartego w spóźnionej apelacji wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu toczyło się zapewne postępowanie w przedmiocie wyznaczenia kolejnego pełnomocnika dla powódki, któremu po ustanowieniu doręczono odpis wyroku z uzasadnieniem, jednak czynności te, jak również ewentualne wniesienie przez tego pełnomocnika apelacji, nie miały żadnego znaczenia dla biegu terminu do wniesienia apelacji.

W razie śmierci strony albo utraty przez nią zdolności sądowej pełnomocnictwo wygasa. Jednakże pełnomocnik procesowy działa aż do czasu zawieszenia postępowania.

Pamiętaj!

Po wniesieniu pozwu sąd może dopuścić tymczasowo do podjęcia naglącej czynności procesowej osobę niemogącą na razie przedstawić pełnomocnictwa. Zarządzenie to sąd może uzależnić od zabezpieczenia kosztów (art. 97 § 1 k.p.c.). Sąd wyznaczy równocześnie termin, w ciągu którego osoba działająca bez pełnomocnictwa powinna je złożyć albo przedstawić zatwierdzenie swej czynności przez stronę. Jeżeli termin upłynął bezskutecznie, sąd pominie czynności procesowe tej osoby. W tym wypadku przeciwnik może żądać od działającego bez umocowania zwrotu kosztów spowodowanych jego tymczasowym dopuszczeniem (art. 97 § 2 k.p.c.).

Z czego najlepiej się uczyć

- M. Stepaniuk, Aplikacja radcowska. Pytania, odpowiedzi, tabele, wyd. 2019

- M. Stepaniuk, Aplikacja adwokacka. Pytania, odpowiedzi, tabele, wyd. 2019

- A. Heliosz, Aplikacja od ogółu do szczegółu. Akty normatywne w pigułce, wyd. 2019

- A. Heliosz, Aplikacja od ogółu do szczegółu. Ustawy dodatkowe – Aplikacja komornicza i notarialna, wyd. 2019

- Teksty ustaw. Egzaminy. Aplikacje radcowska i adwokacka. Tom 1 i 2, wyd. 2019

- A. Malinowski, G. Dąbrowski, Egzaminy wstępne na aplikacje prawnicze. Testy, komentarze, wyd. 2019

- K. Czajkowska-Matosiuk, Aplikacje prawnicze w pytaniach i odpowiedziach. Tom 1 i 2, wyd. 2019

29 września odbędzie się egzamin wstępny na aplikacje prawnicze: adwokacką, radcowską, notarialną i komorniczą. Jak co roku wraz z Wydawnictwem CH Beck pomagamy się przygotować do testu. Dziś krótka powtórka z prawa konstytucyjnego i cywilnego.

Czytaj także:

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Konsumenci
UOKiK ukarał dwie znane polskie firmy odzieżowe. "Wełna jedynie na etykiecie"
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego