- Rada gminy chce uzupełnić regulamin korzystania z parku przez zakazanie przebywania w parku osobom nietrzeźwym. Czy będzie to zgodne przepisami?
Nie. Na podstawie art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) rada gminy może ustanawiać akty prawa miejscowego ustalające zasady i tryb korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Jak wyjaśniono np. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 czerwca 2017 r. (sygn. II OSK 2529/15, LEX nr 2351683), pojęcie „zasady i tryb korzystania" przewiduje kompetencję rady do formułowania norm abstrakcyjnych i generalnych ustalających reguły zachowania się w obrębie obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, zasady ich prawidłowego użytkowania i korzystania z nich. Podkreśla się jednak, że rada gminy musi dostosować treść swoich uchwał do zakresu przyznanego jej upoważnienia. Powtarzanie regulacji ustawowych bądź ich modyfikacja i uzupełnianie przez przepisy gminne jest niezgodne z zasadami legislacji (por. np. wyrok NSA z 14 maja 2015 r., sygn. II OSK 862/15, LEX nr 1796298).Sprawy związane ze sprzedażą, podawaniem i spożywaniem napojów alkoholowych zostały uregulowane w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (dalej u.w.t.). W art. 14 ust. 2a u.w.t. zawarto zakaz spożywania napojów alkoholowych na ulicach, placach i w parkach, z wyjątkiem miejsc przeznaczonych do ich spożycia na miejscu, w punktach sprzedaży tych napojów. W przepisie tych nie ma mowy o zakazie przebywania. Na podstawie art. 14 ust. 6 u.w.t. rada gminy rada gminy może dodatkowo wprowadzić czasowy lub stały zakaz sprzedaży, podawania, spożywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych w innych – niewymienionych w u.w.t. – miejscach, obiektach lub na określonych obszarach gminy, ze względu na ich charakter, ale po pierwsze przepis ten nie dotyczy parków (objętych art. 14 ust. 2a u.w.t.), a po drugie również w jego treści ustawodawca nie zawarł upoważnienia dla rady gminy do wprowadzenia zakazu przebywania. W orzecznictwie podkreśla się, że ograniczenie prawa do przebywania w miejscach publicznych – jako element wolności człowieka oraz prawa poruszania się, które są chronione art. 31 ust. 1 i art. 52 ust. 1 Konstytucji RP – wymaga, zgodnie z art. 31 ust. 3 i art. 52 ust. 3 Konstytucji, ustawowego upoważnienia (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 27 września 2017 r., II SA/Go 650/17, LEX nr 2363382). Zwraca się także uwagę, że pojęcie „w stanie nietrzeźwym" jest całkowicie nieprecyzyjne i rodzi wątpliwości czy chodzi o stan nietrzeźwy wyrażony zawartością alkoholu w organizmie (art. 46 ust. 3 u.w.t.), czy o widoczne objawy świadczące o stanie nietrzeźwości. W tym pierwszym przypadku mogłyby to wykazać tylko odpowiednie badania, a przepisy u.s.g. i u.w.t. nie zawierają delegacji upoważniającej radę gminy do wprowadzenia obowiązku poddania się takiemu badaniu (por. np. wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 8 grudnia 2016 r., sygn. II SA/Go 880/16, LEX nr 2179043). ?
- Anna Puszkarska, radca prawny
podstawa prawna: art. 31, art. 52 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (DzU z 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.)
podstawa prawna: art. 40 ust. 2 pkt 4, art. 41 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1875)
