Ubiegający się o przyznanie emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach musi przedstawić dokumenty potwierdzające wykonywanie takiej pracy. Podstawowe to świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Jego wzór stanowi załącznik do wykazów stanowisk, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, ustalonych przez ministrów, kierowników urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z ministrem pracy i polityki społecznej.
Dodatkowa informacja
Wykonywanie pracy w takich warunkach potwierdza też świadectwo pracy z odpowiednim wpisem. Wskazuje na to § 1 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (DzU nr 60, poz. 282 ze zm.; dalej: rozporządzenie o świadectwie). W świadectwie pracy, oprócz informacji określonych w art. 97 § 2 kodeksu pracy, zamieszcza się te niezbędne do ustalenia uprawnień ze stosunku pracy i uprawnień z ubezpieczenia społecznego, dotyczące m.in. okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub charakterze.
Świadectwo pracy według wzoru określonego w pkt 4 ppkt 8 rozporządzenia o świadectwie zawiera następujący wpis:
„8) wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ (okresy wykonywania pracy oraz jej rodzaj i zajmowane stanowiska)".
Gdy w dokumencie o przebiegu zatrudnienia wykazano okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, ale nie ma w nim szczegółowych danych, o których mowa wyżej, ZUS przeprowadza postępowanie wyjaśniające.
Szef odmawia
Co jednak zrobić, gdy pracodawca nie chce wydać świadectwa pracy w szczególnych warunkach? Wtedy z wnioskiem o świadczenie emerytalne ubezpieczony może złożyć dokumentację potwierdzającą prowadzenie z pracodawcą korespondencji w sprawie tego, że nie wystawia on świadectwa pracy w szczególnych warunkach. Prawdopodobnie ZUS wystąpi wówczas do płatnika składek z żądaniem wystawienia dokumentów (zaświadczeń), aby udowodnić okresy pracy w szczególnych warunkach lub charakterze. Zgodnie bowiem z art. 125a ustawy emerytalnej płatnik składek musi, na żądanie organu rentowego, wystawić:
