Wierzytelność jako prawo majątkowe może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Przedsiębiorcy często dokonują powierniczego przelewu wierzytelności powstałych w toku działalności gospodarczej na podmiot zajmujący się ich profesjonalnym obrotem oraz windykacją.
Przepisy kodeksu cywilnego (dalej: k.c.) nie regulują instytucji powiernictwa. Nie ma jednak przeszkód do zawierania tego typu umów, gdyż pozwala na to zasada swobody umów.
Podstawą dla przeprowadzenia cesji wierzytelności jest art. 509 k.c. Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Przelew wywiera taki skutek, że na osobę trzecią przechodzą wszelkie związane z wierzytelnością prawa, w tym roszczenie o odsetki. Z treści art. 510 § 1 kodeksu cywilnego wynika, że podstawą cesji może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące.
Przelew powierniczy jest zleceniem windykacji należności, z przeniesieniem na osobę dokonująca windykacji praw przysługujących wierzycielowi >patrz tabela.
Najczęściej podstawą do skonstruowania umowy powierniczej jest umowa-zlecenie. Prawa i obowiązki stron umowy powierniczej należy zatem zasadniczo oceniać według przepisów o zleceniu. Jak wynika z art. 734 i 735 k.c., istotą umowy-zlecenia jest odpłatne lub nieodpłatne wykonanie określonej czynności prawnej w imieniu dającego zlecenie lub – jeżeli tak stanowi umowa – w imieniu własnym, lecz na rachunek zlecającego. W tym ostatnim przypadku wszelkie nabycie praw lub rzeczy ma charakter powierniczy (fiduicjalny), a przyjmujący zlecenie ma obowiązek wydać zlecającemu wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym (art. 740 zdanie drugie kodeksu cywilnego).
