Od stycznia 2018 darowizna może wykluczyć amortyzację

Od 1 stycznia 2018 r. odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych otrzymanych w spadku lub darowiźnie nie będzie można zaliczyć do kosztów podatkowych, jeśli nabycie to było zwolnione od podatku od spadków i darowizn.

Publikacja: 21.12.2017 04:40

Od stycznia 2018 darowizna może wykluczyć amortyzację

Foto: Adobe Stock

- Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą (rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów) posiada w ewidencji środków trwałych budynek, w którym znajduje się warsztat. Podatnik nabył ten budynek w roku 1999 w formie darowizny od swojego ojca. Od tego roku budynek był też amortyzowany stawką 2,5 proc. od wartości początkowej 100 000 zł. Podatnik kilkakrotnie ponosił koszt ulepszenia budynku, zwiększając jego wartość początkową do kwoty 160 000 zł. Pozostały jeszcze 23 lata amortyzacji tego budynku. Czy od nowego roku (w świetle zmienionej ustawy o PIT) odpisy amortyzacyjne od tego budynku będą kosztem uzyskania przychodu? – pyta czytelniczka.

Obecnie z art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o PIT wynika, że odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie mogą nie stanowić kosztów uzyskania przychodu w trzech określonych tymi przepisami przypadkach. Sytuacja taka nie dotyczy jednak – jak wprost wynika z treści art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o PIT – środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych w drodze spadku lub darowizny. A zatem odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych w drodze darowizny (oraz spadku) mogą być przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych zaliczane do kosztów uzyskania przychodów na zasadach ogólnych.

Potwierdzają to organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach, czego przykładem może być interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 14 października 2014 r. (IBPBI/1/415-1214/14/ZK). W piśmie tym czytamy, że „nabycie składników majątkowych w formie darowizny nie stanowi przeszkody do ich amortyzacji i zaliczania odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem, że składniki te są środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi".

Istotna zmiana od przyszłego roku

Z początkiem 2018 r. się to zmieni. Zmiana nastąpi poprzez nadanie nowej treści art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o PIT, w której nie będzie już wyjątku dotyczącego nabycia w drodze spadku lub darowizny. W konsekwencji, od 1 stycznia 2018 r. zdarzać się będą sytuacje, w których odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych w drodze spadku lub darowizny nie będzie można zaliczyć do kosztów podatkowych. Będzie tak, jeżeli ich nabycie korzystało ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn (zob. art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a tiret trzecie ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r.).

Co istotne, dotyczyć to będzie również odpisów amortyzacyjnych dotyczących środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych przed 1 stycznia 2018 r. Wśród przepisów przejściowych nie ma bowiem przepisu wyłączającego w takich przypadkach stosowanie nowego art. 23 ust. 1 pkt 45a ustawy o PIT.

Przykład:

W sierpniu 2016 r. osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą otrzymała od rodziców w darowiźnie lokal użytkowy. Nabycie to było zwolnione od podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o tym podatku.

Przedmiotowy lokal osoba, o której mowa, zaliczyła do środków trwałych i go amortyzuje. Do końca 2017 r. (a precyzyjniej – do odpisu amortyzacyjnego za grudzień 2017 r.) dokonywane od tego lokalu odpisy amortyzacyjne mogą być przez tę osobę zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. Z początkiem 2018 r. (a precyzyjniej – od odpisu amortyzacyjnego za styczeń 2018 r.) nie będzie to możliwe.

Dwie sytuacje

Odpowiedź na zadane pytanie zależy więc od tego czy nabycie w drodze darowizny przedmiotowego budynku było u osoby fizycznej, o której mowa, zwolnione od podatku od spadków i darowizn. I tak jeżeli:

1) nabycie to było zwolnione od podatku od spadków i darowizn (np. na podstawie obowiązującego w 1999 r. art. 4 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od spadków i darowizn; przepis ten zwalniał od podatku nabycie przez małżonka lub zstępnych w drodze spadku lub darowizny zakładu wytwórczego, budowlanego, handlowego, usługowego lub jego części, pod warunkiem, że zakład ten będzie prowadzony przez nabywcę w stanie niepogorszonym przez okres co najmniej pięciu lat od dnia przyjęcia spadku lub darowizny), to od 1 stycznia 2018 r. osoba fizyczna, o której mowa, nie może zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych dotyczących przedmiotowego budynku (według mnie w części, w jakiej odpisy te dokonywane są od pierwotnej wartości początkowej budynku, tj. 100 000 zł; nie wynika to jednak wprost z treści przepisów),

2) nabycie to nie było zwolnione od podatku od spadków i darowizn, to odpisy amortyzacyjne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów na dotychczasowych zasadach.

Ministerstwo zapowiada ochronę firm rodzinnych

Na marginesie należy dodać, że 7 listopada 2017 r. Ministerstwo Rozwoju i Finansów wydało komunikat, z którego wynika, że zmiana ta zostanie częściowo anulowana. W komunikacie tym czytamy, że „rozwiązanie pozwalające na amortyzację nabytego majątku od wartości początkowej powinno zostać przywrócone dla dziedziczonego majątku. Jest to uzasadnione potrzebą kształtowania dobrych warunków do zmian pokoleniowych w firmach jednoosobowych, wśród których większość to firmy rodzinne. (...) W odniesieniu do darowizn zaproponowane zostanie natomiast rozwiązanie, które umożliwi kontynuację amortyzacji przez obdarowanego". Z komunikatu wynika, że zmiany te mają nastąpić – ze skutkiem od 1 stycznia 2018 r. – najpóźniej wraz z uchwaleniem projektowanej ustawy o zarządzie sukcesyjnym.

- Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą (rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów) posiada w ewidencji środków trwałych budynek, w którym znajduje się warsztat. Podatnik nabył ten budynek w roku 1999 w formie darowizny od swojego ojca. Od tego roku budynek był też amortyzowany stawką 2,5 proc. od wartości początkowej 100 000 zł. Podatnik kilkakrotnie ponosił koszt ulepszenia budynku, zwiększając jego wartość początkową do kwoty 160 000 zł. Pozostały jeszcze 23 lata amortyzacji tego budynku. Czy od nowego roku (w świetle zmienionej ustawy o PIT) odpisy amortyzacyjne od tego budynku będą kosztem uzyskania przychodu? – pyta czytelniczka.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów