Zgodnie z przytaczanym wcześniej art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT podatek dochodowy z tytułu przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez nierezydentów – zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej – ustala się w wysokości 10 proc. tych przychodów. Gdy zatem polski podmiot płaci na rzecz zagranicznego przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej (np. na rzecz tanich linii lotniczych posiadających siedzibę na terytorium państwa innego niż Polska), to po jego stronie wystąpią obowiązki płatnika zryczałtowanego podatku u źródła.
Zgodnie z art. 21 ust. 2 ustawy o CIT zasady określone w ust. 1 stosuje się jednak z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. W konkretnym przypadku zastosowanie może więc znaleźć konkretna umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania (dalej: upo), zawarta z państwem, w którym zagraniczny przewoźnik ma rezydencję podatkową.
Międzynarodowe kontrakty
Według umów o unikaniu podwójnego opodatkowania dochody uzyskiwane przez przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej co do zasady podlegają opodatkowaniu tylko w tym umawiającym się państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa (art. 8 konwencji modelowej OECD). Taki właśnie zapis znajduje się np. w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską i Niemcami: „Zyski osiągane z eksploatacji w transporcie międzynarodowym statków morskich lub statków powietrznych podlegają opodatkowaniu tylko w tym umawiającym się państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa" (art. 8 upo z Niemcami). Oznacza to pełne zwolnienie z opodatkowania zryczałtowanym podatkiem u źródła należności wypłacanych na rzecz zagranicznych przewoźników. Zgodnie z kolei z definicją zawartą w art. 3 pkt e upo z Niemcami transport międzynarodowy nie obejmuje przypadku, gdy statek powietrzny jest eksploatowany wyłącznie między miejscami położonymi w drugim umawiającym się państwie niż państwo faktycznego zarządu przedsiębiorstwa transportowego.
Przedsiębiorca powinien przeanalizować właściwą umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, biorąc pod uwagę, gdzie znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa przewoźnika.
Konieczna indywidualna weryfikacja...
Oznacza to konieczność sięgnięcia do wszystkich upo zawartych między Polską oraz krajami, w których znajdują się miejsca faktycznego zarządu poszczególnych przewoźników. Zasadniczo jednak, według różnych upo zawartych przez Polskę, dochody uzyskiwane przez zagranicznych przewoźników zwolnione są w całości z podatku u źródła w Polsce. Zastosowanie przez polskiego płatnika postanowień konkretnej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zwykle będzie oznaczać brak obowiązku poboru podatku u źródła z tytułu należności wypłacanych na rzecz zagranicznego przewoźnika. Każdy przypadek powinien jednak podlegać indywidualnej weryfikacji w zakresie postanowień konkretnej upo zawartej pomiędzy Polską a krajem, w którym znajduje się zarząd danego przewoźnika.
