Koszty w CIT: usługi refakturowane – kiedy z limitem, a kiedy bez

Gdy spółka wystawia refaktury na inny podmiot powiązany, ma prawo do rozliczenia kosztów w pełnej wysokości. Ograniczenie dotyczy natomiast finalnego odbiorcy, na którego jest refakturowana usługa.

Publikacja: 04.02.2019 04:50

Koszty w CIT: usługi refakturowane – kiedy z limitem, a kiedy bez

Foto: 123RF

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 18 grudnia 2018 r. (I SA/Po 762/18).

Czytaj także: Kiedy refakturowane usługi są objęte limitem kosztów

Podatnik będący spółką kapitałową jest wspólnikiem spółek komandytowych, w których posiada ponad 99 proc. udziałów w zyskach. Wraz z tymi spółkami podatnik jako spółka dominująca tworzy grupę kapitałową. W ramach całej grupy świadczone są m.in. usługi doradcze, zarządzania i aranżacji wnętrz. Podczas prowadzenia ww. aktywności mogą zdarzyć się przypadki, że spółka matka będzie ponosić koszty niektórych usług świadczonych przez spółki komandytowe. Koszty niektórych usług ponoszone pierwotnie przez podatnika bądź jedną ze spółek komandytowych będą refakturowane na inną spółkę komandytową bądź podatnika w stanie nieprzetworzonym, po cenie ich nabycia (przy czym możliwe są sytuacje, w których do takiej refaktury zostanie doliczona marża).

Podatnik zwrócił się do organu podatkowego z pytaniem, czy koszty opisanych usług będą podlegały ograniczeniom, o których mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT.

Zdaniem podatnika, koszty usług nabytych przez daną spółkę komandytową lub jego samego, następnie przenoszonych na inny podmiot z grupy mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów bez konieczności uwzględniania ograniczeń, o których mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT – zarówno z perspektywy podmiotu otrzymującego refakturę, jak i podmiotu refakturującego. W ocenie wnioskodawcy, w przypadku podmiotu otrzymującego refakturę, wniosek taki wynika z uznania kosztu refakturowanej usługi za koszt, o którym mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o VAT refakturującego, natomiast w przypadku podmiotu, na który wystawiana jest refaktura – za koszt bezpośrednio związany ze świadczeniem usługi (art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT).

Organ wskazał, że stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w zakresie, w jakim art. 15e ustawy o CIT nie znajduje zastosowania do kosztów ponoszonych przez podmiot refakturujący. Przy czym w zakresie tym znajduje zastosowanie art. 15e ust. 11 pkt 2 ustawy o CIT, a nie – jak wskazał wnioskodawca – pkt 1 tego przepisu. Organ nie zgodził się jednocześnie ze stanowiskiem wnioskodawcy w zakresie kosztów podmiotu otrzymującego refakturę. Uznał, że koszty te są objęte ograniczeniami wynikającymi z art. 15e ustawy o CIT.

WSA w Poznaniu przyznał rację organowi. Wskazał, że istnieją wyjątki od stosowania art. 15e ust. 1 ustawy o CIT. Jednym z nich jest art. 15e ust. 11 pkt 2 tej ustawy, dotyczący kosztów refakturowanych na inne podmioty. W ocenie sądu, jeśli podatnik refakturuje koszty na inne podmioty, to ma prawo do rozliczenia kosztów niezależnie od limitu (na podstawie art. 15e ust. 11 pkt 2 ustawy o CIT). Natomiast, jeśli te koszty dotyczą podmiotu, na który jest refakturowana usługa, już jako ostatecznego beneficjenta, to ma zastosowanie limit z art. 15e ustawy. ?

—Jolanta Fortuniak, współpracowniczka zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte

komentarz eksperta

Paweł Śleboda, starszy konsultant w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

Od 1 stycznia 2018 r. podatnicy CIT mają prawo do zaliczania do kosztów wydatków na zakup niektórych kategorii usług i praw o charakterze niematerialnym wyłącznie w ramach ustalonego ustawowo limitu. Od zasady tej przewidziane zostały wyjątki, w tym w art. 15e ust. 11 pkt 2 ustawy o CIT, zgodnie z którym ograniczenie nie ma zastosowania do kosztów usług, o których mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o VAT. W myśl tego ostatniego przepisu, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Zaraz po wejściu w życie art. 15e ustawy o CIT pojawiła się wątpliwość, czy wyłączenie, o którym mowa w ust. 11 pkt 2 tego przepisu, dotyczy kosztów ponoszonych przez podmiot wystawiający refaktury, czy podmiot, na który usługa jest refakturowana (beneficjent refaktury). Brzmienie przepisu nie pozwala na jednoznaczne rozstrzygnięcie i prowadzi do dwóch równoważnych wyników wykładni literalnej. Dlatego, interpretując art. 15e ust. 11 pkt 2 ustawy o CIT, należy odwołać się do jego wykładni systemowej oraz celowościowej.

W tym miejscu wypada przypomnieć, że w art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT znalazło się równoległe wyłączenie zastosowania ograniczeń w możliwości zaliczania do kosztów, dotyczące m.in. kosztów usług, opłat i należności zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio związanych ze świadczeniem usługi. Analiza zakresu tego wyłączenia prowadzi do wniosku, że obejmuje ono m.in. sytuacje, w których określony podmiot nabywa usługę, a następnie refakturuje jej koszty na podmiot trzeci. W konsekwencji uznanie, że komentowany art. 15e ust. 11 pkt 2 ustawy nie dotyczy kosztów podmiotu otrzymującego refakturę, prowadziłoby do wniosku, że jest to przepis pusty (gdyż wszystkie jego przypadki objęte są już wyłączeniem z ust. 11 pkt 1), co stoi w sprzeczności z postulatem racjonalnego ustawodawcy.

Dodatkowo, trzeba mieć na względzie, że celem wprowadzenia do ustawy o CIT jego art. 15e – co potwierdza brzmienie uzasadnienia do ustawy nowelizującej – było ograniczenie „sztucznego, nieuzasadnionego ekonomicznie, generowania kosztów uzyskania przychodów" z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi oraz przenoszenia na podatników kosztów usług niematerialnych „w nieadekwatnej, zawyżonej wysokości". W sytuacji refakturowanych usług ryzyko takie nie występuje, w szczególności w sytuacji, kiedy pierwotnym usługodawcą jest podmiot niepowiązany z podatnikiem (np. spółka udzielająca licencji na oprogramowanie, której koszty następnie refakturowane są na podmioty wchodzące w skład grupy kapitałowej).

Wobec tego stanowisko wyrażone przez WSA w komentowanym wyroku nie zasługuje na aprobatę. Podatnicy powinni jednak brać pod uwagę, że jest ono reprezentowane przez Ministerstwo Finansów, w tym w odpowiedzi na interpelacją poselską nr 23533. W konsekwencji, pogląd ten stosują szeroko organy podatkowe (zob. np. interpretacje Dyrektora KIS z 5 listopada 2018 r., 0114-KDIP2-2.4010.455.2018.1.AG oraz z 2 listopada 2018 r., 0114-KDIP2-2.4010.454. 2018.1.AG).

Stanowisko odmienne zostało dotychczas uznane za zasadne wyłącznie w interpretacji Dyrektora KIS z 16 kwietnia 2018 r. (0114-KDIP2-3.4010.45.2018.2.PS). Mając na względzie argumenty systemowe oraz celowościowe, należy mieć jednak nadzieję, że w przyszłości znajdzie ono potwierdzenie w orzecznictwie. Dodatkowo, zważywszy na niejasny charakter art. 15e ust. 11 pkt 2 ustawy o CIT, konieczna wydaje się ingerencja ustawodawcy, mająca na celu doprecyzowanie tego przepisu. ?

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 18 grudnia 2018 r. (I SA/Po 762/18).

Czytaj także: Kiedy refakturowane usługi są objęte limitem kosztów

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP