W jaki sposób kosmos zmieni jednego z bliźniaków?

Kończy się niezwykły eksperyment NASA – badanie wpływu nieważkości na zdrowie bliźniaków.

Aktualizacja: 25.02.2016 21:26 Publikacja: 25.02.2016 18:16

Mark i Scott Kelly jeszcze razem na Ziemi w Centrum Lotów Kosmicznych im. Lyndona Johnsona w Houston

Mark i Scott Kelly jeszcze razem na Ziemi w Centrum Lotów Kosmicznych im. Lyndona Johnsona w Houston

Foto: NASA

Obiekty badania są dwa: to Scott i Mark Kelly. Pierwszy przebywa jeszcze na orbicie, ma wrócić z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w przyszłym tygodniu, po spędzeniu niemal roku na jej pokładzie. Drugi również był astronautą NASA, ale pozostał na Ziemi – jako „wzorzec".

Teraz lekarze sprawdzą, w jaki sposób zmieniło się funkcjonowanie organizmu Scotta, który tak długo pozostawał w warunkach mikrograwitacji oraz bez tarczy atmosfery chroniącej przed promieniowaniem.

W eksperymencie, który zaprojektowali specjaliści amerykańskiej agencji kosmicznej oraz kilku czołowych uniwersytetów, chodzi o sprawdzenie odporności człowieka na warunki występujące podczas długich podróży kosmicznych. NASA mówi, że chodzi o lot m.in. na Marsa i na asteroidy.

Załogowa misja na Czerwoną Planetę według najczęściej przyjmowanych obliczeń potrwa około dwóch lat. Scott Kelly jest wprawdzie pierwszym Amerykaninem, który spędził tak dużo czasu w przestrzeni kosmicznej, ale to i tak krócej niż potrzeba, by dolecieć, pobyć i wrócić z innej planety.

Co sprawdzą lekarze? Zaczną od najprostszych badań – sprawdzania masy i objętości mięśni oraz budowy kości. Z wcześniejszych obserwacji wiadomo, że nieważkość powoduje zmiany w ich obrębie, ale teraz – dzięki „wzorcowemu" Markowi – będą mogli precyzyjnie te zmiany określić.

Sprawdzą też wzrok Scotta – astronauci skarżyli się na zaburzenia widzenia, inni twierdzili, że ich oczy zmieniły kształt. To prawdopodobnie wpływ niskiej grawitacji i napływu płynów (krwi) do głowy, co może uciskać gałki oczne, zmieniając ich kształt i powodując zaburzenia widzenia.

Badacze zajmą się też czymś, czego wcześniej nie robiono – aktywnością genów astronauty i jego ziemskiego brata.

– Byłoby dobrze, gdyby nie było żadnych różnic między stanem po pół roku i roku – mówi John Charles z NASA Human Research Program. – Ale mówiąc szczerze, spodziewamy się różnic. Takie badania wykonujemy jako pierwsi na świecie. Im dłużej taki człowiek jest w kosmosie, tym bardziej jest narażony na efekty działania stanu nieważkości i promieniowania.

John Charles zapowiada, że bracia Kelly będą obserwowani nawet przez rok od powrotu Scotta z orbity. To pozwoli na sprawdzenie, jak skuteczne okazały się stosowane podczas podróży kosmicznej zabezpieczenia.

– Te dane już z Ziemi są równie ważne, jak te zebrane na stacji. Pozwolą nam bezpiecznie wysłać ludzi na Marsa i przywieźć ich na Ziemię – mówi Charles.

Sam Scott Kelly najwyraźniej jest już znużony jedną z najdłuższych misji kosmicznych w ostatnich latach. Początkowo ekspedycja miała powrócić na Ziemię „najwcześniej w marcu". Termin przełożono później na 6 marca, a według ostatnich informacji Scott wyląduje już 1 lub 2 marca.

Ostatnie dni na orbicie spędza intensywnie. Przebrał się za wielkiego goryla i w tym stroju gonił innych członków załogi stacji. Z ucieczki przed małpą w stanie nieważkości powstał film, który Kelly umieścił w mediach społecznościowych. „Potrzebowałem odrobiny humoru, żeby osłodzić sobie rok w kosmosie. Zrób coś wielkiego lub wracaj do domu – myślę, że zrobiłem i to, i to" – napisał.

Teraz oprócz serii badań, pobierania krwi i analizowania jego DNA czeka go jeszcze jeden nieprzyjemny obowiązek. Będzie się musiał wytłumaczyć, kto przywiózł na stację strój goryla.

Obiekty badania są dwa: to Scott i Mark Kelly. Pierwszy przebywa jeszcze na orbicie, ma wrócić z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w przyszłym tygodniu, po spędzeniu niemal roku na jej pokładzie. Drugi również był astronautą NASA, ale pozostał na Ziemi – jako „wzorzec".

Teraz lekarze sprawdzą, w jaki sposób zmieniło się funkcjonowanie organizmu Scotta, który tak długo pozostawał w warunkach mikrograwitacji oraz bez tarczy atmosfery chroniącej przed promieniowaniem.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kosmos
NASA szuka sposobu na sprowadzanie próbek z Marsa. Tanio i szybko
Kosmos
Odszedł Peter Higgs, odkrywca boskiej cząstki
Kosmos
Badania neutrin pomogą rozwiązać zagadkę powstania wszechświata
Kosmos
Księżyc będzie miał własną strefę czasową? Biały Dom nakazał ustalenie standardu
Kosmos
Astronomowie odkryli tajemnice galaktyki z początku istnienia wszechświata