Związki zawodowe mogą prowadzić z pracodawcą spór zbiorowy i zorganizować strajk tylko w obronie spraw, które zostały wskazane przez przepisy prawa, np. w sprawie ogólnych zasad wynagradzania. Pracodawca nie ma prawnych narzędzi do zablokowania legalnego strajku. Czasami jednak związki zawodowe wysuwają postulaty, co do których nie ma pewności, że mogą być treścią sporu zbiorowego. W takim przypadku pracodawca może mieć wątpliwość, czy formalnie jest w sporze zbiorowym z organizacją związkową. Może się wówczas zwrócić do sądu, aby rozstrzygnął on tę kwestię. Przy tej okazji pracodawca może też złożyć wniosek o zabezpieczenie, na podstawie którego sąd zakaże prowadzenia akcji strajkowej do czasu rozstrzygnięcia kwestii istnienia sporu.
Czytaj także: Związki zawodowe i strajki dla zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych
Ostateczny środek nacisku
Strajk to przewidziane przez prawo narzędzie w rękach związków zawodowych do walki o prawa pracownicze. Zgodnie z ustawą o rozwiązywaniu sporów zbiorowych związki zawodowe mogą spierać się z pracodawcą o warunki pracy, płacy, świadczenia socjalne oraz prawa i wolności związkowe.
Etapami sporu zbiorowego są rokowania i mediacje. Kiedy one nie przyniosą skutku, związek zawodowy może ogłosić strajk. Strajk jest ostatecznym środkiem nacisku na pracodawcę, ale musi być legalny.
Konieczny spór zbiorowy
Strajk jest legalny, jeżeli spełnione są dwa podstawowe warunki. Po pierwsze, strony nie osiągnęły porozumienia na wcześniejszych etapach sporu. Po drugie, związki zawodowe przeprowadziły w zakładzie pracy referendum strajkowe i uzyskały poparcie załogi.