Mediacja: NRA pozytywnie ocenia polubowne metody rozwiązywania sporów

O opinię zwrócił się do polskiej Adwokatury Minister Gospodarki. Projekt opiniowała Naczelna Rada Adwokacka, Centrum Mediacyjne przy NRA oraz Sąd Polubowny Adwokatury Polskiej. W ocenie organów Adwokatury przedstawiony projekt zasługuje na poparcie bowiem przewiduje, w odniesieniu do mediacji jak i arbitrażu zmiany systemowe w zakresie powszechnego wykorzystania tych form ADR (Alternative Dispute Resolution - polubowne rozwiązywanie sporów) ze szczególnym uwzględnieniem popularyzacji mediacji w sądach powszechnych.

Zaproponowane obszary regulacji mediacji: zmiany procedur sądowych (procesowych), przyczyny ekonomiczne oraz nowe uregulowanie kwestii administracyjnych w ocenie organów samorządu adwokatów gwarantują zwiększenie popularności i dostępności tej metody rozwiązania sporów.

Zdaniem adwokatów przedstawione nowacje we właściwy sposób kładą nacisk na rozwój mediacji w postępowaniu przedsądowym, przy czym zmniejszają obciążenia podatkowe stron zawierających ugodę mediacyjną.

Z analizy prezentowanych rozwiązań NRA wnioskuje, że ustawodawca dostrzega korzyści płynące z uczestnictwa profesjonalnych pełnomocników w procesie mediacji oraz przewiduje możliwość zasadzenia wyższych kosztów zastępstwa uwzględniających zaangażowanie pełnomocnika w czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu.

- Kompleksowy charakter proponowanej regulacji ma zwiększyć atrakcyjność mediacji już na etapie przedsądowym i w ten sposób może znacznie przyczynić się do przyspieszenia rozwiązania wielu spraw bez konieczności korzystania z ochrony sądowej – czytamy w opinii.

Ograniczenie ilości spraw rozpoznawanych przez sądy zdaniem NRA w perspektywie może doprowadzić do przyspieszenia postępowań spornych i przeciwdziałać będzie przewlekłości postępowań sądowych.

- Zmiany dotyczące warunków formalnych pozwu i innych pism wszczynających postępowanie oraz propozycje dotyczące przerwania biegu przedawnienia należy ocenić pozytywnie i korzystnie z punktu widzenia tak stron, jak i pełnomocników oraz mediatorów – dodaje NRA.

Adwokatura podkreśla, że proponowane rozwiązania odpowiadają najbardziej eksponowanym problemom aktualnie obowiązującej regulacji postępowania mediacyjnego w prawie polskim. Nowe przepisy w opinii NRA dążą do harmonizacji regulacji z prawem europejskim, w szczególności odpowiadają oczekiwaniom zmian postulowanym od wielu lat przez środowisko mediacyjne. Zakres przepisów jest kompleksowy, lecz nie jest sprzeczny z postulatem stabilności prawa. Adwokaci pozytywnie ocenili też wybór zagadnień wymagających zmian.

NRA z aprobatą przyjmuje rozwiązania sądownictwa polubownego i ich wpływ na toczące się postępowania po ogłoszeniu upadłości. Przejawia się to na zrównaniu postępowania arbitrażowego z postępowaniem przed sądami powszechnymi.

Adwokaci pozytywnie odnoszą się do propozycji, która pozwoli syndykowi odstąpić od zapisu na sad polubowny, gdy postępowanie arbitrażowe nie zostało jeszcze wszczęte.

Niezwykle istotnym opiniowanym zapisem jest skrócenie postępowanie ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego. Zakłada wyeliminowanie dwuinstancyjności postępowania przed sądami powszechnymi i powierzenie tego typu spraw w pierwszej instancji sądom apelacyjnym. Od rozstrzygnięcia tego sądu nie będzie przysługiwać apelacja, natomiast może służyć skarga kasacyjna do Sadu Najwyższego. Podobnie skrócenie terminu do wniesienia skargi o uchylenie wyroku sadu polubownego o miesiąc jest zdaniem NRA korzystne.