W związku ze specyfiką pracy w instytucjach kultury – takich jak domy kultury, biblioteki, teatry, kina, filharmonie, opery, galerie sztuki itp. – ustawodawca przewidział pewne odrębne uregulowania dotyczące czasu pracy zatrudnionych w nich osób. Ośrodki te wykonują bowiem swoją kulturalną działalność głównie w weekendy.
Jednym z takich uregulowań jest przepis stanowiący, że pracownikom instytucji kultury można udzielać dni wolnych od pracy, wynikających z rozkładu w pięciodniowym tygodniu pracy, łącznie z urlopem wypoczynkowym. Oznacza to, że nie trzeba zapewniać pracownikom zatrudnionym w instytucjach kultury przeciętnie pięciodniowego tygodnia w tych okresach rozliczeniowych, w których nie korzystają oni z urlopu wypoczynkowego.
Przykład
Animator zatrudniony w domu kultury wykonywał pracę w dziesięć sobót, które były dniami wolnymi wynikającymi z pięciodniowego tygodnia pracy, w okresie rozliczeniowym obejmującym miesiące od kwietnia do czerwca 2014 r. Zatem w tym okresie, w którym – zgodnie z obowiązującymi przepisami – było do przepracowania 61 dni, on wykonywał pracę 71 dni. Nie wybrał w tym czasie ani jednego dnia urlopu wypoczynkowego. W kolejnym okresie rozliczeniowym pracownik złożył wniosek o udzielenie mu urlopu wypoczynkowego na cały lipiec 2014 r. (23 dni). Pracodawca ma obowiązek udzielić mu w pierwszej kolejności dziesięciu dni wolnych wynikających z przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy za okres kwiecień – czerwiec 2014 r. i odjąć z puli urlopowej na ten rok jedynie pozostałe 13 dni urlopu wypoczynkowego. Pracodawca nie musiał zatem oddawać animatorowi dni wolnych za pracę w soboty w tym samym okresie rozliczeniowym. Ale złożenie przez podwładnego wniosku urlopowego obliguje go już do tego, aby udzielił urlopu po wcześniejszym oddaniu dni wolnych za pracę w soboty.
Bez samowolki
Zatrudniony nie może samodzielnie decydować, kiedy odbierze dni wolne za pracę np. w weekendy. To pracodawca odpowiada za przestrzeganie przepisów o czasie pracy i to na nim ciąży obowiązek udzielenia tego wolnego w jak najkrótszym terminie – zamiast lub łącznie z urlopem wypoczynkowym.