Tak uznał Sąd Najwyższy w postanowieniu z 10 czerwca 2016 r., IV CSK 602/15.
Wnioskodawca złożył wniosek o sprostowanie w księdze wieczystej oznaczenia nieruchomości przez wpisanie zmiany sposobu korzystania z nieruchomości z „działka niezabudowana" na „działka zabudowana" oraz ujawnienie w księdze budynków na podstawie wypisu z rejestru gruntów i wyrysu z mapy ewidencyjnej. Wniosek ten referendarz sądowy oddalił w części dotyczącej ujawnienia budynków. Orzeczenie referendarza sądowego zostało zaskarżone przez wnioskodawcę. Sąd I instancji rozpatrując skargę uznał, że dołączone do wniosku dokumenty stanowią podstawę wpisu zmiany oznaczenia nieruchomości na nieruchomość zabudowaną, nie stanowią natomiast podstawy do ujawnienia w księdze wieczystej budynków. Wynika z nich bowiem, że budynki te są posadowione na działce nr 321/1, której właścicielem jest wnioskodawca i nie stanowią odrębnej nieruchomości, lecz są częścią składową nieruchomości gruntowej.
Oddalając apelację wnioskodawcy sąd II instancji podzielił argumentację sądu I instancji i wskazał, że co do zasady budynki nie stanowią odrębnej nieruchomości i nie są przedmiotem odrębnej własności. Stanowią natomiast w myśl art. 48 Kodeksu cywilnego (k.c.) część składową nieruchomości. Podkreślił także, że zgodnie z § 21 pkt 2 rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 21 listopada 2013 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym, w księdze wieczystej można ujawniać budynki jedynie w przypadkach wskazanych w tym przepisie. Nie wskazuje on, aby można było ujawniać w księdze wieczystej budynki będące częścią składową nieruchomości. Dodatkowo sąd wyjaśnił, że zakres badania wniosku o wpis do księgi wieczystej jest ograniczony do badania jego treści oraz treści i formy dołączonych do wniosku dokumentów, co oznacza, że przed sądem wieczystoksięgowym nie może toczyć się postępowanie dowodowe.
Rozpatrując wniesioną przez wnioskodawcę skargę kasacyjną Sąd Najwyższy uznał, iż nie ma podstaw do dokonania wpisu w księdze wieczystej budynku, który nie jest odrębną od gruntu nieruchomością, a stanowi jedynie jego część składową. Natomiast posadowienie na gruncie budynku, który jest częścią składową nieruchomości, prowadzi jedynie do oznaczenia w księdze wieczystej, iż jest to nieruchomość zabudowana.
Komentarz eksperta
Agnieszka Kosińska, radca prawny we wrocławskim biurze Rödl & Partner
