Nowe obowiązki wynikają z nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. To jej przepisy od 13 października nakładają na spółki obowiązek wskazania swojego beneficjenta rzeczywistego i elektronicznego zgłoszenia go do specjalnego Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Zgłoszenie to będzie następować na podobnych zasadach jak elektroniczne składanie sprawozdań finansowych.
Beneficjentem są osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką, które dzięki posiadanym uprawnieniom wywierają wpływ na jej czynności lub działania. Najczęściej beneficjentem rzeczywistym będzie osoba fizyczna posiadająca ponad 25 proc. udziałów lub akcji. Definicja ustawowa jest jednak szeroka i wyjątkowo skomplikowana. Gdy struktura właścicielska jest rozbudowana, np. przy rozproszonym akcjonariacie czy skomplikowanej strukturze organizacyjnej, poprawne wskazanie beneficjenta może być bardzo utrudnione.
Czytaj także: Jak zyskać jeden dzień na raportowanie schematów podatkowych
Samo zgłoszenie to nie wszystko – w razie jakiejkolwiek zmiany danych beneficjenta rzeczywistego spółki będą miały tylko siedem dni na elektroniczną aktualizację w rejestrze. Co istotne, rejestr ma być dostępny publicznie i bezpłatny. W praktyce więc każdy uzyska swobodny dostęp do takich danych beneficjenta rzeczywistego jak imię i nazwisko, obywatelstwo, państwo zamieszkania, PESEL albo data urodzenia, wielkość i charakter udziału.
Obowiązek zgłoszenia do rejestru będzie dotyczył znacznej większości spółek, tj. obejmie spółki jawne, komandytowe, komandytowo-akcyjne, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne. Zgłoszenia nie będą musiały dokonywać spółki publiczne, które od lat zobowiązane są na swoich stronach informować o akcjonariuszach posiadających ponad 5 proc. głosów z akcji.