VAT: powstrzymywanie się od czynności konkurencyjnych jest usługą

Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez zarządzających, które dokumentują powstrzymywanie się przez te osoby od określonych działań w związku z wygaśnięciem lub rozwiązaniem umowy.

Publikacja: 28.11.2014 04:00

VAT: powstrzymywanie się od czynności konkurencyjnych jest usługą

Foto: www.sxc.hu

Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach 30 maja 2014 r. (IBPP2/443-174/14/KO).

Spółka zawarła umowy z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność, które pełnią funkcje członków zarządu (zarządzający). W ramach umowy zarządzający świadczą na rzecz spółki usługi polegające na kierowaniu spółką, zarządzaniu jej majątkiem oraz reprezentowaniu jej. Umowy regulują warunki wykonywania zleconych czynności, kwestie wynagrodzenia z tytułu ich wykonania oraz zakres odpowiedzialności zarządzającego wobec osób trzecich. Zgodnie z umową zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec spółki i osób trzecich za szkodę wyrządzoną przez niego w związku z wykonywaniem umowy. Ponadto w umowie określono, że zarządzający zobowiązują się do powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej przez dany okres, licząc od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy. Spółka zobowiązała się, że w okresie powstrzymywania się zarządzającego od działalności konkurencyjnej wypłaci zarządzającemu odszkodowanie w wysokości określonej umową.

Spółka zapytała, czy przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących świadczenie usług w zakresie powstrzymywania się od czynności konkurencyjnych.

Sama uważała, że przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez zarządzającego w zakresie, w jakim usługi w postaci powstrzymywania się przez zarządzających od wykonywania czynności konkurencyjnych są przez nią wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W wydanej interpretacji indywidualnej organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem podatnika. Organ zwrócił uwagę przede wszystkim na dwa aspekty: działalność w charakterze podatnika VAT i uznanie, że usługi powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej są opodatkowane tym podatkiem.

Organ podatkowy potwierdził, że w opisanym zdarzeniu przyszłym zarządzający działa w charakterze podatnika VAT, a otrzymywane przez niego wynagrodzenie jest ekwiwalentem za powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej, przy czym beneficjentem takiego działania jest spółka. Dochodzi tu więc do świadczenia usług, które są opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Komentarz eksperta

Agnieszka Fedorowicz, doradca podatkowy, senior konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC

Podatnik VAT ma co do zasady prawo do odliczenia podatku naliczonego, jeżeli zakupy są wykorzystywane do czynności opodatkowanych oraz nie są spełnione przesłanki wymienione w art. 88 ustawy o VAT. Jak stanowi art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, podatnik nie może odliczyć VAT naliczonego z faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega VAT lub jest zwolniona od podatku. Stąd kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia czy w opisanym zdarzeniu przyszłym może być w ogóle mowa o prawie do odliczenia, mają poniższe kwestie:

- czy zarządzający działa w charakterze podatnika VAT oraz

- czy powstrzymywanie się od wykonywania czynności może być uznane za świadczenie usług na gruncie VAT.

W zakresie uznania zarządzającego za podatnika VAT należało ustalić, czy zarządzający wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą. Po uzyskaniu od wnioskodawcy odpowiedzi na wiele szczegółowych pytań organ podatkowy uznał, że działalność prowadzona przez zarządzającego nie spełnia negatywnej definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem zarządzający działa w charakterze podatnika VAT.

Dalsza analiza sprowadzała się do ustalenia czy czynności wykonywane przez zarządzającego są usługami w świetle ustawy o VAT. Jak stanowi art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Samo pojęcie usług zostało w ustawie o VAT zdefiniowane dość szeroko (usługą jest wszystko, co nie stanowi dostawy towarów), co może dawać szerokie pole do jego interpretacji. Pewne wskazówki co do uznania danej czynności za czynność wchodzącą w zakres regulacji VAT zawarte są w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (m.in. wyrok w sprawie C-102/86 z 8 marca 1988 r., Apple and Pear Development Council; wyrok w sprawie C-258/95 z 16 października 1997 r., Julius Fillibeck Söhne GmbH & Co. KG; wyrok w sprawie c-16/93 z 3 marca 1994 r., R.J. Tolsma). Zgodnie z przytoczonym orzecznictwem, aby móc uznać daną czynność za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT, powinny być łącznie spełnione następujące przesłanki:

- pomiędzy usługobiorcą a usługodawcą istnieje związek prawny, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne;

- beneficjent świadczenia odnosi korzyść o charakterze majątkowym z tytułu otrzymania świadczenia od usługodawcy;

- odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z jego wyświadczeniem.

W zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem wniosku o interpretację wszystkie te warunki są spełnione. Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego między wnioskodawcą a zarządzającym będzie istniał związek prawny. Zarządzający otrzyma wynagrodzenie w zamian za powstrzymywanie się od czynności konkurencyjnych, natomiast wnioskodawca odniesie korzyści z tytułu niewykonywania przez zarządzającego powyższych czynności w postaci zabezpieczenia interesów spółki, co może wpłynąć na osiągane przez nią przychody.

Należy się zatem zgodzić z organem podatkowym, że gdy zarządzający jest podatnikiem VAT, a powstrzymywanie się przez niego od czynności konkurencyjnych jest – zgodnie z przepisami o VAT – świadczeniem usług, spółka ma prawo do odliczenia VAT z tytułu świadczonych usług, jeśli usługi te będą wykorzystywane przez spółkę do czynności opodatkowanych.

Współautorką komentarza jest  Małgorzata Roszak — konsultantka w dziale prawnopodatkowym PwC

Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach 30 maja 2014 r. (IBPP2/443-174/14/KO).

Spółka zawarła umowy z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność, które pełnią funkcje członków zarządu (zarządzający). W ramach umowy zarządzający świadczą na rzecz spółki usługi polegające na kierowaniu spółką, zarządzaniu jej majątkiem oraz reprezentowaniu jej. Umowy regulują warunki wykonywania zleconych czynności, kwestie wynagrodzenia z tytułu ich wykonania oraz zakres odpowiedzialności zarządzającego wobec osób trzecich. Zgodnie z umową zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec spółki i osób trzecich za szkodę wyrządzoną przez niego w związku z wykonywaniem umowy. Ponadto w umowie określono, że zarządzający zobowiązują się do powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej przez dany okres, licząc od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy. Spółka zobowiązała się, że w okresie powstrzymywania się zarządzającego od działalności konkurencyjnej wypłaci zarządzającemu odszkodowanie w wysokości określonej umową.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawnicy
Jeden z najbardziej znanych prawników w Polsce odsunięty od zajęć ze studentami
Prawo dla Ciebie
Pokłosie afery Collegium Humanum? Będzie zaostrzenie przepisów o studiach podyplomowych
Spadki i darowizny
Ten testament wywołuje najwięcej sporów. Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok
Samorząd
Krzyże w warszawskich urzędach zakazane. Sprawa trafi do prokuratury
Praca, Emerytury i renty
Czternasta emerytura - rząd proponuje termin
Materiał Promocyjny
Technologia na etacie. Jak zbudować efektywny HR i skutecznie zarządzać kapitałem ludzkim?