CIT: Cienka kapitalizacja wpływa na wysokość odpisów

Do wartości początkowej środków trwałych, których nabycie (wytworzenie) zostało sfinansowane z pożyczki podlegającej ograniczeniom z tytułu „niedostatecznej kapitalizacji", wlicza się odsetki naliczone do dnia przekazania do używania środka trwałego. Zapłata odsetek powoduje jednak obowiązek odpowiedniego zmniejszenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów.

Publikacja: 28.12.2012 06:50

Agnieszka Kurzeja menadżer w Dziale Prawnopodatkowym PwC

Agnieszka Kurzeja menadżer w Dziale Prawnopodatkowym PwC

Foto: Rzeczpospolita

Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 20 listopada 2012 r. (IPTPB3/423-303/12-2/PM).

W przedstawionej sprawie spółka nabyła środki trwałe sfinansowane pożyczką zaciągniętą od udziałowca posiadającego ponad 25 proc. udziałów w kapitale zakładowym spółki. Wartość zadłużenia z tytułu pożyczki przekroczyła 3-krotną wartość kapitału zakładowego spółki.

Odsetki od pożyczki naliczone do dnia oddania do używania nabytych środków trwałych zostały wliczone do ich wartości początkowej. Odpisy amortyzacyjne dokonywane od tak ustalonej wartości początkowej zostały w całości zaliczane przez spółkę do kosztów uzyskania przychodów.

Spółka zwróciła się do Izby Skarbowej w Łodzi z pytaniem, czy odsetki od pożyczki udzielonej w przedstawionym stanie faktycznym powiększają cenę nabycia środka trwałego i tym samym, czy odpisy amortyzacyjne w części odpowiadającej odsetkom od powyższej pożyczki (podlegającym ograniczeniom wynikającym z przepisu przepisów o niedostatecznej kapitalizacji) są dla spółki kosztem uzyskania przychodu.

Zdaniem spółki, wartość odsetek od pożyczki objętej reżimem niedostatecznej kapitalizacji, naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania, zwiększa wartość początkową środka trwałego. Do odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od tak ustalonej wartości początkowej nie będzie miało zastosowania wyłączenie wynikające z niedostatecznej kapitalizacji.

Organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem spółki w kwestii zaliczenia do wartości początkowej odsetek naliczonych do dnia oddania środka trwałego do używania. Jednocześnie izba uznała, że wysokość odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do kosztów uzyskania przychodu jest uzależniona od regulacji o niedostatecznej kapitalizacji i w konsekwencji spłata odsetek podlegających takim ograniczeniom powoduje obowiązek odpowiedniego zmniejszenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do kosztów podatkowych.

Agnieszka Kurzeja menadżer w Dziale Prawnopodatkowym PwC

Agnieszka Kurzeja menadżer w Dziale Prawnopodatkowym PwC

Komentuje Agnieszka Kurzeja, menadżer w Dziale Prawnopodatkowym PwC

Interpretacja izby odnosi się do rozstrzygnięcia relacji dwóch przepisów z ustawy o CIT.

Z jednej strony ustawa o CIT wprowadza ograniczenie dotyczące odliczalności dla celów podatkowych pewnego typu odsetek (tj. odsetek od pożyczek udzielonych podatnikowi przez tzw. kwalifikowanego pożyczkodawcę, m.in. udziałowca posiadającego ponad 25 proc. udziałów, jeśli wartość zadłużenia podatnika względem tego pożyczkodawcy przewyższa 3-krotną wartość kapitału zakładowego podatnika).

Z drugiej strony, odsetki związane ze sfinansowaniem nabycia (wytworzenia) środka trwałego powiększają jego wartość początkową, a następnie, jako odpisy amortyzacyjne, zwiększają koszty uzyskania przychodów podatnika.

Trzymając się literalnej wykładni regulacji w zakresie niedostatecznej kapitalizacji (art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT), należałoby dojść do wniosku, że przepisy te ograniczają jedynie możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek zapłaconych i stanowiących koszty zgodnie z art. 15 ust. 1 (tj. na zasadach ogólnych). Przepis mówi bowiem o tym, że nie są kosztem podatkowym „odsetki", a nie „odpisy amortyzacyjne".

Biorąc pod uwagę, że istnieją przypisy, które wprost ograniczają możliwość zaliczenia do kosztów odpisów amortyzacyjnych (np. art. 16 ust. 1 pkt 63 czy 64 ustawy o CIT), wydaje się, że w przypadku gdyby ustawodawcy zależało na rozciągnięciu regulacji dotyczących niedostatecznej kapitalizacji również na odsetki uwzględnione w wartości początkowej, wtedy odpowiedni przepis znalazłby się w ustawie o CIT.

Co więcej, ograniczenia wynikające z niedostatecznej kapitalizacji jako wyjątek od reguły odliczalności wydatków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej i spełniających warunek z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, nie powinny być traktowane rozszerzająco.

Mając powyższe na uwadze, istnieją argumenty przemawiające za nierozszerzaniem ograniczeń z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT na odpisy amortyzacyjne, w przypadku gdy ich wartość początkowa została powiększona o odsetki, które w innej sytuacji podlegałyby ograniczeniom z tytułu niedostatecznej kapitalizacji.

Pogląd taki podziela znaczna część praktyków podatkowych. Niemniej jednak organy podatkowe oraz sądy administracyjne mają na ten temat odmienne zdanie. Z licznych interpretacji i orzeczeń dotyczących tej kwestii, wynika, że wprawdzie nie jest konieczne w omawianej sytuacji korygowanie wartości początkowej uwzględniającej odsetki spełniające warunki do zastosowanie ograniczeń z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT, ale podatnik powinien odpowiednio zmniejszyć wysokość odpisów amortyzacyjnych zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów.

W takiej sytuacji powstają jednak wątpliwości praktyczne dotyczące korekty odpisów amortyzacyjnych. Odnoszą się one m.in. do momentu dokonania korekty, tj. do tego, czy należy je korygować od chwili rozpoczęcia amortyzacji (to będzie zazwyczaj wiązało się z koniecznością korekty wstecz), czy też na bieżąco – od momentu dokonania zapłaty odsetek. Jeśli wybierzemy bieżącą korektę (a za takim rozwiązaniem opowiadają się organy podatkowe), to co w sytuacji gdy na moment zapłaty środek trwały (wartość niematerialna i prawna) są już zamortyzowane?

Ponadto, wątpliwy jest również sposób dokonywania korekty (czy jednorazowo od odpisu amortyzacyjnego, czy też powinno się korygować proporcjonalnie przyszłe odpisy).

Rozstrzygnięcie wynikające z omawianej interpretacji – choć zgodne z jednolitą linią interpretacyjną w tym temacie – trudno ocenić pozytywnie jako odpowiadające literze prawa oraz jego praktycznemu stosowaniu.

Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 20 listopada 2012 r. (IPTPB3/423-303/12-2/PM).

W przedstawionej sprawie spółka nabyła środki trwałe sfinansowane pożyczką zaciągniętą od udziałowca posiadającego ponad 25 proc. udziałów w kapitale zakładowym spółki. Wartość zadłużenia z tytułu pożyczki przekroczyła 3-krotną wartość kapitału zakładowego spółki.

Pozostało 93% artykułu
Sądy i trybunały
Sędzia zwrócił się do władz Białorusi o azyl. To "bohater" afery hejterskiej w MS
Sądy i trybunały
"To jest dla mnie szokujące". Szefowa KRS o sprawie sędziego Szmydta
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Prawo dla Ciebie
"Nowy rozdział dla Polski". Komisja Europejska zamyka procedurę artykułu 7
Sądy i trybunały
Zwrot w sprawie zmian w KRS? Nieoficjalnie: Bodnar negocjuje z Dudą