Dzień drugi XIX Forum Funduszy. Limity w górę, podatki w dół. Barbie na rynku funduszy

Drugi dzień XIX Forum Funduszy w Nałęczowie zaczął się od spotkania jego uczestników z ministrem finansów Andrzejem Domańskim. Bieżące obowiązki zatrzymały ministra w Warszawie, spotkanie odbyło się więc w formule online.

Andrzej Domański o oszczędzaniu

- Hasło tegorocznego Forum „Od oszczędności do inwestycji” dobrze oddaje sedno problemu przed jakim stoi dziś polska gospodarka – mówił szef resortu finansów. Większość dyskusji XIX Forum Funduszy toczy się wokół sposobów na zachęcenie Polaków do aktywniejszego zarządzania finansami poprzez dywersyfikację i przenoszenie części oszczędności na rynek kapitałowy.   

- Kapitału w Europie nie brakuje. Gospodarstwa domowe zgromadziły 37 bln euro. Niestety większość tych środków leży na niskooprocentowanych rachunkach bankowych lub lokatach. Nie przynosi korzyści, ani ich posiadaczom, ani gospodarce – mówił do uczestników Foru Andrzej Domański.

Czytaj więcej

Finanse

Oczami prezesów, czyli przyszłość rynku funduszy w raczej różowych barwach

Większość szefów TFI umiarkowanie optymistycznie ocenia perspektywy rynku. Pomóc mogłyby zmiany o...

Wyliczał, że tylko 17 proc. kwoty zgromadzonej przez gospodarstwa domowe zainwestowane jest w papiery wartościowe. W Stanach Zjednoczonych jest to 43 proc. - Na własne życzenie tracimy źródło finansowania transformacji energetycznej czy technologicznej – mówił szef resortu finansów.

Zwrócił uwagę, że tymczasem polska giełda ma się czym pochwalić w tym roku, bo przynosi inwestorom większe zyski niż inne rynki europejskie czy giełda w USA.

- To jednak dopiero początek drogi – stwierdził minister Domański. I przypomniał, że obecnie kapitalizacja spółek na Giełdzie Papierów Wartościowych to 25 proc. polskiego PKB, tymczasem średnia unijna sięga 65 proc., a w niektórych krajach unijnych przekracza 100 proc.

- Dlatego tak ważna jest rozmowa o tym, jak zamieniać oszczędności w skutecznie pracujące na rzecz gospodarki inwestycje, jak pobudzić inwestycje kapitałowe, jak lepiej wykorzystać to co już mamy i jak uruchamiać mechanizmy, które pozwolą kapitałowi pracować dla przyszłości Polski i Europy - mówił Andrzej Domański.

I przekonywał, że właśnie dlatego potrzebujemy odważnych, ale przemyślanych działań. – Takim działaniem jest zasygnalizowana na początku czerwca możliwość transakcji przejęcia PZU przez Bank Pekao – stwierdził szef resortu finansów. Wskazywał, że ta transakcja może uwolnić 20 mld zł i zapewnić do 200 mld zł finansowania dla wielkich projektów infrastrukturalnych.  - Ministerstwo Finansów wraz z Ministerstwem Aktywów Państwowych będzie wspierać tę transakcję i aktywnie w niej uczestniczyć – zapowiedział Andrzej Domański.

Drugi istotny proces to w ocenie ministra finansów deregulacja. Przekonywał, że deregulacja to dla rządu nowa filozofia działania wspólnie z biznesem. - Po raz pierwszy na taką skalę budujemy prawo we współpracy z przedsiębiorstwami, ekspertami i środowiskami biznesowymi – mówił Andrzej Domański.

Czytaj więcej

Finanse

Pomysły na ułatwienie życia oszczędzającym i inwestującym

Zbiorcza informacja o wykorzystywanych produktach emerytalnych, zebranych kwotach, ich wpływie na...

Wskazał, że dzięki współpracy z zespołem SprawdzaMY Rafała Brzoski oraz analizie blisko 170 postulatów napływających z rynku, ponad połowę z nich udało się przekuć na konkretne działania. - 50 proc. postulatów zostało już uwzględnionych w całości lub w części i są obecnie procedowane na różnych etapach ścieżki legislacyjnej – stwierdził szef resortu finansów.

Wyliczał, że do Sejmu trafiły projekty, które m.in. znoszą obowiązek pośrednictwa firm inwestycyjnych przy ofertach do 1 mln euro, upraszczają nadzór depozytariuszy nad funduszami i alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi, umożliwiają łatwiejsze łączenie niepublicznych funduszy inwestycyjnych. - Ktoś powie, że to drobne rzeczy i często tak właśnie jest. Ale często takie drobne przeszkody utrudniają prowadzenie działalności gospodarczej. Te zmiany pozwolą zmniejszyć koszty i podniosą efektywność polskich przedsiębiorstw – przekonywał minister Domański.

Dodał, że trwają prace nad nowelizacją przepisów dotyczących funduszy inwestycyjnych, m.in. ułatwiających rejestr jednostek uczestnictwa, a także nad zmianami w rejestracji certyfikatów funduszy zamkniętych.

- Deregulacje obejmują również kwestie podatkowe. Do Sejmu trafiły projekty ustaw wprowadzające zasadę domniemania niewinności podatnika, obowiązek 6-miesięcznego vacatio legis, likwidację publikowania tzw. strategii podatkowych czy racjonalizację kar i eliminację zbędnych obowiązków raportowych – wyliczał minister Domański. - Deregulacja dotyczy też rynku kapitałowego. Chcemy, żeby nasz system finansowy był bardziej przejrzysty, nowoczesny i otwarty na inwestycje. Chcemy obniżać bariery wejścia, zmniejszać niektóre obciążenia podatkowe, upraszczać procedury – dodał.

Zapowiedział, że rząd chce upraszczać proces raportowania ESG obowiązkowego dla dużych firm. Póki co dzięki polskiej prezydencji w UE udało się doprowadzić do odroczenia obowiązku raportowania o dwa lata. - Pracujemy nad kolejnymi uproszczeniami, w tym zawężeniem obowiązków raportowania – stwierdził minister Domański.

Zapewnił, że Ministerstwo Finansów planuje przyspieszyć prace nad zmianami dotyczącymi rynku kapitałowego. I zadeklarował, że zmiany te będą odbywały się we współpracy z rynkiem. – Długoterminowy wzrost gospodarczy będzie możliwy tylko z silnym rynkiem kapitałowym – podsumował Andrzej Domański.

Jak oszczędzamy, czego nam brakuje?

Debatę „Oszczędzanie długoterminowe – czas na zmianę podejścia?” drugiego dnia XIX Forum Funduszy w Nałęczowie poprzedziła prezentacja raportu z badania na temat kluczowych czynników przy podejmowaniu przez Polaków decyzji inwestycyjnych przygotowanego przez ARC Rynek i Opinia.

Okazuje się, że staramy się oszczędzać, a główną motywacją do oszczędzania jest zabezpieczenie emerytalne. Ten cel wskazuje 44 proc. osób, które oszczędzają, posiadają IKE bądź IKZE. Bez szczególnego celu, na wszelki wypadek, oszczędza co trzeci z nich. 31 proc. oszczędza na wakacje bądź wyjazd, 20 proc. by pomóc dzieciom bądź wnukom, tyle samo na zakup domu, mieszkania, działki oraz na remont domu lub mieszkania.

Najczęstszym źródłem informacji o oszczędzaniu i inwestowaniu jest rodzina, przyjaciele i znajomi. Taką odpowiedź wskazało wskazało 35 proc. badanych. Co trzeci szuka informacji na temat oszczędzania i inwestowania w artykułach i poradnikach dostępnych w internecie. Tyle samo wchodzi w tym celu na strony internetowe instytucji finansowych. Do najbardziej zaufanych źródeł informacji w tym zakresie należą księgowi, którym w pełni ufa i raczej ufa 87 proc. ankietowanych. Dalej są raporty firm inwestycyjnych – 86 proc. wskazań, rodzina, przyjaciele i znajomi – 81 proc. oraz książki, czasopisma i gazety – 79 proc.

Kluczowym czynnikiem przy wyborze instrumentów finansowych jest bezpieczeństwo kapitału – 61 proc. wskazań. Na kolejnych miejscach znalazły się łatwość korzystania i proste zasady – 52 proc. oraz rentowność i wysoka stopa zwrotu – 50 proc.

Autorzy zbadali tez popularność różnych instrumentów finansowych. Najwięcej wskazań uzyskały konta oszczędnościowe, z który korzysta obecnie 67 proc. ankietowanych. Dalej znalazły się lokaty terminowe – 57 proc., obce waluty – 31 proc., OFE i PPK - po proc. wskazań.

Sama debata przyniosła kilka ciekawych pomysłów na ułatwienie życia oszczędzającym i inwestującym. Jej uczestnicy ocenili, że osoby, które chcą oszczędzać z myślą o emeryturze mają całą paletę produktów, od IKE, IKZE przez OFE, PPK, PPE, ZUS, po produkt europejski, czyli OIPE. Wszystko proste i transparentne. W dodatku są to produkty w których oszczędzanie często wspiera państwo, bądź pracodawca, a nawet UE.

- Brakuje natomiast wskazówek co zrobić z tymi pieniędzmi na koniec oszczędzania – mówił Andrzej Sołdek, prezes zarządu PTE PZU. Tłumaczył, że ludzie otrzymują do ręki całą zebraną sumę i najczęściej trafia ona po prostu na konto bankowe. – A przecież nie po to są gromadzone, by trafiać do banku i nie pracować – przekonywał szef PTE PZU.

- Kolejny problem to brak możliwości sprawdzenia w jednym miejscu co mamy. Ile uzbieraliśmy dzięki poszczególnym produktom i jak to się przełoży na naszą emeryturę – mówił Dariusz Kędziora, dyrektor Zespołu Zarządzania Instrumentami Dłużnymi w Pekao TFI. – To częsta bariera przed oszczędzaniem. Jej usunięcie mogłoby zachęcić wiele osób do oszczędzania – przekonywał.

Jego zdaniem szansą na poprawę tej sytuacji są plany udostępniania informacji o wykorzystywanych przez nas instrumentach finansowych, zebranych kwotach i ich wpływie na emerytury w aplikacji mObywatel. Prace w tym zakresie trwają. – To dobry kierunek – ocenił Jarosław Niezgoda, zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Rynku Finansowego w Ministerstwie Finansów.

Uczestnicy debaty zgodnie chwalili Pracownicze Plany Kapitałowe. – Do programu należy dziś 53 proc. pracowników firm, które go uruchomiły. Chciałbym, żeby partycypacja w PPK wzrosła do 80 proc. Moglibyśmy wtedy odetchnąć z ulgą, bo pieniądze na jesień życia miałaby większość Polaków – mówił Mariusz Jaszczyk, wiceprezes zarządu ds. finansów i rozwoju w Polskim Funduszu Rozwoju.

Wskazywał, że drogą do zwiększenia partycypacji jest edukacja. Dodał, że w szkoleniach organizowanych przez PFR wzięły dotąd udział setki tysięcy osób. W tym roku ciężar szkoleń przesuwa się na jednostki samorządu terytorialnego, bo tam partycypacja jest niższa, sięga 30 proc., podczas gdy w firmach jest dwa razy wyższa.

- Ludzie najbardziej boją się utraty kapitału. PPK utrzymały wysokie stopy zwrotu nawet w czasach turbulencji na rynku – stwierdził Dariusz Kędziora. Trzeba o tym mówić, pokazywać ludziom koszty utraconych korzyści z powodu pozostawania poza tym programem – dodał.

Powrócił omawiany już pierwszego dnia Forum pomysł likwidacji suwaka w OFE, co miałoby zatrzymać na rynku duże pieniądze, które Otwarte Fundusze Emerytalne zainwestowały w akcje. Nowym pomysłem było zachęcanie pracodawców do wspierania oszczędzania przez pracowników na czarną godzinę.

- Wyzwaniem jest zachęcenie młodych żeby byli na rynku kapitałowym z nami. Klienci się zmieniają. Młodzi potrzebują dziś czegoś innego niż zachęcało dawniej. Musimy za nimi podążać, zmieniać się razem z nimi – przekonywała Monika Rozbicka-Szlosek, dyrektor Departamentu Produktów Inwestycyjnych i Private Banking w VeloBanku.

Debata prezesów

Forum Funduszy tradycyjnie zakończyła debata prezesów tradycyjnie zakończyła Forum Funduszy. Było to przy tym jedno z najważniejszych wydarzeń tegorocznego spotkania.