Czego dotyczył spór
Prezydent wydał decyzję o obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia w formie zasiłku celowego. Gdy rozstrzygnięcie to dotarło do adresata, ten wystąpił o umorzenie długu. Wyjaśnił, że powinien otrzymywać zasiłek z tytułu niepełnosprawności, ale został go pozbawiony. Obecnie nie korzysta z pomocy miejskiego ośrodka pomocy rodzinie pomimo tego, że kwalifikuje się do jej otrzymania. Pomaga mu rodzina i utrzymuje się z prac dorywczych. Tłumaczył, że jego sytuacja zdrowotna i majątkowa jest krytyczna. W przypadku odmowy umorzenia należności popadnie w zadłużenie, którego nie będzie w stanie spłacić.
Dyrektor miejskiego ośrodka pomocy rodzinie, działając z upoważnienia prezydenta, odmówił jednak umorzenia należności. Podkreślił, że podstawą odmowy uwzględnienia wniosku był brak współpracy z pracownikiem socjalnym. Urzędnicy nie kwestionowali, że jest osobą bezrobotną i pracuje jedynie dorywczo. Jednak z ich ustaleń wynikało, że nie ma zaległości w spółdzielni mieszkaniowej ani u dostawców energii elektrycznej i gazu. Dokonywane przez niego wpłaty na poczet czynszu, a także opłat za energię elektryczną i gaz wskazują na znaczną różnicę między udokumentowanymi dochodami i wydatkami. Z wywiadu środowiskowego wynika również, że zajmuje dwupoziomowe mieszkanie o wysokim standardzie, wyposażone w niezbędny sprzęt RTV i AGD.
Mężczyzna nie dawał za wygraną. Tłumaczył, że decyzja zawiera uzasadnienie niezgodne z prawdą. Podał, że jest osobą niepełnosprawną i nie mógł skontaktować się z pracownikiem socjalnym. Wielokrotnie próbował się dodzwonić do urzędu, ale nikt nie podnosił słuchawki.
Odwołanie nic nie dało i sprawa trafiła na wokandę. W skardze do sądu pełnomocnik mężczyzny zwrócił dodatkowo uwagę, że należność, której umorzenia żąda, mogła ulec przedawnieniu. A to uzasadniałoby umorzenie postępowania. Ponadto umorzenie postępowania egzekucyjnego potwierdza, że organ był przekonany o wygaśnięciu obowiązku.
Rozstrzygnięcie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie uwzględnił skargę. Co prawda jego zdaniem samo ostateczne postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego nie oznacza, że na zobowiązanym przestał ciążyć obowiązek, którego wykonanie było przedmiotem umorzonego postępowania. Niemniej jednak sąd stwierdził, że w toku rozpoznawania wniosku o umorzenie należności wynikających z ostatecznych decyzji administracyjnych organ powinien się pochylić także nad kwestią przedawnienia dochodzonych zobowiązań. Przemawia za tym usytuowanie instytucji przedawnienia w przepisie art. 104 ustawy o pomocy społecznej.
