Fiskus przegrał spór o kasy fiskalne w domach pomocy społecznej. W środę Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że placówki, które jako jednostki budżetowe Samorządowa opieka nad starszymi bez paragonu„podwykonują" zadania własne gminy, nie muszą posiadać kas. Samorząd występuje tu jako organ władzy publicznej i nie można go uznać za podatnika VAT.
Kanwą sporu była interpretacja podatkowa. Z wnioskiem o jej wydanie wystąpił jeden z warszawskich domów pomocy społecznej (DPS). Wyjaśnił, że jest jednostką budżetową miasta. Nie prowadzi działalności gospodarczej. Podstawą jego działalności jest decyzja administracyjna o skierowaniu danej osoby oraz decyzja o wysokości opłaty za pobyt. Nie zawiera też z mieszkańcami (pensjonariuszami) żadnych umów cywilnoprawnych.
Rejestrować, czy nie
Z wniosku wynikało, że DPS w 2011 r. kupił kasę fiskalną i używał jej do września 2012 r. Od tego czasu wpłaty od osób fizycznych (głównie pensjonariuszy) nie były już rejestrowane przy zastosowaniu kasy fiskalnej. DPS uważał, że działalność o charakterze właściwym dla organów władzy publicznej, do których należy gminna jednostka budżetowa, wykonywana w ramach obowiązków publicznoprawnych, i opłaty z nią związane, np. za pobyt mieszkańców, odpłatność za leki powyżej limitu ceny, jest wyłączona z ewidencjonowania przy użyciu kasy rejestrującej.
Innego zdania był fiskus. Nie zgodził się, że DPS, który pobiera bezpośrednio od mieszkańców opłaty za pobyt ustalone decyzjami administracyjnymi (łącznie z opłatami za leki jako dopłaty powyżej limitu ceny), jest wyłączony od stosowania kasy fiskalnej, bez względu na to, jaka jest łączna roczna suma tych opłat.
Urzędnicy tłumaczyli, że czynności wykonywane przez placówkę w postaci zaspokajania potrzeb bytowych i wspomagających spełniają definicję świadczenia usług, a te ze względu na ich odpłatność podlegają opodatkowaniu VAT. A ponieważ DPS jest jednostką budżetową, nie korzysta z wyłączenia z grona podatników określonego w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, ponieważ nie jest organem władzy publicznej lub urzędem obsługującym ten organ.