Rzeczpospolita Prawo

Śmierć nieubezpieczonej matki a przejęcie zasiłku macierzyńskiego przez ojca

Samotny ojciec, którego nieubezpieczona żona zmarła po urodzeniu dziecka, może się ubiegać o zasiłek macierzyński. Dotyczy to również osób, które wcześniej nie mogły się o to starać, ale spełniały warunki na 14 sierpnia br. Jeśli ta sytuacja dotyczy przedsiębiorcy, ZUS dodatkowo odda mu nadpłacone składki społeczne.

Publikacja: 04.09.2015 07:00

Przedsiębiorczy tata musi dokumentami udowodnić, że samotnie zajmuje się pociechą

Przedsiębiorczy tata musi dokumentami udowodnić, że samotnie zajmuje się pociechą

Foto: 123RF

Radosław Kaczmarek

Obowiązująca od 14 sierpnia 2015 r. zmiana przepisów sprawiła, że brak ubezpieczenia matki dziecka nie blokuje – w razie jej śmierci – przejęcia zasiłku macierzyńskiego przez ojca za czas odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego – podstawowego i dodatkowego oraz urlopu rodzicielskiego. Może się o niego starać również inny członek najbliższej rodziny noworodka. Zasiłek przysługuje im w takim samym wymiarze, jaki przysługiwałby matce, oraz w części przez nią niewykorzystanej. Warunkiem jest to, aby osoba, która się nim zajmie:

- zrezygnowała z pracy albo innej działalności zarobkowej i podjęła się sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem,

- podlegała ubezpieczeniu chorobowemu.

Bez znaczenia jest natomiast, czy to ubezpieczenie jest obowiązkowe czy dobrowolne.

Ojciec lub inny członek najbliższej rodziny może też przejąć zasiłek macierzyński, gdy matka dziecka je porzuci albo sama jest niezdolna do samodzielnej egzystencji.

Ta zmiana przepisów jest też ważna dla osób, które znalazły się w trudnej sytuacji przed 14 sierpnia br. Jeśli bowiem na ten dzień spełniają warunki do uzyskania zasiłku macierzyńskiego, mogą starać się o jego wypłatę wstecz. Zatem ubezpieczony ojciec dziecka otrzyma świadczenie, jeśli 14 sierpnia opiekował się dzieckiem, którego matka zmarła, porzuciła je lub legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, a stan jej zdrowia uniemożliwia sprawowanie osobistej pieczy nad potomkiem. Oczywiście ZUS wypłaci świadczenie od dnia zaistnienia przesłanek do jego wypłaty.

Swoje uprawnienia trzeba będzie jednak udokumentować. Obecnie trwają prace nad nowelizacją rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 2 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2012 r., poz. 444).

Wiadomo jednak, że zestawienie dokumentów nie będzie się różnić od tych, jakie składa się w razie śmierci matki lub porzucenia przez nią dziecka, gdy była ona ubezpieczona. Oznacza to, że przedsiębiorca będący w takiej sytuacji musi złożyć w ZUS:

- skrócony odpis aktu urodzenia lub jego kopię potwierdzoną przez ZUS za zgodność z oryginałem,

- oświadczenie ubezpieczonego zawierające informację o dacie śmierci matki dziecka albo odpowiednio o dacie porzucenia dziecka przez matkę, oraz że matka dziecka nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego,

- zaświadczenie płatnika składek na formularzu ZUS Z-3b.

Gdy zaś przedsiębiorca otoczy dziecko opieką rodzicielską, bo jego matka legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji i stan zdrowia uniemożliwia jej sprawowanie opieki nad dzieckiem, ojciec ubiegający się o zasiłek macierzyński musi złożyć w ZUS:

- skrócony odpis aktu urodzenia lub jego kopię potwierdzoną przez ZUS za zgodność z oryginałem,

- oświadczenie ubezpieczonego zawierające informację o niepełnosprawności matki dziecka oraz że matka dziecka nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego,

- oryginał orzeczenia wydanego przez:

– lekarza orzecznika ZUS,

– komisję lekarską ZUS,

– lekarza rzeczoznawcę KRUS,

– komisję lekarską KRUS,

- orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym wydane przez zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności,

- zaświadczenie płatnika składek na formularzu ZUS Z-3b.

Gdy matka dziecka ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, jest to równoznaczne z uznaniem, że stan jej zdrowia uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad potomkiem. Nie trzeba już wtedy przedstawiać odrębnego zaświadczenia lekarskiego.

Zasiłek macierzyński to obowiązkowy tytuł do ubezpieczeń społecznych. Gdy pobiera go osoba prowadząca działalność gospodarczą, nie musi płacić składek z biznesu. Zatem przedsiębiorcy, który będzie się starał o świadczenie za wsteczny okres, przyjdzie skorygować dokumenty rozliczeniowe za ten okres. Jednocześnie jednak odzyska wszystkie składki, które w tym czasie zapłacił. Jeśli nie napisze do ZUS o ich zwrot, organ zaliczy je na poczet przyszłych wpłat.

© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita

Kadry Płace

Obowiązująca od 14 sierpnia 2015 r. zmiana przepisów sprawiła, że brak ubezpieczenia matki dziecka nie blokuje – w razie jej śmierci – przejęcia zasiłku macierzyńskiego przez ojca za czas odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego – podstawowego i dodatkowego oraz urlopu rodzicielskiego. Może się o niego starać również inny członek najbliższej rodziny noworodka. Zasiłek przysługuje im w takim samym wymiarze, jaki przysługiwałby matce, oraz w części przez nią niewykorzystanej. Warunkiem jest to, aby osoba, która się nim zajmie:

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Naczelny Sąd Administracyjny
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Sprawdź Ofertę Powitalną z Lokatą w Citi Handlowy. Oferta ważna do 22.05.2024 r.
Materiał Promocyjny
Sprawdź Ofertę Powitalną z Lokatą w Citi Handlowy. Oferta ważna do 22.05.2024 r.
Advertisement
Lekcja religii w warszawskim liceum (zdjęcie z 2010 r.)
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Minister sprawiedliwości, prokurator generalny Adam Bodnar
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Elektryczne BMW i4 już od 1100 PLN netto/mies. w ofercie BMW Comfort Lease.
Materiał Promocyjny
Elektryczne BMW i4 już od 1100 PLN netto/mies. w ofercie BMW Comfort Lease.
Posiedzenie Sądu Najwyższego w sprawie zagadnienia prawnego dotyczącego kredytów "frankowych"
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił
e-Wydanie