Skutki doręczenia postanowienia o przedłużeniu zwrotu VAT po terminie

Doręczenie postanowienia o przedłużeniu zwrotu VAT już po upływie terminu do tego zwrotu nie jest skuteczne.

Publikacja: 05.09.2018 05:50

Skutki doręczenia postanowienia o przedłużeniu zwrotu VAT po terminie

Foto: 123RF

Spór w sprawie dotyczył przedłużenia terminu zwrotu prawie 70 tys. zł nadwyżki VAT za luty 2014 r. Fiskus przedłużył go ze względu na zakwestionowanie prawa do zwrotu w trakcie prowadzonej kontroli podatkowej oraz nieostateczny charakter dokonanej w protokole oceny prawnej sprawy. Potem w toku postępowania podatkowego termin ten był przedłużany aż siedem razy, do czerwca 2018 r. Spółka nie godziła się na taki obrót sprawy. Przede wszystkim tłumaczyła, że chwilą przedłużenia terminu zwrotu VAT jest data skutecznego doręczenia postanowienia w tej sprawie, a nie data jego wydania. Tymczasem sporne postanowienie zostało odebrane przez pełnomocnika spółki już po upływie terminu do dokonania zwrotu przez organ I instancji. W jej ocenie dla skutecznego przedłużenia terminu zwrotu podatku nie wystarczy samo nadanie przesyłki w placówce pocztowej.

Czytaj także: Zasady elektronicznego doręczania pism

Ta argumentacja nie przekonała jednak urzędników skarbówki i sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi. Sąd zauważył, że w orzecznictwie pojawiła się rozbieżność czy warunkiem skutecznego przedłużenia terminów (60 dni – art. 87 ust. 2 ustawy o VAT oraz 25 dni – art. 87 ust. 6 ustawy o VAT) jest doręczenie postanowienia naczelnika urzędu skarbowego przed ich upływem, czy wystarczy nadanie go przed upływem tych terminów na poczcie, czy nawet wystarczy samo wydanie.

Problemem miał zająć się nawet poszerzony skład Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jak tłumaczył WSA ostatecznie uchwała nie została podjęta, ale w sprawie zapadł wyrok w składzie siedmiu sędziów (I FSK 255/17). Wynika z niego, że termin do zwrotu różnicy podatku może być przedłużony, ale tylko wówczas, gdy przed jego upływem podatnikowi doręczono postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu różnicy podatku do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika podczas czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego.

Jak tłumaczył WSA, ustanowione w art. 87 ust. 2 i 6 ustawy o VAT terminy mają charakter materialny. Ich upływ wywołuje bowiem skutek w postaci nabycia prawa do zwrotu różnicy podatku w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że organ podatkowy określi je w innej wysokości. Rozwiązania prawne pozostawiają podatnikowi określenie uprawnień zwrotu różnicy podatku, który przez złożenie deklaracji podatkowej określa swoje obowiązki lub uprawnienia publicznoprawne. Jednak jeżeli zasadność wykazanego przez podatnika zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, fiskus może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika podczas czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego. Jeżeli przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, urząd skarbowy wypłaca należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty.

Czytaj także: Ze zwrotem VAT fiskus nie będzie mógł czekać na ostatnią chwilę

Po gruntownej analizie przepisów i orzecznictwa WSA przypomniał też, że decyzje administracyjne (postanowienia) niedoręczone stronie zaliczane są do nieistniejących. Nie można zatem wysnuć wniosku, że wydanie, tj. podpisanie decyzji (postanowienia) jest wprowadzeniem ich do obrotu prawnego. Do chwili doręczenia zakomunikowane w postanowieniu oświadczenie woli o przedłużeniu terminu zwrotu różnicy podatku nie wywołuje skutku prawnego. Przy czym, jak zauważył sąd, przepisy o doręczeniach umożliwiają organom podatkowym stosowanie różnych form doręczeń. Rzeczą organu podatkowego było w związku z tym zapewnienie skuteczności wykonania doręczenia przez wybór odpowiedniego środka.

Zdaniem WSA wydane postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu musi zostać uzewnętrznione przez jego doręczenie podatnikowi, gdyż tylko w takim przypadku wchodzi do obrotu prawnego i wywołuje skutek prawny. Brak doręczenia postanowienia w ustawowym terminie wywołuje skutek prawny w postaci zwrotu zadeklarowanej różnicy podatku, chyba że organ podatkowy określi ją w innej wysokości. Skoro w spornej sprawie postanowienie zostało doręczone po terminie wynikającym z poprzedniego postanowienia przedłużającego termin zwrotu, to oznacza, że nie wywołało ono skutku w postaci kolejnego przedłużenia terminu.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 14 sierpnia 2018 r.

Sygnatura akt: I SA/Łd 365/18

Piotr Marchlewski menedżer w ASB Tax

Wyrok dotyczy kontrowersji związanej z obliczaniem terminu, w jakim organy podatkowe powinny wydać postanowienie o przedłużeniu terminu na zwrot VAT. Istota sporu sprowadza się do tego czy postanowienie przedłużające zwrot powinno zostać przed upływem ustawowego terminu tylko wydane (wydrukowane i podpisane), czy także doręczone podatnikowi. Podczas gdy fiskus od lat konsekwentnie twierdzi, że termin uznaje się za zachowany, jeśli przed jego upływem postanowienie zostanie wydane, podatnicy argumentują, że powinno ono przed upływem terminu zostać również doręczone.

Warto zaznaczyć, że gdy postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu zostanie doręczone po ustawowym terminie, nie wywołuje ono skutków prawnych. Jeśli więc w ustawowym terminie postanowienie powinno zostać nie tylko wydane, ale również doręczone, oznacza to, że w przypadku braku doręczenia postanowienia w terminie, z chwilą jego upływu zwrot VAT staje się należny. Przyjęcie odmiennego podejścia powodowałoby, że postanowienie może wywoływać skutki prawne, nawet jeśli podatnik nie miał możliwości zapoznania się z jego treścią, co godziłoby w podstawowe zasady postępowań podatkowych. WSA w Łodzi zaprezentował korzystne dla podatników stanowisko w tym zakresie, zasadniczo powielając tezy wynikające z wydanego w kwietniu br. wyroku NSA w składzie siedmiu sędziów (I FSK 255/17). NSA uznał w nim, że dopiero doręczone postanowienie wywołuje skutki prawne. Przyglądając się wydawanym w ostatnim czasie wyrokom sądów administracyjnych, można pokusić się o stwierdzenie, że w kwestii sposobu liczenia terminu na wydanie postanowienia w sprawie przedłużenia zwrotu VAT kształtuje się pozytywna linia orzecznicza. Niewątpliwie jest to dobra wiadomość dla podatników. Pozostaje tylko pytanie, kiedy fiskus przestanie uparcie tkwić przy swoim stanowisku. Na to pewnie jeszcze chwilę poczekamy.

Spór w sprawie dotyczył przedłużenia terminu zwrotu prawie 70 tys. zł nadwyżki VAT za luty 2014 r. Fiskus przedłużył go ze względu na zakwestionowanie prawa do zwrotu w trakcie prowadzonej kontroli podatkowej oraz nieostateczny charakter dokonanej w protokole oceny prawnej sprawy. Potem w toku postępowania podatkowego termin ten był przedłużany aż siedem razy, do czerwca 2018 r. Spółka nie godziła się na taki obrót sprawy. Przede wszystkim tłumaczyła, że chwilą przedłużenia terminu zwrotu VAT jest data skutecznego doręczenia postanowienia w tej sprawie, a nie data jego wydania. Tymczasem sporne postanowienie zostało odebrane przez pełnomocnika spółki już po upływie terminu do dokonania zwrotu przez organ I instancji. W jej ocenie dla skutecznego przedłużenia terminu zwrotu podatku nie wystarczy samo nadanie przesyłki w placówce pocztowej.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów