Usuwanie azbestu jako usługa gminy na rzecz mieszkańców a podatek VAT

Podstawę opodatkowania usług świadczonych na rzecz mieszkańców nie będzie stanowiła wyłącznie kwota wynagrodzenia przewidziana w umowie zawartej z mieszkańcami, pomniejszona o podatek należny, ale ta kwota powiększona o przypadającą na nieruchomość dotację – uznał organ skarbowy.

Publikacja: 03.04.2018 06:50

Usuwanie azbestu jako usługa gminy na rzecz mieszkańców a podatek VAT

Foto: Adobe Stock

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dyrektor KIS) w interpretacji z 8 lutego 2018 r. (sygn. 0115-KDIT1-1.4012.18.2018.1.JP) wypowiedział się w kwestii opodatkowania VAT czynności usuwania azbestu z nieruchomości, stawki podatku oraz podstawy opodatkowania tych usług, a także prawa do odliczenia kwot VAT naliczonego z tytułu poniesionych wydatków związanych z tą usługą.

Wniosek w tej sprawie złożyła gmina, będąca zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, która planuje realizację zadań polegających na usuwaniu a następnie unieszkodliwieniu wyrobów azbestowych z budynków znajdujących się na jej terenie. Zadanie to obejmować będzie swoim zakresem rozbiórkę poszczególnych elementów budynków, uprzątnięcie terenu, a następnie zabezpieczenie i transport odpadów, które ostatecznie zostaną unieszkodliwione.

Gmina zaznaczyła, iż udział mieszkańców w danym przedsięwzięciu jest decyzją dobrowolną, która będzie sfinalizowana podpisaniem umowy. Wskazała też, że nabywać będzie przedmiotowe usługi od wyspecjalizowanej firmy z tytułu czego otrzymywać będzie od niej faktury z wykazanym na nich podatkiem VAT.

Następnie gmina obciążać będzie mieszkańców częścią poniesionych kosztów, przy czym jednostokowy koszt usunięcia odpadów, który ona poniesie, będzie wyższy od zwrotu kosztów uzyskanego od właścicieli nieruchomości. Kwota, którą obciążani będą mieszkańcy stanowić będzie 30 proc. wysokości poniesionych przez gminę kosztów. Natomiast 70 proc. kosztów omawianego przedsięwzięcia zostanie pokryte z dotacji przyznanej przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW).

Gmina wskazała, że w jej ocenie wyżej opisane usługi należy klasyfikować do grupowania 39.00.14.0 PKWiU („Usługi związane z odkażaniem budynków"). I zadała pytanie dotyczące stawki właściwej dla świadczonych przez nią usług, podstawy opodatkowania oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego od ponoszonych wydatków.

Zdaniem gminy, opisane we wniosku usługi będą stanowić odpłatne świadczenie usług i podlegać będą opodatkowaniu VAT przy zastosowaniu preferencyjnej stawki 8 proc. Powyższe wynika z zaklasyfikowania ich do grupowania 39.00.14.0 PKWiU („Usługi związane z odkażaniem budynków"), które mieści się w PKWiU 39.00.1 („Usługi związane z odkażaniem i czyszczeniem"), które to znalazły się w pozycji 152 załącznika nr 3 do ustawy o VAT jako podlegające opodatkowaniu przy zastosowaniu preferencyjnej stawki. Jednocześnie, w ocenie gminy przysługiwać jej będzie prawo do odliczenia VAT z tytułu nabytych usług dotyczących usuwania wyrobów azbestowych. Swoje zdanie uzasadniła tym, że nabywane usługi bezpośrednio związane będą z działalnością opodatkowaną gminy, tj. usługami świadczonymi na rzecz mieszkańców (właścicieli nieruchomości). W powyższym zakresie organ podatkowy uznał stanowisko gminy za prawidłowe.

Jednakże organ nie zgodził się z gminą w kwestii ustalenia podstawy opodatkowania przy dokonywanych przez nią świadczeniach. Gmina twierdziła, że podstawę opodatkowania stanowić będzie jedynie przewidziana w umowach kwota zwrotu kosztów należna jej od mieszkańców - pomniejszona o należny podatek VAT. Tym samym gmina uznała, że kwoty otrzymywane od mieszkańców stanowić będą kwoty „brutto", a sama usługa opodatkowana będzie metodą „w stu".

Dyrektor KIS zakwestionował stanowisko gminy w powyższym zakresie. Organ wskazał na treść art. 29a ustawy o VAT, który stanowi, że podstawę opodatkowania stanowi wszystko co stanowi zapłatę, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze. W jego ocenie otrzymana przez gminę dotacja ma charakter cenotwórczy, który wynika z jej wpływu na cenę jaką będą zobowiązani zapłacić mieszkańcy gminy. W konsekwencji, będzie miała ona wpływ na podstawę opodatkowania w zakresie świadczenia udzielanego przez gminę. Reasumując, w ocenie dyrektora KIS, podstawę opodatkowania usług świadczonych na rzecz mieszkańców nie będzie stanowiła wyłącznie kwota wynagrodzenia przewidziana w umowie zawartej z mieszkańcami, pomniejszona o podatek należny, ale ta kwota powiększona o przypadającą na nieruchomość dotację z WFOŚiGW.

Zdaniem eksperta

Janina Fornalik, doradca podatkowy, partner w MDDP

Stanowisko zaprezentowane przez organ podatkowy w omawianej interpretacji jest moim zdaniem kontrowersyjne w zakresie obowiązku opodatkowania dotacji. Można bowiem argumentować, że otrzymana dotacja dotyczy pokrycia kosztów projektu dotyczącego usuwania azbestu z budynków mieszkalnych, a nie z usługami wykonywanymi na rzecz mieszkańców. Częściowo z dotacji pokrywane są również koszty ogólne projektu, np. koszty promocji. W konsekwencji, dotacja nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT jako element wynagrodzenia. Co istotne, w kwestii opodatkowania dofinansowania na tego rodzaju czynności wykonywane przez gminy wydawane są rozbieżne interpretacje indywidualne. Niektóre gminy uzyskały pozytywne interpretacje, które pozwalają opodatkować jedynie kwoty uzyskane od mieszkańców, przy jednoczesnym pełnym prawie do odliczenia podatku naliczonego. Skutkuje to nierównym traktowaniem tych gmin, które uzyskały odmienne interpretacje z punktu widzenia kosztów realizowanych inwestycji. Niewątpliwie takie sytuacje należy wyeliminować, np. poprzez wydanie przez resort finansów interpretacji ogólnej bądź objaśnień podatkowych uregulowanych w ordynacji podatkowej. Wprawdzie jednostki samorządowe zostały pozbawione możliwości wystąpienia z wnioskiem o interpretację ogólną (art. 14a par. 1b), jednak w takim przypadku minister właściwy do spraw finansów ma możliwość wydania interpretacji ogólnej z urzędu. Obydwa te narzędzia leżą jedynie w gestii ministra. Gminom pozostaje kierowanie do resortu finansów nieformalnych pism, licząc na zrozumienie ich problemu.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dyrektor KIS) w interpretacji z 8 lutego 2018 r. (sygn. 0115-KDIT1-1.4012.18.2018.1.JP) wypowiedział się w kwestii opodatkowania VAT czynności usuwania azbestu z nieruchomości, stawki podatku oraz podstawy opodatkowania tych usług, a także prawa do odliczenia kwot VAT naliczonego z tytułu poniesionych wydatków związanych z tą usługą.

Wniosek w tej sprawie złożyła gmina, będąca zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, która planuje realizację zadań polegających na usuwaniu a następnie unieszkodliwieniu wyrobów azbestowych z budynków znajdujących się na jej terenie. Zadanie to obejmować będzie swoim zakresem rozbiórkę poszczególnych elementów budynków, uprzątnięcie terenu, a następnie zabezpieczenie i transport odpadów, które ostatecznie zostaną unieszkodliwione.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP