Podstawa opodatkowania VAT: powiązania między nabywcą a sprzedawcą

Wystąpienie określonych powiązań między nabywcą a sprzedawcą może prowadzić do oszacowania podstawy opodatkowania, a u podatników korzystających ze zwolnienia podmiotowego wpłynąć na sposób liczenia limitu wartości sprzedaży.

Publikacja: 18.02.2019 05:30

Podstawa opodatkowania VAT: powiązania między nabywcą a sprzedawcą

Foto: 123RF

Przepisy regulujące szacowanie podstawy opodatkowania VAT w przypadku wystąpienia powiązań zostały znowelizowane od 1 stycznia 2019 r. Zmiany te zostały wprowadzone ustawą z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2018 r., poz. 2193; dalej: nowelizacja).

Czytaj także: VAT: Powiązania między kontrahentami wykluczają stosowanie ulgi

Porównanie zmian wraz z komentarzem zostało przedstawione w >tabeli.

Z uwagi na uchylenie ust. 3 i ust. 4 w art. 32 ustawy o VAT zaszła konieczność znowelizowania art. 113 ust. 12 ustawy o VAT. Od 1 stycznia 2019 r. przepis ten stanowi, że gdy między podatnikiem, o którym mowa w ust. 1 lub 9, a kontrahentem istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2 (do 31 grudnia 2018 r.: art. 32 ust. 2–4), który wpływa na wykazywaną przez podatnika w transakcjach z tym kontrahentem wartość sprzedaży w ten sposób, że jest ona niższa niż wartość rynkowa, dla określenia momentu utraty mocy zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 5 i 10, uwzględnia się wartość rynkową tych transakcji.

Należy przy tym podkreślić, że pozostałe warunki korzystania ze zwolnienia podmiotowego, w tym limit 200 tys. zł, nie zmieniły się. ?

Autor jest doradcą podatkowym

Podstawa prawna: art. 32 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 2174 ze zm.)

Pojęcia zdefiniowane w ustawach o PIT i o CIT

- Stosownie do art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT i art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT, powiązania oznaczają relacje, o których mowa w art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT i art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, występujące pomiędzy podmiotami powiązanymi.

- W myśl art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT i art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT podmioty powiązane oznaczają:

a) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub

b) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:

– ten sam inny podmiot lub

– małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub

c) spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lub

d) podatnika i jego zagraniczny zakład (a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej – spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład – dotyczy tylko podatników CIT).

- Podmiot – oznacza osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej oraz zagraniczny zakład (zob. art. 23m ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT i art. 11a ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT).

- Stosownie do art. 23m ust. 2 ustawy o PIT i art. 11a ust. 2 ustawy o CIT, przez wywieranie znaczącego wpływu, o którym mowa w art. 23m ust. 1 pkt 4 lit. a i b ustawy o PIT i art. 11a ust. 1 pkt 4 lit. a i b ustawy o CIT, rozumie się:

1) posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25 proc.:

a) udziałów w kapitale lub

b) praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub

c) udziałów lub praw do udziału w zyskach lub majątku lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, lub

2) faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, lub

3) pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.

- Zgodnie z art. 23m ust. 3 ustawy o PIT i art. 11a ust. 3 ustawy o CIT, posiadanie pośrednio udziału lub prawa, o którym mowa w art. 23m ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT i art. 11a ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT, oznacza sytuację, w której jeden podmiot posiada w drugim podmiocie udział lub prawo za pośrednictwem innego podmiotu lub większej liczby podmiotów, przy czym wielkość posiadanego pośrednio udziału lub prawa odpowiada:

1) wielkości udziału albo prawa łączącego dowolne dwa podmioty spośród wszystkich podmiotów uwzględnianych przy ustalaniu posiadania pośrednio udziału lub prawa – w przypadku gdy wszystkie wielkości udziałów lub praw łączących te podmioty są równe;

2) najniższej wielkości udziału lub prawa łączącego podmioty, pomiędzy którymi wielkość posiadanego pośrednio udziału lub prawa jest ustalana – w przypadku gdy wielkości udziałów lub praw łączących te podmioty są różne;

3) sumie wielkości posiadanych pośrednio udziałów lub praw – w przypadku gdy podmioty, pomiędzy którymi wielkość posiadanego pośrednio udziału lub prawa jest ustalana, łączy więcej niż jeden posiadany pośrednio udział lub prawo.

? Jeżeli pomiędzy podmiotami występują relacje, które nie są ustanawiane lub utrzymywane z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, w tym mające na celu manipulowanie strukturą właścicielską lub tworzenie cyrkularnych struktur właścicielskich, to podmioty, pomiędzy którymi występują takie relacje, uznaje się za podmioty powiązane (art. 23m ust. 4 ustawy o PIT i art. 11a ust. 4 ustawy o PIT).

Przepisy regulujące szacowanie podstawy opodatkowania VAT w przypadku wystąpienia powiązań zostały znowelizowane od 1 stycznia 2019 r. Zmiany te zostały wprowadzone ustawą z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2018 r., poz. 2193; dalej: nowelizacja).

Czytaj także: VAT: Powiązania między kontrahentami wykluczają stosowanie ulgi

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP