Godziny otwarcia sklepów: Komu wolno handlować 24 godziny na dobę

Zróżnicowanie godzin otwarcia sklepów w zależności od tego czy są w budynkach mieszkalnych, czy też nie, jest sprzeczne z konstytucją - uznał sąd.

Aktualizacja: 07.06.2016 17:19 Publikacja: 07.06.2016 16:33

Godziny otwarcia sklepów: Komu wolno handlować 24 godziny na dobę

Foto: 123RF

NSA, wyrokiem z 7 czerwca 2016 r., oddalił skargę kasacyjną gminy Oborniki Śląskie. Tym samym potwierdził, że uchwała w sprawie godzin otwarcia otwarcia placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych na terenie gminy, jest częściowo nieważna. M.in. dlatego, że jej przepisy naruszają konstytucyjną zasadę równości.

Stan faktyczny

Zaskarżoną do WSA we Wrocławiu przez wojewodę śląskiego uchwałę rada gminy Oborniki Śląskie uchwaliła w 2004 r. Jej podstawą prawną był art. XII ustawy Przepisy wprowadzające kodeks pracy, zgodnie z którym: dni i godziny otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności określa gmina.

W uchwale rada zapisała, że: dni i godziny otwierania i zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych, zakładów usługowych powinny zapewniać klientom i konsumentom możliwość pełnego zaspokojenia potrzeb w zakresie działania tych placówek (§ 1 uchwały). Oraz, że: placówki handlu detalicznego, zakłady gastronomiczne i zakłady usługowe zlokalizowane w budynkach, w których znajdują się również lokale mieszkalne, mogą być czynne we wszystkie dni tygodnia w godzinach od 6.00 do 22.00 (§ 2 ust. 2 uchwały).

W ocenie sądów

WSA uznał, że skarga wojewody dolnośląskiego jest zasadna. W wyroku z 29 października 2014 r. stwierdził nieważność zaskarżonych paragrafów uchwały (sygn. III SA/Wr 607/14).

Stanowisko to podzielił NSA.

W uzasadnieniu wskazał, że z art. XII ustawy Przepisy wprowadzające kodeks pracy nie można w żaden sposób wywieść kompetencji dla rady gminy do formułowania jakichkolwiek dodatkowych kryteriów, jakie przy ustalaniu godzin otwierania i zamykania zakładów i placówek mają być brane pod uwagę. – To prosta delegacja do ustalenia godzin otwierania i zamykania np. sklepów – wskazywał Stefan Kowalczyk, sędzia NSA.

Natomiast zróżnicowanie godzin otwarcia placówek handlu detalicznego zlokalizowanych w budynkach, w których znajdują się również lokale mieszkalne (te mogą być czynne tylko do godz. 22:00) oraz w budynkach, w których mieszkań nie ma (te mogą być czynne całą dobę) NSA uznał za sprzeczne z konstytucyjną zasadą równości.

– Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes społeczny – podkreślał sędzia Kowalczyk. – Rada gminy, ograniczając czas otwarcia tego rodzaju zakładów nie wyważyła prawidłowo proporcji pomiędzy prowadzeniem działalności gospodarczej, a ochroną ważnego interesu publicznego jakim może być np., porządek publiczny, więc naruszyła art. 22 Konstytucji RP – wskazywał sędzia Kowalczyk.

Ponadto NSA wskazał, że kasacja gminy zasługiwała na oddalenie również ze względów formalnych, gdyż nie formułowała zarzutów pod adresem zaskarżonego wyroku.

– Kasacja opierała się na art. XII przepisów wprowadzających kodeks pracy oraz na wynikającej z art. 165 konstytucji zasadzie samodzielności gminy – wskazywał sędzia Kowalczyk. – Tymczasem skarżony wyrok dotyczył zupełnie innych przepisów – wyjaśniał.

sygnatura akt II GSK 235/15

OPINIA

Stanisław Bułajewski

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Akty prawa miejscowego stanowione przez organy samorządu terytorialnego mogą być wydawane wyłącznie na podstawie upoważnienia ustawowego i w graniach tego upoważnienia. Wadliwe są zatem te, które zostały wydane bez wyraźnego upoważnienia ustawowego, jak i takie, które opierały się na upoważnieniu, ale wykroczyły poza jego granice. Akt prawa miejscowego ma charakter wykonawczy do ustawy, musi więc ją wykonywać, uzupełniać, ale nie może regulować materii, która nie była przedmiotem ustawy. Dlatego rada gminy podejmując uchwałę na podstawie art. XII przepisów wprowadzających kodeks pracy powinna uwzględnić, że wydawane przez nią przepisy dotyczą wyłącznie praw i obowiązków pracodawcy i pracowników. Nie stanowią zaś środka służącego realizacji innych celów, jak np. zachowania porządku, czy wspieraniu lokalnych firm.

NSA, wyrokiem z 7 czerwca 2016 r., oddalił skargę kasacyjną gminy Oborniki Śląskie. Tym samym potwierdził, że uchwała w sprawie godzin otwarcia otwarcia placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych na terenie gminy, jest częściowo nieważna. M.in. dlatego, że jej przepisy naruszają konstytucyjną zasadę równości.

Stan faktyczny

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP