- Wykonanie obowiązku nałożonego na stronę decyzją jest bardzo utrudnione ze względów ekonomicznych. Czy można na tej podstawie uzyskać stwierdzenie nieważności decyzji?
Nie.
Zgodnie z art. 156 § 1 pkt 5 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.) jedną z podstaw stwierdzenia nieważności decyzji jest okoliczność, że decyzja była niewykonalna w dniu jej wydania i ta niewykonalność ma trwały charakter. Zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 3 grudnia 2008 r. (sygn. II SA/Gd 760/08, LEX nr 477241) stwierdzenie nieważności decyzji na podstawie tego przepisu może mieć miejsce tylko wtedy, gdy organ ustali łączne spełnienie dwóch przesłanek.
Po pierwsze niewykonalność decyzji musi istnieć w momencie jej wydania. W art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a. jako miarodajny stan rzeczy przyjęto ten, który istniał w „dacie wydania decyzji". Zmiana stanu faktycznego lub prawnego powodująca niewykonalność decyzji, powstała już po wydaniu decyzji, nie stanowi podstawy stwierdzenia nieważności. Niewykonalność, która nastąpiła później, może być podstawą uchylenia lub stwierdzenia wygaśnięcia decyzji ze względu na jej bezprzedmiotowość.
Po drugie niewykonalność decyzji musi mieć trwały charakter. Decyzja trwale niewykonalna to taka, której adresat jest trwale pozbawiony możliwości czynienia użytku z ustanowionych w niej praw lub trwale pozbawiony możliwości wykonania obowiązków. Oceny wykonalności decyzji nie można więc wiązać tylko z datą jej wydania, ale trzeba także uwzględniać okoliczności zachodzące później. Niewykonalność decyzji w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a. obejmuje zarówno niewykonalność faktyczną, jak i prawną. Niewykonalność decyzji ma charakter faktyczny, jeżeli już w momencie wydania decyzji istnieje przeszkoda o charakterze faktycznym, obiektywnie wykluczająca określone działanie (np. ze względu na poziom wiedzy technicznej). Natomiast niewykonalność prawna ma miejsce wtedy, gdy istnieją prawne zakazy lub nakazy, które stanowią nieusuwalną przeszkodę w wykonaniu praw lub obowiązków ustalonych w decyzji. O niewykonalności w tym znaczeniu można mówić także, gdy wykonanie decyzji wiązałoby się z dokonaniem np. czynu niedozwolonego w rozumieniu przepisów prawa cywilnego.
