- Z kolei w stanie faktycznym, którego dotyczył drugi ze wskazanych wyżej wyroków, płatnik (zleceniodawca) uzyskał negatywną interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego. Organ interpretacyjny uznał, że świadczenie stanowi przychód zleceniobiorców w PIT w sytuacji, gdy zleceniodawca zapewnia zleceniobiorcom nieodpłatnie zakwaterowanie oraz transport zbiorowy na trasie pomiędzy miejscem zakwaterowania a miejscem wykonywania powierzonych zadań w ramach umowy zlecenia. Sąd uchylił wydaną interpretację indywidualną i uwzględniając argumentację bazującą na wytycznych wykładni wskazanych przez Trybunał Konstytucyjny uznał, że świadczenia służyły interesowi zleceniodawcy, a nie zleceniobiorców, w związku z czym nie powinny stanowić przychodu tych ostatnich w rozumieniu przepisów ustawy o PIT. Warto zaznaczyć, że nie jest to pierwsze pozytywne dla podatników orzeczenie dotyczące zbliżonego stanu faktycznego, które wydał WSA we Wrocławiu.
Co z ZUS
Niestety, problemy interpretacyjne przedsiębiorców nie kończą się na aspektach podatkowych. Jak się okazuje fakt, że dane świadczenie nie jest przychodem w rozumieniu przepisów podatkowych, w praktyce ZUS i w orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego wcale nie musi oznaczać, że świadczenie takie nie stanowi podstawy dla obliczenia składek na ubezpieczenia społeczne.
Należy pamiętać, że co do zasady, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Pierwszy z wymienionych przepisów odsyła bezpośrednio do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi, co do zasady, przychód określony na podstawie ustawy o PIT. Warto zaznaczyć, że najczęściej wymiar podstawy składek na ubezpieczenia społeczne przekłada się również na ustalenie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Podstawa podstawie nie równa
Mając na uwadze przychylne podatnikom orzecznictwo sądów administracyjnych, które w określonych stanach faktycznych uznają, że przyznane świadczenia, które służą interesom pracodawcy/zleceniodawcy, nie są przychodem pracowników/zleceniobiorców w PIT, uzasadnioną konkluzją byłoby, że wartość takich świadczeń nie stanowi również podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
Niestety, orzecznictwo sądów powszechnych zdaje się nie uwzględniać tego istotnego argumentu bazującego na wykładni językowej i systemowej. Jaskrawym przykładem rozbieżności w wykładni jest uchwała Sądu Najwyższego (skład trzyosobowy) z 23 lipca 2015 r. (III UZP 14/15) dotycząca świadczeń w postaci zakwaterowania zapewnianego pracownikom. W uzasadnieniu przywołanej uchwały Sąd Najwyższy wskazał, że świadczenia ponoszone przez pracodawcę z tytułu zapewnienia pracownikowi zakwaterowania (noclegu) są kwalifikowane w judykaturze i doktrynie różnorako, niezależnie jednak od tego, jak świadczenie wymienione w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostanie zakwalifikowane, wartość każdego z nich stanowi w świetle tego przepisu przychód ze stosunku pracy.
Wykładnia taka kłóci się z konkluzjami Trybunału Konstytucyjnego oraz, w przeważającej mierze, z orzecznictwem sądów administracyjnych. Wracając do wytycznych wskazanych przez Trybunał w wyroku K 7/13, należy zauważyć, że Trybunał wyraźnie wskazał na wcześniej wspomniane cechy istotne kategorii „innych nieodpłatnych świadczeń" jako przychodu w rozumieniu przepisów podatkowych. W przypadku niespełnienia tych kryteriów nie można w takim razie mówić o przychodzie (w odróżnieniu od tezy wyrażonej w uchwale Sądu Najwyższego).
