Przychód a likwidacja w pełni umorzonych środków trwałych i odzyskanie ich elementów
Wycofanie z ewidencji i odłączenie
We wszystkich tych przypadkach maszyny i urządzenia podlegają wycofaniu z ewidencji środków trwałych oraz fizycznej likwidacji. Fizyczna likwidacja polega m.in. na stałym odłączeniu i wykluczeniu z używania, złomowaniu, utylizacji, sprzedaży bądź rozłożeniu na części i wykorzystaniu poszczególnych elementów jako części zamienne. Wnioskodawca gromadzi odpowiednie dowody, m.in. dokumenty likwidacji środka trwałego (tzw. dokument LT) podpisane przez osoby uczestniczące w likwidacji oraz kierownika spółki. Inne dowody to: dokumenty wydania środka trwałego z magazynu, potwierdzenie przyjęcia do złomowania wydane przez podmiot dokonujący utylizacji (jeśli złomownie ma miejsce), faktura sprzedaży (jeśli środek trwały podlega sprzedaży) oraz protokół z inwentaryzacji.
Problem powstaje wtedy, gdy likwidowane maszyny nie zostały całkowicie zamortyzowane, a więc powstaje strata podatkowa stanowiąca niezamortyzowaną wartość środków trwałych. Spółka zapytała, czy może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów stratę powstałą w wyniku likwidacji środków trwałych w kwocie odpowiadającej nieumorzonej wartości zlikwidowanych środków trwałych.
Dyrektor KIS potwierdził, że spółka może odliczyć nieumorzoną (niezamortyzowaną) wartość maszyn i urządzeń, tj. stratę powstałą w związku z likwidacją, jeśli zostały spełnione ustawowe warunki. Możliwość odliczenia strat w części niepokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych należy oceniać przez pryzmat racjonalnego i ekonomicznego działania oraz z punktu widzenia celów wskazanych w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a więc osiągania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o CIT kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne). Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, kosztem nie mogą być straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeśli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. Strat nie można też odliczyć w sytuacji, gdy środki trwałe zostały przeniesione poza terytorium kraju w rozumieniu art. 24f ustawy o CIT. Skoro spółka spełniła te warunki, to może odliczyć nieumorzoną wartość urządzeń.
W interpretacji z 15 maja 2020 r. (0111-KDIB1-1.4010.63.2020.1.DK) dyrektor KIS wyjaśnił jak rozliczyć stratę powstałą w wyniku pożaru. Sprawa dotyczyła spółki, która w prowadzonej działalności wykorzystuje wprowadzone do ewidencji środków trwałych budynki, budowle, maszyny i urządzenia, od których dokonuje odpisów amortyzacyjnych w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Niektóre ze środków trwałych zostały częściowo sfinansowane z dotacji z ZUS. Odpisy dotyczące tych środków trwałych stanowiły koszty uzyskania przychodów tylko w części sfinansowanej przez spółkę. W części sfinansowanej z dotacji ZUS stanowiły koszt bilansowy, nie podatkowy.
