Skarbówka wyda opinię o zwolnieniu z podatku u źródła

Aby skorzystać z niższej stawki lub w ogóle nie uiszczać daniny od wypłacanych odsetek, dywidend czy należności licencyjnych, należy udowodnić, że odbiorca tych kwot jest ich rzeczywistym właścicielem.

Publikacja: 11.03.2019 05:50

Skarbówka wyda opinię o zwolnieniu z podatku u źródła

Foto: Adobe Stock

Przepisy wprowadzone od 1 stycznia 2019 r. zmieniły zasady wywiązywania się z obowiązku pobierania podatku u źródła. Do końca 2018 r. płatnik, który uznał, że:

- w stosunku do dokonywanej przez niego płatności nie ma obowiązku poboru podatku u źródła lub

- taki obowiązek powstaje, ale podatek można pobrać według stawki niższej,

- mógł, co do zasady, przy spełnieniu dalszych warunków (np. posiadając certyfikat rezydencji odbiorcy i analizując spełnienie przez niego warunków uznania go za rzeczywistego właściciela) zastosować przy płatności niższą stawkę podatku lub zwolnienie z jego poboru.

Czytaj także: CIT - podatek u źródła: jak dochować należytej staranności

Ewentualna weryfikacja spełnienia tych warunków następowała dopiero w momencie przeprowadzonej u niego kontroli przez organy podatkowe.

Najpierw pobór, potem zwrot

Z uzasadnienia do nowelizacji przepisów, która weszła w życie 1 stycznia 2019 r., wynika, że Ministerstwo Finansów dopatrzyło się konieczności zmian postępowania na skutek obserwowanych nieprawidłowości wśród płatników w zakresie opodatkowania należności podatkiem u źródła. Chodzi zwłaszcza o kwestię weryfikowania przez nich spełnienia przez odbiorcę płatności warunku rzeczywistego właściciela. (patrz ramka). Dlatego obowiązujące od 1 stycznia br. przepisy wprowadziły regułę (art. 26 ustawy o CIT), zgodnie z którą, zwłaszcza przy przekroczeniu wartości wypłat na rzecz tego samego podatnika kwoty 2 mln zł, nawet jeśli warunki do stosowania stawek obniżonych lub zwolnienia z podatku u źródła zostały spełnione, płatnik co do zasady powinien pobrać podatek u źródła w pełnej wysokości. Dopiero w następnym kroku urząd skarbowy na wniosek zwróci podatek. Zgodnie ze znowelizowanym art. 28b ust. 6 ustawy o CIT zwrot podatku następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie sześciu miesięcy od dnia wpływu wniosku w tej sprawie.

Stosowanie omawianych zasad zostało jednak przy niektórych rodzajach wypłacanych należności, a także określonych grupach odbiorców należności czasowo lub permanentnie ograniczone rozporządzeniem ministra finansów z 31 grudnia 2018 r. w sprawie wyłączenia lub ograniczenia stosowania art. 26 ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2018 r. poz. 2545).

Zwolnienia partycypacyjne

Przepisy przewidują jednak wyjątki od tej generalnej zasady zobowiązującej do pobrania podatku w pełnej wysokości. Wyjątki te w sposób szczególny odnoszą się do przypadków, w których wypłacane są należności podlegające tzw. zwolnieniom partycypacyjnym. Zaliczamy do nich:

1. zwolnienie zdefiniowane w art. 21 ust. 3 ustawy o CIT przede wszystkim dla odsetek i należności licencyjnych wypłacanych na rzecz podmiotów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego i posiadających w podmiocie wypłacającym należność przynajmniej 25 proc. udziałów przez okres dwóch lat.

2. zwolnienie partycypacyjne przewidziane w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT dla dywidend, jeżeli ich odbiorcą jest spółka podlegająca opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów w Polsce lub innym państwie członkowskim UE lub państwie należącym do EOG i posiadających w podmiocie wypłacającym należność przynajmniej 10 proc. udziałów przez okres dwóch lat.

Wniosek do urzędu skarbowego

Gdy przedmiotem wypłat są należności podlegające jednemu z ww. wskazanych zwolnień partycypacyjnych (odsetki, należności licencyjne, dywidendy) i ich wartość wypłacona na rzecz tego samego podmiotu przekracza kwotę 2 mln zł, płatnicy mogą zastosować to zwolnienie w momencie wypłaty należności tylko na podstawie obowiązującej opinii o stosowaniu zwolnienia wydanej przez urząd skarbowy (art. 26 ust. 2g ustawy o CIT). Opinię o stosowaniu zwolnienia wydaje się bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie sześciu miesięcy od dnia wpływu wniosku do organu podatkowego (art. 26b ust. 5 ustawy o CIT). We wniosku podatnik powinien wykazać i załączyć dokumentację potwierdzającą, że spełnione zostały warunki dla zastosowania tych zwolnień. Na uwagę zasługuje fakt, że obowiązek posiadania opinii o stosowaniu zwolnienia w celu zaniechania poboru podatku u źródła dotyczy także płatników wypłacających dywidendy zwolnione z podatku u źródła zgodnie z art. 22 ust. 4 ustawy o CIT na rzecz spółek z siedzibą w Polsce.

Negatywne skutki finansowe

W przypadku niespełnienia warunków uprawniających do zastosowania niższych stawek podatku u źródła w momencie wypłaty należności, tj. w przypadku zwolnień partycypacyjnych – w razie braku opinii o stosowaniu zwolnienia w momencie wypłaty należności – konieczność pobrania i odprowadzenia podatku u źródła będzie negatywnie oddziaływać na przepływy pieniężne przedsiębiorstw. W pierwszym kroku powstanie konieczność zapłaty podatku do urzędu skarbowego. Dopiero później, na wniosek, dojdzie do jego zwrotu, który może nastąpić dopiero w terminie do sześciu miesięcy od dnia wpływu wniosku o zwrot.

Trzeba zebrać dokumentację

Podmioty planujące dokonanie wypłat powyżej 2 mln zł i zastosowanie do nich zwolnień partycypacyjnych na podstawie art. 21 ust. 3 i art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, powinny więc jak najszybciej zebrać dokumentację pozwalającą na przygotowanie i złożenie wniosku celem otrzymania opinii o stosowaniu zwolnienia. Opinia może zostać wydana bez zbędnej zwłoki, jednak organy podatkowe mają prawo wydać ją dopiero np. po trzech lub czterech miesiącach, jednak nie później niż do upływu szóstego miesiąca od złożenia wniosku.

Ważny jest status kontrahenta

Biorąc pod uwagę brzmienie znowelizowanych przepisów, a także uzasadnienie ministra finansów co do celu ich wprowadzenia, niezależnie od wysokości i charakteru wypłaty, aby skorzystać z niższej stawki lub zwolnienia z podatku u źródła (zarówno w chwili wypłaty należności, jak i w drodze wniosku o zwrot podatku), należy udowodnić posiadanie przez odbiorcę płatności statusu jej rzeczywistego właściciela.

Możliwość przypisania odbiorcy płatności wszystkich cech rzeczywistego właściciela powinna zostać poparta jednoznacznymi dowodami. Mogą one wynikać nie tylko z ustaleń umownych bezpośrednio dotyczących wypłacanej należności, ale także z innych dokumentów źródłowych otrzymanych przez odbiorcę należności, jego wyjaśnień lub oświadczeń. W przypadku niektórych rodzajów płatności pomocne okaże się wykazanie, który podmiot faktycznie kreuje wartość dodaną świadczenia, za które następuje zapłata. Również ustalenie charakteru tytułu prawnego do otrzymywanej płatności oraz jego pochodzenia może przyczynić się do uznania danego podmiotu za rzeczywistego właściciela.

Autor jest właścicielem kancelarii doradztwa podatkowego

Podstawa prawna: art. 4a pkt 29, art. 21 ust. 3, art. 22 ust. 4, art. 26, art. 26b ust. 5 i art. 28b ust. 6 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1036 ze zm.)

Rzeczywisty właściciel według ustawy o CIT

W świetle znowelizowanej od 1 stycznia 2019 r. definicji (art. 4a pkt 29 ustawy o CIT) rzeczywistym właścicielem jest podmiot, który spełnia łącznie następujące warunki: 1. otrzymuje należność dla własnej korzyści, w tym decyduje samodzielnie o jej przeznaczeniu i ponosi ryzyko ekonomiczne związane z utratą tej należności lub jej części, 2. nie jest pośrednikiem, przedstawicielem, powiernikiem lub innym podmiotem zobowiązanym prawnie lub faktycznie do przekazania całości lub części należności innemu podmiotowi, 3. prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą w kraju siedziby, jeżeli należności uzyskiwane są w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (kryterium oparte na przesłankach prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej dokładniej zdefiniowanej w art. 24a ust. 18 ustawy o CIT).

Przepisy wprowadzone od 1 stycznia 2019 r. zmieniły zasady wywiązywania się z obowiązku pobierania podatku u źródła. Do końca 2018 r. płatnik, który uznał, że:

- w stosunku do dokonywanej przez niego płatności nie ma obowiązku poboru podatku u źródła lub

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP