I właśnie taki dylemat mają często przedsiębiorcy działający na rynku usług budowlanych płacący ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, którzy zamierzają rozszerzyć aktywność gospodarczą o budowę i sprzedaż budynków, np. mieszkalnych. Ta forma opodatkowania przy prowadzonej w niewielkim rozmiarze działalności polegającej na wznoszeniu i sprzedaży budynków mogłaby okazać się korzystna finansowo (ryczałt od świadczenia usług w zakresie robót budowlanych jest tu płacony wg stawki 5,5 proc.). Ponadto eliminowałaby konieczność prowadzenia zaawansowanej dokumentacji księgowej. Jednak czy działalność taka, jak się pozornie wydaje zbliżona do świadczenia usług w zakresie prowadzenia robót budowlanych, może być opodatkowana w ten właśnie sposób?
Odpowiedź wymaga przeanalizowania warunków wykluczających stosowanie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Na plan pierwszy wysuwa się art. 8 ust. 1 pkt 3e ustawy ryczałtowej. Zgodnie z nim opodatkowania w formie ryczałtu (z wyjątkiem najmu, podnajmu i dzierżawy) nie stosuje się do podatników osiągających w całości lub części przychody z tytułu świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2 do tej ustawy. Pozycja 2 tego załącznika wskazuje na usługi objęte grupowaniem budynki mieszkalne (PKWiU 41.00.10.0), natomiast pozycja 3 - na usługi objęte grupowaniem budynki niemieszkalne (PKWiU 41.00.20.0), które zgodnie z klasyfikacją PKWiU umiejscowione zostały w dziale 41 - budynki i roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków. Oznacza to, że osiąganie przychodów z działalności wyłączonej z opodatkowania ryczałtem wyklucza możliwość stosowania przez podatnika tej formy opodatkowania. I to nawet jeżeli wartości te są tylko częścią jego przychodów.
W wyjaśnieniach zawartych w PKWiU podkreślono, że pojęcie usług nie obejmuje czynności związanych z wytwarzaniem wyrobów z materiałów własnych przedsiębiorstwa na zlecenie innych jednostek, przeznaczonych do celów produkcyjnych lub dalszej odsprzedaży oraz z reguły nie obejmuje wytwarzania wyrobów na indywidualne zamówienia z materiałów własnych wykonawcy. Tym samym osiąganie przychodów ze sprzedaży budynków wybudowanych w ramach działalności nie może być utożsamiane dla celów opodatkowania ze świadczeniem usług – robót budowlanych. Jednocześnie jest to czynność, która wyklucza możliwość opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Pogląd ten potwierdziła m.in. Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 10 stycznia 2013 r. (IBPBI/1/ 415-1244/12/WRz).
Autor jest doradcą podatkowym