Szef nie może wypowiedzieć umowy pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Zabrania tego art. 39 k.p. Niedopuszczalne jest też złożenie im wypowiedzenia zmieniającego (z wyjątkiem sytuacji określonych w art. 43 k.p.). Ustanowienie tego zakazu ma zagwarantować pracownikom w wieku przedemerytalnym stałość zatrudnienia, a w konsekwencji pewność uzyskiwania środków utrzymania w tym okresie życia, kiedy ich szanse na zdobycie nowej pracy są bardzo ograniczone.
Jaki wiek emerytalny
Artykuł 39 k.p. ustala dwie przesłanki objęcia pracownika przewidzianą w nim ochroną. Pierwsza to wkroczenie w okres czterech lat poprzedzających osiągnięcie wieku emerytalnego, a druga posiadanie stażu emerytalnego (okresu składkowego i nieskładkowego) umożliwiającego uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem wieku emerytalnego. Proste wyliczenie wskazuje, że chodzi tu o staż wymagany przez przepisy emerytalne prawa pomniejszony o cztery lata.
Wiele problemów wywołuje prawidłowe określenie wieku uprawniającego pracownika do korzystania z ochrony z art. 39 k.p. Chodzi tu o osiągnięcie wieku, w którym konkretnej osobie brakują nie więcej niż cztery lata do uzyskania wieku emerytalnego. Wiek emerytalny to taki, który uprawnia pracownika do przejścia na emeryturę zgodnie z art. 24 i 27 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 887; dalej: ustawa emerytalna). Ustawa określa wiek emerytalny w zależności od płci pracownika i jego daty urodzenia. Równocześnie nadal utrzymuje ona obniżony wiek emerytalny dla osób mających wymagany okres pracy w warunkach szczególnych.
W warunkach szczególnych
Można ją uzyskać na podstawie 184 ustawy emerytalnej. Ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40 tej ustawy, jeżeli w dniu jej wejścia w życie osiągnęli:
- okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz