Zaległy urlop wypoczynkowy - do kiedy trzeba wykorzystać

Pracodawcy powinni udzielić zaległych urlopów wypoczynkowych zatrudnionym pracownikom do 30 września. W przeciwnym razie popełnią wykroczenie.

Aktualizacja: 15.08.2018 21:15 Publikacja: 15.08.2018 17:52

Zaległy urlop wypoczynkowy - do kiedy trzeba wykorzystać

Foto: Adobe Stock

Zasadą jest, że pracownik powinien wykorzystać urlop wypoczynkowy w roku kalendarzowym, w którym nabył do niego prawo. Praktyka pokazała jednak, że z różnych przyczyn – leżących zarówno po stronie pracodawcy, jak i pracownika – są problemy z udzielaniem należnego wypoczynku.

Czytaj także: Kiedy można odwołać z urlopu udzielonego niechcący

Ustawodawca zadbał jednak, by pracownik nie kumulował należnego mu urlopu i zrealizował prawo do odpoczynku. Dlatego zgodnie z obowiązującymi przepisami pracodawca ma obowiązek udzielić niewykorzystanego urlopu za dany rok najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego.

Kara za wykroczenie

Mimo z pozoru długiego okresu na udzielenie zaległego urlopu, nadal wielu pracodawców ma problem z likwidowaniem urlopowych zaległości. By nie narazić się na mandat karny w wysokości co najmniej 1000 zł za wykroczenie polegające na nieudzieleniu pracownikowi przysługującemu mu urlopu wypoczynkowego, pracodawcy powinni skłonić zatrudnionych do skorzystania z przysługujących im uprawnień.

Najlepiej wspólnie zaplanować dogodny dla obu stron stosunku pracy termin wykorzystania zaległego urlopu. Jeżeli jednak nie jest możliwe porozumienie, to zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop, nawet gdy ten nie wyraża na to zgody (por. wyrok SN z 25 stycznia 2005 r., I PK 124/05, M.P.Pr 2006/3/119).

Bez alternatywy

Pracodawca nie ma możliwości zamiany w trakcie zatrudnienia – nawet na wniosek pracownika – zaległego urlopu na ekwiwalent pieniężny. Pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Pracodawca nie musi wypłacać ekwiwalentu, gdy strony postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę.

Wyniki kontroli

Państwowa Inspekcja Pracy kontroluje i egzekwuje prawidłowe stosowanie przepisów określających zasady udzielania urlopów wypoczynkowych. W 2017 r. dzięki działaniom inspektorów pracy ponad 22 tys. pracowników otrzymało zaległy urlop wypoczynkowy. W latach 2016 i 2015 odpowiednio z zaległego urlopu po interwencji inspektora pracy skorzystało 11 i 13,4 tys. zatrudnionych.

Dane PIP pokazują, że 21 proc. ubiegłorocznych kontroli mających na celu sprawdzenie przestrzegania przepisów urlopowych wykazało naruszenie przez pracodawców przepisów o wypłacie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Co dziewiąta kontrola ujawniła naruszenia przez pracodawców przepisów o wypłacie wynagrodzenia za czas urlopu.

Występowały też inne nieprawidłowości, w tym:

- nieudzielanie niewykorzystanych za dany rok urlopów do 30 września następnego roku – takie nieprawidłowości inspektorzy pracy stwierdzili w 2017 r. w trakcie blisko 2 tys. kontroli, a dotyczyły one ponad 24 tys. pracowników,

- niezapewnienie pracownikowi wypoczynku trwającego co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych – przepis w 2017 r. został naruszony w odniesieniu do ok. 11 tys. pracowników,

- nieprawidłowe sporządzanie planów urlopowych,

- nieprawidłowe ustalanie wymiaru urlopu w pierwszym roku pracy pracownika.

Przepisy określające zasady udzielania urlopu wypoczynkowego nadal budzą duże zainteresowanie i rodzą wiele wątpliwości. W ubiegłym roku PIP udzieliła ponad 61 tys. porad prawnych dotyczących urlopów. Taką poradę można uzyskać w Centrum Poradnictwa PIP pod nr 801 002 006 (dla dzwoniących z telefonów stacjonarnych) i 22 667 65 00 (dla dzwoniących z telefonów komórkowych) oraz w okręgowych inspektoratach pracy.

Źródło: www.pip.gov.pl

Zasadą jest, że pracownik powinien wykorzystać urlop wypoczynkowy w roku kalendarzowym, w którym nabył do niego prawo. Praktyka pokazała jednak, że z różnych przyczyn – leżących zarówno po stronie pracodawcy, jak i pracownika – są problemy z udzielaniem należnego wypoczynku.

Czytaj także: Kiedy można odwołać z urlopu udzielonego niechcący

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów