Dodatkowy urlop rodzicielski nie tylko na dzieci urodzone po 2015 r.

Rodzice dzieci urodzonych przed 2016 r., którzy przed zmianą przepisów wybrali 6 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego, mają prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 16 tygodni. Muszą zdążyć z nim do końca roku, w którym dziecko skończy 6 lat.

Publikacja: 13.04.2019 08:30

Dodatkowy urlop rodzicielski nie tylko na dzieci urodzone po 2015 r.

Foto: 123RF

Do końca 2015 r. wymiar urlopu dla rodzica zależał wyłącznie od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu. Gdy poród był pojedynczy, przysługiwało 20 tygodni urlopu macierzyńskiego, 6 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz 26 tygodni urlopu rodzicielskiego.

Czytaj także: TSUE: Urlop rodzicielski może obniżać wymiar urlopu wypoczynkowego

2 stycznia 2016 r. weszły w życie zmienione przepisy kodeksu pracy dotyczące urlopu rodzicielskiego zawarte w ustawie z 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2015 r., poz. 1268). Wprowadzone zmiany co do zasady są stosowane do wszystkich rodziców – pracowników od 2 stycznia 2016 r. Tą zmianą zlikwidowano dodatkowy urlop macierzyński, który został połączony z urlopem rodzicielskim w jeden urlop rodzicielski. Nie uległ natomiast zmianie łączny wymiar płatnych urlopów dla rodzica. W przypadku urodzenia jednego dziecka przysługuje obecnie 20-tygodniowy urlop macierzyński i 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego, co nadal łącznie daje 52 tygodnie.

Jedna część później

Przywołana ustawa wprowadziła również do k.p. art. 182

1c

. Zgodnie z jego § 1, urlopu rodzicielskiego udziela się jednorazowo albo w częściach nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. Natomiast § 3 art. 182

1c

k.p. stanowi, że urlop rodzicielski w wymiarze do 16 tygodni można udzielić w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu albo nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części tego urlopu. Liczba wykorzystanych w tym trybie części urlopu pomniejsza liczbę części urlopu wychowawczego.

Wymóg „bezpośrednio"...

Do 1 stycznia 2016 r. obowiązywał art. 182

1a

§ 1 i § 4 k.p. Zgodnie z nimi bezpośrednio po wykorzystaniu dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze określonym w art. 182

1

§ 1 k.p. pracownik ma prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 26 tygodni – niezależnie od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Stanowił również, że urlopu tego udziela się na pisemny wniosek pracownika, składany najpóźniej na 14 dni przed jego rozpoczęciem.

W związku z tym przepisem pojawiły się interpretacje, że pracownicy, którzy przed nowelizacją przepisów nie skorzystali z choćby minimalnego okresu urlopu rodzicielskiego (który był wówczas udzielany bezpośrednio po urlopie macierzyńskim), a tylko z urlopu macierzyńskiego i dodatkowego macierzyńskiego, nie mają prawa do dodatkowego urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 16 tygodni, należnego zgodnie z przepisami obowiązującymi od 2 stycznia 2016 r.

... został spełniony

Analizując sytuację rodziców dzieci urodzonych przed 2016 r., należy mieć na uwadze zarówno obecnie obowiązujące przepisy k.p., jak też tzw. przepisy przejściowe zawarte w przywołanej ustawie z 24 lipca 2015 r. W myśl art. 182

1c

k.p. udzielenie dodatkowego urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 16 tygodni nie jest uwarunkowane skorzystaniem z części urlopu przed wejściem w życie znowelizowanych przepisów – przepis mówi wprost, że urlop rodzicielski może być udzielony w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu albo nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego. Przeciwna interpretacja stawiałaby w korzystniejszej sytuacji rodziców, którzy wybrali choćby kilka tygodni urlopu rodzicielskiego w porównaniu z tymi, którzy wrócili do pracy zaraz po dodatkowym urlopie macierzyńskim.

Przy ocenie uprawnień do urlopu rodzicielskiego, zgodnie z art. 182

1

c § 3 k.p., należy więc mieć na uwadze art. 33 i 34 ustawy zmieniającej. Zgodnie z ich treścią, okresy dodatkowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze określonym odpowiednio w art. 182

1

§ 1 i art. 183 § 3 i 4 k.p., które mają wpływ na uprawnienia lub obowiązki pracownicze, uwzględnia się przy ustalaniu uprawnień lub obowiązków pracowniczych również po dniu wejścia w życie tej ustawy (art. 33). Ilekroć zaś w przepisach odrębnych jest mowa o dodatkowym urlopie macierzyńskim, należy przez to rozumieć urlop rodzicielski w brzmieniu nadanym przywoływaną nowelizacją obowiązującą od 2 stycznia 2016 r.

Oznacza to, że rodzicie dzieci urodzonych przed 2 stycznia 2016 r., którzy nie skorzystali z urlopu rodzicielskiego przed wejściem w życie zmienionych przepisów k.p., ale skorzystali w tym czasie z 6 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego, zaliczanego na podstawie art. 33 ustawy zmieniającej do puli urlopu rodzicielskiego, są uprawnieni do skorzystania z urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 16 tygodni do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat.

Agnieszka Bagieńska-Petryka, radca prawny, Petryka Kancelaria Prawna

Do końca 2015 r. wymiar urlopu dla rodzica zależał wyłącznie od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu. Gdy poród był pojedynczy, przysługiwało 20 tygodni urlopu macierzyńskiego, 6 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz 26 tygodni urlopu rodzicielskiego.

Czytaj także: TSUE: Urlop rodzicielski może obniżać wymiar urlopu wypoczynkowego

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów