Przepisy ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, określające zasady prowadzenia reklamy napojów alkoholowych, pomimo że obowiązują od dawna, to jednak w praktyce nieustannie wywołują wiele wątpliwości. Dotyczą one m.in. tzw. podatku piwnego i określają w szczególności kto i kiedy powinien go uiszczać.
Czytaj także: Akcyza: TSUE wskazuje co może być piwem
Reklama napojów
Podatek piwny to opłata, jaką zobowiązane są uiszczać podmioty świadczące usługę reklamy napojów alkoholowych. Obowiązek jego zapłaty dotyczy reklamy wszystkich rodzajów napojów alkoholowych, tj. zarówno piwa, jak i alkoholi mocnych.
Reklama w rozumieniu ww. ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ma inne, szersze znaczenie niż powszechne rozumienie tego pojęcia. Co do zasady bowiem reklama, w powszechnym rozumieniu tego słowa, ma zachęcać do nabywania produktów lub korzystania z usług poprzez zastosowanie elementów namowy lub perswazji, oddziałujących na emocje odbiorcy. Według omawianej regulacji prawnej zachęcanie do nabywania napojów alkoholowych jest natomiast zakazane. Intencją ustawodawcy, co zresztą wynika z samego tytułu ustawy, było bowiem propagowanie trzeźwości. Dlatego w jej rozumieniu, reklamą napojów alkoholowych jest każde publiczne rozpowszechnianie znaków towarowych napojów alkoholowych lub symboli graficznych z nimi związanych, a także nazw i symboli graficznych przedsiębiorców produkujących napoje alkoholowe, nieróżniących się od nazw i symboli graficznych napojów alkoholowych, służące popularyzowaniu znaków towarowych napojów alkoholowych. Tak sformułowana definicja pozwala na pobieranie za każdą formę propagowania znaków towarowych napojów alkoholowych (nawet, jeżeli nie ma charakteru perswazyjnego, choć to zdarza się rzadko) daniny w postaci podatku piwnego.
W gazetkach, na bilbordach i na półkach
W kontekście przytoczonej definicji, reklamą napojów alkoholowych będą działania takie jak prezentowanie napojów alkoholowych w gazetkach promocyjnych, na bilbordach, na plakatach, czy eksponowanie ich na półkach sklepowych. Przy czym należy pamiętać, że działania te można podejmować tylko na terenie pomieszczeń hurtowni, wydzielonych stoisk lub punktów prowadzących wyłącznie sprzedaż napojów alkoholowych oraz punktów prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży. Na zewnątrz pomieszczeń/budynków, np. na bilbordach, można reklamować wyłącznie piwo, jednak pod warunkiem, że 20 proc. powierzchni reklamy zajmują widoczne i czytelne napisy informujące o szkodliwości spożycia alkoholu lub o zakazie sprzedaży alkoholu małoletnim.