Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach rozstrzygnął w interpretacji z 7 grudnia 2016 r. 61- IBPP3.4512.796.2016.1.SR) kwestię opodatkowania podatkiem VAT opłat pobieranych przez powiatowe domy pomocy społecznej tytułem zapewnienia pobytu i opieki w takim domu. Powiat jest czynnym podatnikiem podatku VAT, który z dniem 1 stycznia 2017 r. podejmie wspólne rozliczenia podatku VAT wraz ze wszystkimi swoimi jednostkami budżetowymi.
Powiat jako jednostka samorządu terytorialnego jest właściwy do wszystkich spraw publicznych o charakterze ponadgminnym realizującym zadania między innymi w zakresie pomocy społecznej oraz promocji i ochrony zdrowia. W celu realizacji ww. zadań Powiat utworzył jednostkę organizacyjną – Dom Pomocy Społecznej (DPS). Działalność DPS reguluje ustawa o pomocy społecznej oraz wydane na jej podstawie przepisy wykonawcze. Domy pomocy społecznej są jednostkami organizacyjnymi, które uzyskują zezwolenie od wojewody na prowadzenie działalności oraz podlegają wpisowi do rejestru domów pomocy społecznej.
Dom Pomocy Społecznej utworzony przez powiat jest placówką dla osób niepełnosprawnych intelektualnie. Zapewnia całodobową opiekę, świadczy usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązujących standardów, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających. Mieszkańcy kierowani są do DPS na podstawie decyzji administracyjnej, w której ustala się odpłatność mieszkańca za pobyt w domu, również sama opłata kalikowana jest zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej. Pobrane od mieszkańców opłaty za pobyt stanowią dochód DPS i zgodnie z ustawą o finansach publicznych są odprowadzane do budżetu powiatu. Powiat zapytał, realizacja zadania własnego z zakresu pomocy społecznej jakim jest zapewnienie pobytu i opieki w DPS i pobieranie z tego tytułu opłat na podstawie przepisów ustawy o pomocy społecznej, podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Sam stanął na stanowisku, że powyższe wyłączenie ma do niego zastosowanie.
Powyższe stanowisko dyrektor izby skarbowej uznał za nieprawidłowe. Wskazał, że w omawianym przypadku powiat zobowiązuje się wykonać określone decyzją administracyjną czynności na rzecz konkretnej osoby, która za te czynności dokonuje opłaty w określonej wysokości. Skoro jest możliwe zidentyfikowanie konkretnego świadczenia wykonywanego przez powiat na rzecz określonego podmiotu (nabywcy), należy uznać je za świadczenie usług w rozumieniu przepisów o podatku VAT. Dyrektor IS podkreślił, że decyzje administracyjne orzekają jedynie w danej sprawie w stosunku do konkretnej osoby (świadczeniobiorcy). W ocenie organu podatkowego, działanie powiatu obejmujące wydanie decyzji administracyjnej rozstrzygającej w jakiej formie zostanie przyznane świadczenie na rzecz podopiecznego, tj. czy zostanie przyznane świadczenie czy też nie, jest więc czymś innym niż sama realizacja tego świadczenia, która stanowi niewątpliwie czynność cywilnoprawną, bowiem czynności wykonywane w oparciu o tę decyzję są usługami wykonywanymi na podstawie czynności cywilnoprawnych.
Fakt, że powiat obarczony jest zadaniem w postaci realizacji tych usług wynikających z decyzji administracyjnych nie jest jednoznaczny z tym, że automatycznie zostaje wyłączony z zakresu podatku VAT. W przedmiotowej sprawie zachodzi bowiem związek pomiędzy otrzymywanymi dochodami (uiszczanymi opłatami) a zobowiązaniem się powiatu do wykonania określonych czynności. Tym samym uiszczane opłaty są niczym innym jak wynagrodzeniem wnoszonym na poczet świadczenia usług dokonywanych przez DSP.
