Sprawa dotyczyła przedsiębiorcy, który zatrudniał ludzi na umowach zlecenia. Wśród nich byli cudzoziemcy, którzy nie ukończyli 26 lat. To głównie studenci tak polskich, jak i zagranicznych uczelni. Niektórzy studiują w trybie online, co potwierdzili zaświadczeniami z uczelni. Firma chciała wiedzieć, czy takie osoby powinna zgłosić do ubezpieczeń społecznych, czy też nie.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że nie ma takiego obowiązku. W wydanej interpretacji przypomniał, że podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe i wypadkowe jest przychód. Nie każdy, kto go osiąga, musi natomiast płacić od niego składki. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2023 r., poz. 1230) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Polski wykonują pracę na podstawie m.in. umowy zlecenia. Od tej zasady jest jednak wyjątek.
Czytaj więcej
Obowiązek oskładkowania umowy zlecenia, którą w czasie wakacji wykonuje absolwent szkoły, zależy od tego, czy ukończył on naukę w szkole średniej czy na uczelni wyższej.
Zleceniobiorcy nie podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli są uczniami szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat. ZUS podkreślił, że za studenta do tego wieku nie trzeba płacić składek. I nie ma przy tym znaczenia jego obywatelstwo, kraj odbywania studiów czy też ich tryb (w tym wypadku online).
Wnioskodawca chciał też wiedzieć, jak ma działać w sytuacji, gdy o podjęciu przez zleceniobiorcę kształcenia dowiedział się z zaświadczenia, które ten przedstawił mu dopiero po kilku miesiącach. Organ rentowy odpowiedział, że płatnik ma obowiązek zgłosić do ubezpieczeń społecznych każdego, jeżeli nie wie o okolicznościach wyłączających oskładkowanie. Jeżeli natomiast po czasie okaże się, że dana osoba była studentem, który nie ukończył 26. roku życia, to płatnik na tej podstawie wyrejestrowuje ją z ZUS z datą wsteczną (tj. z momentem, w którym uzyskała ona status studenta, a nie wtedy, gdy doniosła zleceniodawcy zaświadczenie z uczelni potwierdzające ten fakt). W takiej sytuacji przedsiębiorca składa w ZUS korektę dokumentów ubezpieczeniowych.
