Jak poświadczyć nabycie spadku u notariusza

Notarialne poświadczenie dziedziczenia będzie prostsze i szybsze niż potwierdzanie go w sądzie, jednak nie wszyscy skorzystają z tej drogi.

Najpierw trzeba się umówić na termin sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia. Notariusz powinien poinformować, kto jeszcze musi przyjść oraz jakie dokumenty trzeba dostarczyć. Będzie to z pewnością akt zgonu spadkodawcy oraz dowody tożsamości i akty urodzenia potencjalnych spadkobierców, a także akty małżeństwa i ewentualne testamenty.

KRN

Podczas pierwszego kontaktu z notariuszem warto zasięgnąć informacji o możliwych opłatach. Można też poprosić o sprawdzenie, czy nie zostało wydane poświadczenie dziedziczenia w innej kancelarii.

Informacje o koniecznych dokumentach będą też dostępne na stronie internetowej Krajowej Rady Notarialnej [link=http://www.krn.org.pl]www.krn.org.pl[/link].

Wszyscy potencjalni spadkobiercy spotykają się w kancelarii notarialnej w celu sporządzenia protokołu dziedziczenia. Nie można ustanowić pełnomocnika dla nieobecnej osoby. Dlatego notarialne poświadczenie dziedziczenia nie wchodzi w rachubę, gdy spadkobierca np. nie może dojechać z zagranicy. Dla osoby obłożnie chorej notariusz może zarządzić sporządzenie protokołu dziedziczenia w miejscu jej pobytu.

KRN

Taki protokół zawiera m.in. zgodne żądanie poświadczenia dziedziczenia oraz oświadczenia o istnieniu lub nieistnieniu innych spadkobierców czy testamentów. Oświadczenia muszą być zgodne z prawdą – za złożenie fałszywych grozi odpowiedzialność karna. Każdy ze spadkobierców składa podpis pod protokołem.

[srodtytul]O czym trzeba pamiętać[/srodtytul]

Warto wiedzieć, że notariusz odmówi spisania protokołu dziedziczenia, jeśli się dowie, że zmarły nie pozostawił po sobie małżonka ani innych spadkobierców ustawowych, a do tego nie spisał testamentu. W takiej bowiem sytuacji spadek przypada gminie albo Skarbowi Państwa. Odmówić może również wtedy, gdy w skład spadku wchodzą prawa rzeczowe lub posiadanie nieruchomości położone za granicą.

KRN

Podczas tego spotkania wszystkich spadkobierców notariusz może otworzyć testament, a spadkobiercy mogą złożyć oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku – jeżeli nie zrobili tego wcześniej.

Notariusz sprawdza też, czy inny notariusz nie sporządził wcześniej po tym samym spadkodawcy aktu poświadczenia dziedziczenia.

Na podstawie protokołu dziedziczenia notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. Następnie rejestruje go w elektronicznym rejestrze poświadczeń dziedziczenia. Od tej chwili akt nabiera mocy prawnej takiej samej jak sądowe postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku.

Na życzenie spadkobiercy notariusz sporządzi wypis aktu poświadczenia dziedziczenia (koszt – 6 zł plus VAT za stronę). Spadkobierca może się nim posłużyć, by wykazywać swoje prawa do spadku (np. do odziedziczonej nieruchomości). Zarejestrowany akt jest też podstawą do rozliczenia się z podatku od spadku lub skorzystania z przysługującego zwolnienia.

[srodtytul]Rejestr dla każdego[/srodtytul]

KRN

Każdy będzie mógł bez opłat przejrzeć rejestr aktów poświadczenia dziedziczenia i sprawdzić, czy taki akt został wydany po śmierci konkretnej osoby. Rejestr będzie dostępny na stronie internetowej www.krn.org.pl. Podstawą identyfikacji spadkodawcy będzie jego imię i nazwisko, ale przede wszystkim numer PESEL. Użytkownik rejestru nie dowie się jednak z niego, kto i co odziedziczył po zmarłym. Takie informacje nie będą rejestrowane.

Oprócz nazwiska spadkodawcy w rejestrze podana będzie data jego śmierci i ostatnie miejsce zamieszkania, data, miejsce sporządzenia aktu poświadczenia oraz nazwisko notariusza.

[ramka][srodtytul]Różnice, wady i zalety[/srodtytul]

[b]Sądowe stwierdzenie nabycia spadku:[/b]

• Postanowienie sądu może dotyczyć każdego spadku bez względu na datę śmierci spadkodawcy.

• Sąd może wydać postanowienie stwierdzające nabycie spadku na podstawie testamentu sporządzonego w każdej formie.

• Spadkobiercy nie muszą być jednomyślni w kwestii swych praw do spadku ani wysokości udziałów.

• Wniosek musi być złożony w sądzie rejonowym właściwym według ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeśli tego miejsca nie można ustalić – sądzie miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy.

• Wniosek do sądu o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć niezależnie każdy ze spadkobierców. Sąd wezwie na rozprawę wnioskodawcę oraz osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi.

• Sąd wyznaczy termin rozprawy – zwykle po kilku miesiącach (termin różny w zależności od sądu).

• Wniosek musi zawierać wszystkie wymagane informacje i trzeba do niego dołączyć odpowiednie załączniki i kopie (aktów stanu cywilnego spadkobierców ustawowych, aktu zgonu spadkodawcy i ewentualnie testamentu) w liczbie określonej w formularzu wniosku.

• Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku staje się prawomocne, jeśli nikt nie wniesie apelacji przed upływem dwóch tygodni.

• Opłata sądowa od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku wynosi 50 zł bez względu na wartość spadku.

[b]Notarialne poświadczenie dziedziczenia:[/b]

• Notarialne poświadczenie dziedziczenia dotyczyć może wyłącznie tych spadków, które otwarte zostały od 1 lipca 1984 r. (otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy).