Reklama

Odrzuciła zadłużony spadek, a komornik i tak zapukał. Jest skarga do SN

Córka odrzuciła obciążony spadek po matce, a mimo to sąd uznał ją za spadkobierczynię i wierzyciele zainicjowali postępowania egzekucyjne. Sprawą zajmie się Sąd Najwyższy.

Publikacja: 18.10.2025 11:02

Odrzuciła zadłużony spadek, a komornik i tak zapukał. Jest skarga do SN

Foto: Adobe Stock

Chodzi o postanowienie Sądu Rejonowego z 5 października 2020 r. w sprawie nabycia spadku po matce. Jak wskazuje w skardze kasacyjnej zastępca RPO Stanisław Trociuk, błąd sądu polegał na tym, że choć mógł ustalić miejsce pobytu córki oraz dowiedzieć się, że skutecznie odrzuciła spadek – z akt sprawy dostępnych w tym samym sądzie, a nawet w tym samym wydziale – po prostu tego nie zrobił. Zamiast tego ustanowił dla kobiety kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu, a następnie – przy całkowitej bierności owego kuratora – wydał niezgodne z prawem orzeczenie. W tej sytuacji córka miała dziedziczyć  z dobrodziejstwem inwentarza , tj. z ograniczeniem odpowiedzialności za długi do wysokości odziedziczonego po matce majątku.

Czytaj więcej

Dziedziczymy nie tylko majątki, lecz także długi. Jak się przed tym chronić?

Pozorna ochrona przed długami spadkowymi 

Jednak nawet z takim ograniczeniem orzeczenie sądu wywołało niekorzystne skutki dla jej praw majątkowych, bowiem wierzyciele zmarłej matki już zainicjowali przeciwko córce postępowania egzekucyjne w celu wyegzekwowania zobowiązań, które ciążyły na spadkodawczyni. W efekcie kobieta, która skutecznie odrzuciła spadek, musi brać udział w postępowaniach sądowych oraz znosić egzekucję skierowaną do jej majątku.

– Skarga nadzwyczajna jest konieczna dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Postanowienie narusza bowiem wywodzone z Konstytucji RP zasady zaufania obywatela do państwa oraz bezpieczeństwa prawnego jednostki.  Uczestniczka – działając w zaufaniu do prawa i złożywszy skutecznie oświadczenie o odrzuceniu spadku po matce – miała prawo zasadnie oczekiwać, że go nie nabędzie. Tymczasem ochrona gwarantowana przez instytucję odrzucenia spadku okazała się pozorna – argumentuje zastępca RPO.

Czytaj więcej

Przez błąd rodziców dzieci dostaną spadek z długami. Co zdecydował Sąd Najwyższy?
Reklama
Reklama

Która izba SN rozpatrzy skargę nadzwyczajną

Stanisław Trociuk wniósł więc, by Sąd Najwyższy uchylił postanowienie Sądu Rejonowego w całości i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania. Konieczne jest bowiem ponowne przeprowadzenie postępowania i ustalenie w sposób zgodny ze stanem prawnym i faktycznym, kto w rzeczywistości dziedziczy po zmarłej.

Zastępca RPO celowo nie wskazał Izby SN, do której skarga powinna trafić do rozpoznania, pozostawiając tę kwestię do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu. Powołuje się na wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz Trybunału Sprawiedliwości UE, które zakwestionowały status Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych jako sądu oraz status sędziów tej Izby.  –  Wobec tych orzeczeń rozpoznanie skargi przez IKNiSP może być w przyszłości ocenione jako uzasadniające zarzut naruszenia gwarancji prawa do niezależnego sądu ustanowionego ustawą – wyjaśnia zastępca RPO.

Chodzi o postanowienie Sądu Rejonowego z 5 października 2020 r. w sprawie nabycia spadku po matce. Jak wskazuje w skardze kasacyjnej zastępca RPO Stanisław Trociuk, błąd sądu polegał na tym, że choć mógł ustalić miejsce pobytu córki oraz dowiedzieć się, że skutecznie odrzuciła spadek – z akt sprawy dostępnych w tym samym sądzie, a nawet w tym samym wydziale – po prostu tego nie zrobił. Zamiast tego ustanowił dla kobiety kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu, a następnie – przy całkowitej bierności owego kuratora – wydał niezgodne z prawem orzeczenie. W tej sytuacji córka miała dziedziczyć  z dobrodziejstwem inwentarza , tj. z ograniczeniem odpowiedzialności za długi do wysokości odziedziczonego po matce majątku.

/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Spadki i darowizny
Czy spadek po rodzicach zawsze dzieli się po równo? Jak dziedziczy rodzeństwo?
Materiał Promocyjny
Bank Pekao uczy cyberodporności
Sądy i trybunały
Sędzia kupił wódkę na stacji benzynowej, wypił i odjechał. SN wydał wyrok
Sądy i trybunały
Byli sędziowie i prokuratorzy bez immunitetów. Ważna uchwała Sądu Najwyższego
Sądy i trybunały
Prezes Izby Kontroli SN: spełnienie żądań ministra Żurka oznacza chaos
Materiał Promocyjny
Stacje ładowania dla ciężarówek pilnie potrzebne
Sądy i trybunały
Resort Waldemara Żurka chce przywrócić przepisy sprzed rządów PiS
Materiał Promocyjny
Transformacja energetyczna: Były pytania, czas na odpowiedzi
Reklama
Reklama