Odrzucenie skargi po rozpatrzeniu wniosku o zwolnienie z kosztów

Nie ma wpłaty, nie ma sprawy

Student wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu na decyzję Rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, w której władze uczelni postanowiły orzec o skreślaniu mężczyzny z listy studentów. Wraz z nią do sądu trafił wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych oraz przyznanie mu prawnika z urzędu. Z uwagi na fakt, że nie dostał odpowiedzi w sprawie zwolnienia z kosztów, postanowił wniosek ponowić.

WSA odrzucił skargę, z uwagi na poważne uchybienie proceduralne. Sąd wskazał, że pomimo wezwania studenta - ten nie uiścił wpisu od wniesionej skargi w terminie oznaczonym w zarządzeniu, czyli w ciągu siedmiu dni od daty doręczenia wezwania. Co więcej mężczyzna pouczony prawidłowo o dalszej drodze postępowania, nie wniósł zażalenia na zarządzenie, które stało się prawomocne.

Sąd wyjaśnił, że co prawda mężczyzna złożył wniosek o przyznanie mu prawa pomocy, domagając się zwolnienia z kosztów sądowych i ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika, to jednak został on wniesiony 11 września 2013 roku. Zatem zdaniem WSA, nastąpiło to już po upływie wyznaczonego terminu, który upłynął z dniem pięć dni wcześniej. Sąd podkreślił, że złożenie wniosku o przyznanie prawa pomocy po upływie terminu do uiszczenia wpisu od skargi jest bezskuteczne.

Powołał się również na pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego, zgodnie z którym, wniosek o przyznanie prawa pomocy, jakkolwiek może być złożony w zasadzie w każdym czasie, jeszcze przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania, to nie może jednak przerwać biegu terminu, który już upłynął.

Podwójne przeoczenie

Student postanowił wnieść wnieść kasację do NSA, zarzucając niższej instancji naruszenie Konstytucji RP, poprzez odrzucenie skargi bez uprzedniego rozpoznania wniosku o przyznanie prawa pomocy i w efekcie pozbawienie go prawa do sądu. Mężczyzna podkreślił, że sąd z uporem wzywał go do opłacenia skargi, mimo że ten wcześniej w terminie złożył wniosek o zwolnienie z kosztów. Jak się okazało później, po rozpatrzeniu przez WSA drugiego wniosku - student kwalifikował się do przyznania prawa pomocy.

Skarżący wyjaśnił że jego pierwotny wniosek złożony w sekretariacie UAM nie został, w ogóle przekazany sadowi. Natomiast WSA nie raczył przeprowadzić postępowania wyjaśniającego, gdy trafiło do niego pismo zatytułowane "powtórny wniosek o przyznanie prawa pomocy”.

Z uwagi na przedstawione zarzuty, mężczyzna wniósł o uchylenie postanowienia o odrzuceniu skargi w całości i przekazanie sprawy niższej instancji, do ponownego rozpoznania oraz zwrot nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

NSA zarządził, by UAM nadesłał oryginał lub urzędowo poświadczony formularz wniosku o przyznanie prawa pomocy, złożony 11 marca 2013 roku, ewentualnie potwierdził, że taki dokument faktycznie został tego dnia złożony.