Wyrok TK opublikowany po raz pierwszy z zastrzeżeniem

W Dzienniku Ustaw z 18 grudnia 2023 r. został opublikowany wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 5 grudnia w sprawie przepisów Prawa łowieckiego. Tekst orzeczenia po raz pierwszy w historii poprzedza informacja, że zostało wydane w składzie naruszającym zasady wyboru sędziów TK i istotę prawa do sądu. Tak mają być publikowane również kolejne wyroki wydane z udziałem tzw. dublerów.

Publikacja: 19.12.2023 09:13

Wyrok TK opublikowany po raz pierwszy z zastrzeżeniem

Foto: Fotorzepa/Jerzy Dudek, Dziennik Ustaw

Dorota Gajos-Kaniewska

Wyrokiem z 5 grudnia 2023 r. TK uznał za zgodne z Konstytucją RP przepisy Prawa łowieckiego ograniczające odpowiedzialność kół łowieckich za szkody w uprawach rolników spowodowane przez dzikie zwierzęta. Orzeczenie wydał pięcioosobowy skład orzekający: Justyn Piskorski – przewodniczący, Zbigniew Jędrzejewski, Mariusz Muszyński, Bogdan Święczkowski, Jarosław Wyrembak – sprawozdawca.

Czytaj więcej

Akcja protestacyjna rolników ws. wypłaty odszkodowań za straty spowodowane przez dziki

Prawo dla Ciebie

Trybunał: koła łowieckie nie muszą płacić rolnikom za każdą szkodę

Przepisy wyłączające odpowiedzialność odszkodowawczą dzierżawców lub zarządców obwodu łowieckiego...

Składy TK z dublerami

W poniedziałek pod pozycją 2698 orzeczenie zostało ogłoszone, co ma taki skutek, że formalnie już obowiązuje. Zgodnie bowiem z art. 190 ust. 3 Konstytucji RP, orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego co do zasady wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Jednak przed tekstem wyroku opublikowana została adnotacja następującej treści:

„Zgodnie z wyrokami Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach: Xero Flor w Polsce Sp. z o.o. p. Polsce z dn. 7.05.2021 r., skarga nr 4907/18; Wałęsa p. Polsce z dn. 23.11.2023 r., skarga nr 50849/21; M.L. p. Polsce z dn. 14.12.2023 r., skarga nr 40119/21, Trybunał Konstytucyjny jest pozbawiony cech trybunału powołanego ustawą, gdy w jego składzie zasiada osoba nieuprawniona. Zgodnie z tymi orzeczeniami, publikowany wyrok wydany został w składzie ustalonym z naruszeniem podstawowej zasady mającej zastosowanie do wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego i w konsekwencji naruszającym istotę prawa do sądu ustanowionego na mocy ustawy.”

Jak zapowiedział przewodniczący Komitetu Stałego Rady Ministrów minister Maciej Berek, również kolejne orzeczenia TK wydane w składach z udziałem tzw. sędziów dublerów, będą publikowane z taką notą.

Chodzi o sędziów TK, którzy zostali powołani w 2015 roku na miejsca już obsadzone. Od tej sprawy rozpoczął się kryzys wokół Trybunału Konstytucyjnego. Krótko przed końcem kadencji Sejm wybrał pięciu nowych sędziów TK, choć mógł tylko trzech. W nowej kadencji Sejm z większością PiS uchwalił, że wybór całej piątki „nie miał mocy prawnej" i wybrał nową piątkę. TK jeszcze za prof. Andrzeja Rzeplińskiego uznał, że w kadencji PO–PSL mogli wybrać trzech sędziów, a nowy Sejm – tylko dwóch. Nowo wybrany prezydent Duda nie zastosował się do tego orzeczenia i nie powołał trzech sędziów wybranych za PO–PSL (R. Hauser, A. Jakubecki i K. Ślebzak), ale piątkę nowych – w tym trzech „dublerów": Mariusza Muszyńskiego oraz nieżyjących już Henryka Ciocha i Lecha Morawskiego. W miejsce zmarłych sędziów zostali wybrani Justyn Piskorski i Jarosław Wyrembak, którzy też uważani są za dublerów.

W maju 2021 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka stwierdził, że orzekanie przez Trybunał Konstytucyjny w składzie z osobami powołanymi przez prezydenta na zajęte wcześniej stanowiska sędziowskie narusza gwarantowane konwencją prawo do sądu. To właśnie przywołany w adnotacji z Dz. U. wyrok ws. Xero Flor.

Czytaj więcej