Decyzja pracownicy...
Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy kobiet w okresie ciąży oraz urlopu macierzyńskiego ma na celu ograniczenie swobody decyzyjnej pracodawcy. Nie ma natomiast wpływu na działania samej pracownicy, która może postanowić o rozwiązaniu umowy o pracę. Ma ona do tego pełne prawo. Może więc rozwiązać umowę za wypowiedzeniem, jak również na mocy porozumienia stron.
... pod wpływem błędu
Problematyczna może być sytuacja, gdy pracownica w momencie składania oświadczenia woli zmierzającego do rozwiązania stosunku pracy, nie wiedziała o tym, że jest w ciąży. Przyjmuje się, że w tym przypadku może ona uchylić się od skutków tego oświadczenia, jako złożonego pod wpływem błędu.
Błąd pracownicy, która złożyła pracodawcy ofertę rozwiązania umowy o pracę, nie wiedząc, że jest w ciąży, polega na mylnym wyobrażeniu o istniejącym stanie rzeczy. Pracownica, która nie wiedząc, że jest w ciąży, złożyła oświadczenie woli zmierzające do rozwiązania umowy o pracę, może się uchylić od skutków tego oświadczenia niezależnie od tego, czy błąd został wywołany przez pracodawcę, czy wiedział on o błędzie lub mógł go z łatwością zauważyć (por. wyrok SN z 19 marca 2002 r., I PKN 156/01).
Jednak na błąd nie będzie mogła się powołać pracownica, która w momencie złożenia oświadczenia woli zmierzającego do rozwiązania stosunku pracy, nie była w ciąży, lecz zaszła w ciążę dopiero później, jak również pracownica, która w momencie złożenia tego typu oświadczenia wiedziała już, że jest w ciąży (por. wyrok SN z 5 października 2007 r., II PK 24/07, wyrok SN z 16 czerwca 2009 r., I PK 17/09).
Marta Macyszyn – Śledzikowska radca prawny, SDZLEGAL SCHINDHELM, Kancelaria Prawna Schampera, Dubis, Zając i Wspólnicy sp. k.
Wątpliwość pojawia się w sytuacji, gdy w zakładzie nie działa zakładowa organizacja związkowa albo gdy żadna z działających u pracodawcy organizacji związkowych nie objęła pracownicy ochroną. W tej sytuacji pracodawca samodzielnie podejmuje decyzję o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, zaś ochrona ciężarnej dokonuje się na zasadach ogólnych, tj. poprzez sądowe badanie zgodności z prawem przyczyn rozwiązania umowy bez wypowiedzenia (por. uchwała Sądu Najwyższego z 18 marca 2008 r., II PZP 2/08).