Małżeństwo to związek kobiety i mężczyzny, który został usankcjonowany prawnie. Może to nastąpić przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego lub przed duchownym w kościele. Zgodnie z art. 23 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonkowie mają równe prawa i obowiązki. Poprzez zawarcie związku małżeńskiego zobowiązują się oni do wspólnego pożycia, wzajemnej pomocy oraz współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli.
Co do zasady małżeństwo powinno mieć charakter trwały. Nie oznacza to jednak, że nie może ono zostać rozwiązane. Może to nastąpić poprzez unieważnienie związku albo poprzez rozwód. Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego, tylko w ubiegłym roku aż 61 tys. par zdecydowało się w Polsce na to drugie rozwiązanie. W praktyce przeprowadzenie rozwodu jest trudniejsze niż sam akt zawarcia małżeństwa. Nie wystarczy złożenie zgodnych oświadczeń woli przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego lub duchownym.
Decyzję o rozwodzie zawsze podejmuje sąd. Może to nastąpić tylko, gdy między małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. W praktyce oznacza to nieodwracalne ustanie więzi uczuciowej, fizycznej oraz gospodarczej między partnerami.
W niektórych wypadkach nawet jeżeli wystąpią te przesłanki, to i tak orzeczenie rozwodu nie będzie możliwe np. gdy będzie to sprzeczne z dobrem wspólnych małoletnich dzieci. Uzyskanie rozwodu nie oznacza zerwania wszystkich więzi i kontaktów pomiędzy byłymi partnerami. Bardzo często zdarza się, że w wyroku rozwodowym sąd nakłada na jednego z nich obowiązek łożenia na utrzymanie byłego współmałżonka oraz wspólnych małoletnich dzieci.
Sąd podejmuje również decyzję o zasadach wykonywania władzy rodzicielskiej przez oboje rodziców. Osoby, które nie są pewne, czy ich małżeństwo rozpadło się na trwałe, mogą wystąpić o orzeczenie separacji. Nie powoduje ona ustania małżeństwa. Z tego względu małżonkowie pozostający w separacji nie mogą ponownie zawrzeć małżeństwa, a jeżeli to zrobią, to dopuszczą się przestępstwa bigamii. Natomiast orzeczenie separacji ma dość daleko idące konsekwencje majątkowe.
