Reklama
Rozwiń
Reklama

Pokolenie online. Jak wychować dzieci w erze smartfonów i AI?

Rodzice i nauczyciele coraz częściej zastanawiają się, jak wspierać dzieci w świecie, w którym smartfony i media społecznościowe stały się częścią codzienności. Najnowszy raport Instytutu Badań Edukacyjnych pokazuje, że kluczowe nie jest całkowite ograniczanie dostępu, ale uczenie młodych ludzi świadomego i odpowiedzialnego korzystania z technologii.

Publikacja: 04.10.2025 10:22

Pokolenie online. Jak wychować dzieci w erze smartfonów i AI?

Foto: Adobe Stock

Dzień zaczyna się od kliknięcia w ekran. Dane nie pozostawiają złudzeń: polskie dzieci mają pierwszy kontakt ze smartfonem średnio w wieku 2 lat i 2 miesięcy, a własny telefon z dostępem do internetu otrzymują już w wieku 8 lat i 5 miesięcy. Od tego momentu ekran staje się ich codziennością – miejscem nauki, rozrywki i relacji.

Smartfon nie jest neutralnym narzędziem

Nowy raport Instytutu Badań Edukacyjnych – „Młodzi w świecie technologii cyfrowych” – pokazuje, że stawką jest nie to, czy dzieci będą korzystać z sieci, ale jak to robią. W sieci kryją się bowiem nie tylko szanse, ale i poważne zagrożenia. Mechanizmy lajków, powiadomień i algorytmów trafiają wprost w najbardziej wrażliwe punkty młodego mózgu: głód nagrody i słabą zdolność powstrzymywania impulsów.

Historia Filipa, bohatera raportu, jest wstrząsająco znajoma. Dwunastolatek, który kiedyś biegał po boisku i grał w planszówki z siostrą, stopniowo wycofał się z aktywności na rzecz TikToka i Instagrama. Gdy opublikował filmik z nietrzeźwymi mężczyznami w tramwaju, zamiast uznania spotkał go hejt. Zamiast przygotować się do klasówki, godzinami śledził komentarze. Zamiast snu – niepokój i bezsilność.

Takich historii w polskich domach i szkołach są tysiące. Badacze ostrzegają: nie chodzi o demonizowanie technologii, ale o świadomość, że smartfon nie jest neutralnym narzędziem. To urządzenie zaprojektowane tak, by przyciągać uwagę, budzić emocje i zatrzymywać użytkownika jak najdłużej.

Czytaj więcej

Smartfony w szkołach podstawowych. Sejm rozpoczął prace nad zakazem
Reklama
Reklama

Koncepcja „wychowania antydopaminowego”

Co mogą zrobić rodzice i nauczyciele? Autorzy raportu proponują koncepcję „wychowania antydopaminowego” – budowania zdrowych relacji z mediami cyfrowymi. W praktyce oznacza to m.in. wprowadzanie stref offline (np. przy wspólnych posiłkach), rodzinnych planów korzystania z mediów, a także rozwijanie u dzieci krytycznego myślenia i odporności na dezinformację. Kluczowe jest też, by szkoła nie była tylko miejscem zakazów, ale uczyła mądrego wykorzystywania narzędzi cyfrowych – także sztucznej inteligencji.

Technologia, stosowana w sposób przemyślany i z umiarem, wspiera rozwój dzieci, ale jej nadmiar i niekontrolowane używanie mogą prowadzić do problemów.

Publikacja IBE nie tylko diagnozuje zagrożenia związane z nadmiernym korzystaniem z mediów cyfrowych, lecz także akcentuje szanse – pokazuje, w jaki sposób technologia może wspierać proces edukacyjny, pomagać w rozwijaniu krytycznego myślenia i przygotowywać młodych ludzi do odpowiedzialnego korzystania z narzędzi cyfrowych, w tym sztucznej inteligencji. Autorzy zwracają również uwagę na problem dezinformacji i proponują rozwiązania, które uczą dzieci świadomego poruszania się w świecie online.

Pełny tekst publikacji jest dostępny tutaj: Młodzi w świecie technologii cyfrowych (IBE, 2025).

Tekst powstał we współpracy z Wydawnictwami Szkolnymi i Pedagogicznymi SA

Czytaj więcej

Dzień w smartfonie. Oto, co dzieci robią w sieci

Dzień zaczyna się od kliknięcia w ekran. Dane nie pozostawiają złudzeń: polskie dzieci mają pierwszy kontakt ze smartfonem średnio w wieku 2 lat i 2 miesięcy, a własny telefon z dostępem do internetu otrzymują już w wieku 8 lat i 5 miesięcy. Od tego momentu ekran staje się ich codziennością – miejscem nauki, rozrywki i relacji.

Smartfon nie jest neutralnym narzędziem

Pozostało jeszcze 88% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Prawo drogowe
Rząd chce podwyższyć opłaty za przejazd drogami ekspresowymi i autostradami
Nieruchomości
Spółdzielcy będą wreszcie na swoim. Rząd chce rozwiązać problem z PRL
Konsumenci
Frankowicze. Sąd nie zawsze związany stanowiskiem sądu odwoławczego
Prawo rodzinne
Jak po rozwodzie wycenić nakłady małżonka na wspólny majątek? Wyrok SN
Materiał Promocyjny
Jak budować strategię cyberodporności
Podatki
Darowizna od rodzica powinna iść na konto dziecka. Bo fiskus ją opodatkuje
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama