Przepisy ustawy z 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawy – Prawo celne obligatoryjnie wprowadzały od 1 stycznia 2019 r. elektroniczne monitorowanie dostaw wyrobów zwolnionych oraz wyrobów akcyzowych zharmonizowanych objętych stawką akcyzy zero zł w systemie EMCS PL 2, w miejsce papierowego dokumentu dostawy. Przemieszczenia tych wyrobów akcyzowych, którym do końca 2018 r. towarzyszył papierowy dokument dostawy, miały być obligatoryjnie od 1 stycznia br. odnotowane w systemie EMCS PL2. Aby po 1 stycznia 2019 r. wyroby mogły zostać nabyte z utrzymaniem preferencji w podatku akcyzowym, podmiot wysyłający miał wygenerować elektroniczny dokument dostawy (e-DD), a podmiot odbierający - raport odbioru w tym systemie. Z tej reguły zostały wyłączone wyroby węglowe, którym do końca ub.r. towarzyszył papierowy dokument dostawy, a po 1 stycznia 2019 r. wymagane jest złożenie stosownego oświadczenia o przeznaczeniu nabywanych wyrobów.
Czytaj także: Obrót wyrobami energetycznymi tylko z dokumentem e-DD
Pośpiech okazał się złym doradcą
Zmiany te były długo oczekiwane przez spółki i zasadniczo zostały odebrane jako pozytywny krok w kierunku ułatwienia prowadzenia działalności w zakresie obrotów wyrobami akcyzowymi. Jednak zaproponowane tempo zmian spowodowało, że wielu przedsiębiorców nie było w stanie się do nich przygotować. Dopiero pod koniec listopada Ministerstwo Finansów opublikowało zarówno specyfikację do systemu EMCS PL 2 w zakresie obsługi e-DD, jak i instrukcję rejestracji do samego systemu. Niestety okazało się, że aby przeprocesować zarówno aktualizację danych podmiotu w zakresie akcyzy na PUESC, jak i przeprowadzić zgłoszenie i upoważnienie wyznaczonych przez podmiot osób do komunikowania się z systemem, potrzeba więcej czasu niż zostało wtedy do końca 2018 r. W praktyce więc w większości przypadków spółki nie miały szansy, aby na czas stać się aktywnymi użytkownikami systemu EMCS PL 2. Ponadto, przedsiębiorcy zgłaszali, że nie są w stanie w sposób ręczny generować e-DD w sytuacji kiedy realizują kilkaset dostaw w ciągu dnia i w konsekwencji potrzebny jest czas na zbudowanie automatycznego rozwiązania do komunikowania się z EMCS PL2 w zakresie tych dostaw.
Okres przejściowy
Ustawodawca postanowił wysłuchać głosu przedsiębiorców i szybko uchwalił nowelizację przepisów (ustawa z 14 grudnia 2018 r.), wprowadzając możliwość stosowania jeszcze przez rok dokumentów dostawy w formie papierowej. Dodany przepis stanowi, że w okresie od 1 stycznia 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. podmiot, który na terytorium kraju przemieszcza poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyroby akcyzowe objęte zwolnieniem od podatku akcyzowego ze względu na ich przeznaczenie lub wyroby akcyzowe zharmonizowane opodatkowane zerową stawką podatku akcyzowego ze względu na ich przeznaczenie, może do tego przemieszczania stosować przepisy dotychczasowe, czyli papierowy dokument dostawy zamiast obligatoryjnego elektronicznego monitoringu. Elektroniczny monitoring będzie obligatoryjny dopiero od 1 stycznia 2020 r.
Jest czas na rejestrację i naukę obsługi
Nowelizacja pozwala więc przedsiębiorcom na przeprowadzenie rejestracji oraz naukę obsługi systemu w normalnym tempie. Tym samym zmiana przepisów umożliwi rozpoczęcie monitorowania wyrobów akcyzowych w systemie EMCS PL2 bez nieprawidłowości wynikających z pośpiechu. Spółki unikną zapłaty podatku akcyzowego czy kar tylko z powodu niemożliwości dopełnienia wymagań formalnych, zwłaszcza że brak ten mógł wynikać w dużej mierze z bardzo krótkiego okresu, który został na to przewidziany.
