VAT w handlu z UE budzi wątpliwości

Nabywca nie musi korygować deklaracji, gdy otrzyma fakturę po upływie trzech miesięcy – wyjaśnia resort finansów.

Publikacja: 21.10.2021 17:31

VAT

VAT

Foto: AdobeStock

Mimo iż pakiet uproszczeń przepisów podatkowych, tzw. SLIM VAT2, miał rozwiązać problemy podatników, wątpliwości pozostają. Ministerstwo Finansów wyjaśniło w odpowiedzi na interpelację poselską nr 27168, jak prawidłowo rozliczyć VAT w handlu z UE po zmianie przepisów, która weszła w życie 7 września.


Posłanka Agnieszka Hanajczyk (KO) zwróciła uwagę na kwestię nabycia towarów z krajów UE. Problem pojawia się, gdy polski nabywca dostaje fakturę po upływie trzech miesięcy, np. od sprzedawcy z Niemiec. Jej zdaniem w praktyce powstał duży chaos. Nabywca musi rozliczyć podatek należny w deklaracji za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, a podatek naliczony w deklaracji bieżącej. Powstaje zaległość podatkowa, od której fiskus żąda odsetek za zwłokę.


Czytaj więcej

1 października wchodzą w życie podatkowe ułatwienia dla firm: SLIM VAT 2

Ministerstwo wyjaśnia, że zgodnie z nowym brzmieniem art. 86 ust. 10b pkt 2 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy. Muszą być jednak spełnione dwa warunki. Po pierwsze, podatnik otrzyma fakturę w terminie trzech miesięcy. Po drugie, uwzględni kwotę podatku należnego w deklaracji, w której jest obowiązany rozliczyć podatek.


Nowe terminy

Według MF zmiany wprowadzone pakietem Slim VAT 2 umożliwiają odliczenie w rozliczeniu za ten sam okres rozliczeniowy, w którym deklarowany jest podatek należny. Każda transakcja opodatkowana VAT, w tym również WNT, jest rozliczana w okresie (miesiącu), w którym powstaje obowiązek podatkowy. 


Obowiązek podatkowy w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów (WNT) powstaje zasadniczo z chwilą wystawienia faktury, nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru. Nie ma obecnie warunku wykazania w deklaracji podatku należnego z tytułu WNT w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym od nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.


Co w sytuacji, gdy podatnik wykaże VAT należny i naliczony z tytułu WNT np. w sierpniu, a nie dostał faktury od zagranicznego sprzedawcy? Stosownie do art. 86 ust. 10g ustawy o VAT w przypadku nieotrzymania faktury w terminie trzech miesięcy podatnik jest obowiązany do pomniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym upłynął ten termin. 


„W przypadku wykazania podatku należnego i naliczonego z tytułu WNT w rozliczeniu za sierpień, a następnie nieotrzymania faktury do końca miesiąca listopada należy pomniejszyć kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za miesiąc listopad. Oznacza to, że nieotrzymanie faktury w terminie trzech miesięcy nie powoduje konieczności korygowania podatku naliczonego w deklaracji podatkowej, w której ten podatek naliczony został pierwotnie wykazany (deklaracja za sierpień). Tym samym nie powoduje powstania zaległości podatkowej i nie wiąże się z koniecznością zapłaty odsetek” – wyjaśnia wiceminister Jan Sarnowski. 


Dostosowanie przepisów


Ministerstwo przypomina, że w wyroku z 18 marca 2021 r. w sprawie C-895/19 Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że polskie przepisy, które w pewnych sytuacjach nakazują ujmowanie podatku należnego i naliczonego z tytułu WNT w rozliczeniach za inne okresy, są niezgodnie z przepisami dyrektywy VAT. 


Celem pakietu Slim VAT 2 było m.in. wyeliminowanie tej niezgodności. Firmy dostały też więcej czasu na skorzystanie z ulgi na złe długi, czyli odzyskanie VAT z niezapłaconych przez kontrahentów faktur – trzy lata zamiast dwóch.

OPINIA

Tomasz 
Pabiański, doradca podatkowy, dyrektor 
w PwC

Zmiana rozliczeń z tytułu WNT w pakiecie SLIM VAT 2 nie tworzy dla polskiego podatnika zupełnie nowej rzeczywistości prawnej. Obecne przepisy są bowiem analogiczne do obowiązujących w Polsce w latach 2014–2017. Nie do końca mówimy zatem o nowym problemie. Nie zmienia to faktu, że obecne przepisy, uzależniające prawo do neutralnego rozliczenia WNT od otrzymania faktury w terminie trzech miesięcy, mogą być w praktyce problematyczne. Czy zatem polski ustawodawca wyeliminował w SLIM VAT niezgodność polskich przepisów z dyrektywą VAT? Wydaje się, że tak. Czy obecne przepisy nie narażają podatników na konieczność dokonywania obciążających administracyjnie korekt rozliczeń z WNT z przyczyn niezależnych od polskiego podatnika, który jedynie oczekuje na fakturę od sprzedawcy? Tutaj zdecydowanie trudniej o odpowiedź twierdzącą.

Mimo iż pakiet uproszczeń przepisów podatkowych, tzw. SLIM VAT2, miał rozwiązać problemy podatników, wątpliwości pozostają. Ministerstwo Finansów wyjaśniło w odpowiedzi na interpelację poselską nr 27168, jak prawidłowo rozliczyć VAT w handlu z UE po zmianie przepisów, która weszła w życie 7 września.


Posłanka Agnieszka Hanajczyk (KO) zwróciła uwagę na kwestię nabycia towarów z krajów UE. Problem pojawia się, gdy polski nabywca dostaje fakturę po upływie trzech miesięcy, np. od sprzedawcy z Niemiec. Jej zdaniem w praktyce powstał duży chaos. Nabywca musi rozliczyć podatek należny w deklaracji za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, a podatek naliczony w deklaracji bieżącej. Powstaje zaległość podatkowa, od której fiskus żąda odsetek za zwłokę.


Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP