Nagrody z tytułu sprzedaży premiowej - zasady opodatkowania

Nagrody z tytułu sprzedaży premiowej podlegają szczególnym zasadom opodatkowania. Problem polega na tym, że przepisy nie precyzują, w jaki sposób rozpoznawać ten rodzaj działań.

Publikacja: 09.10.2014 07:40

Nagrody z tytułu sprzedaży premiowej - zasady opodatkowania

Foto: www.sxc.hu

Nagrody wydawane w związku ze sprzedażą premiową oraz wygrane w konkursach są jedną z form uatrakcyjnienia oferty handlowej. Zachęta dla konsumentów do nabywania oferowanych dóbr (sprzedaż premiowa) oraz zorganizowanie konkursu promującego organizatora ?i budującego więź z klientami są powszechnymi środkami polityki marketingowej przedsiębiorców. Chociaż wieloletnia praktyka podatkowa pozwoliła na wypracowanie podstawowych zasad opodatkowania przychodów z tych tytułów, liczne zagadnienia nadal budzą spory i wątpliwości.

Spór o definicję

Przepisy ustawy o PIT określają szczególne zasady opodatkowania dochodów z tytułu sprzedaży premiowej. Nie definiują jednak tego pojęcia. ?Z praktyki skarbowej wynika, że sprzedażą premiową jest zobowiązanie się sprzedawcy do spełnienia dodatkowego świadczenia na rzecz klienta w przypadku zawarcia określonego rodzaju umów (zakup wskazanego towaru, zakupy za ustaloną kwotę itp.). Nagroda z tytułu sprzedaży premiowej może mieć różną postać (rzecz, prawo majątkowe, usługa). Rodzaj przysporzenia nie wpływa na poniżej opisane zasady opodatkowania.

Warunkiem sprzedaży premiowej jest automatyczne działanie stron transakcji. Określone zachowanie konsumenta powoduje z mocy prawa uprawnienie do uzyskania nagrody. Wprowadzenie do regulaminu zasad losowości, uznaniowości (decyzja sprzedawcy o wydaniu nagrody) lub współzawodnictwa skutkuje uznaniem przedsięwzięcia promocyjnego za zdarzenie niebędące sprzedażą premiową.

Potoczne znaczenie

W praktyce skarbowej sprzedaż premiową definiuje się za pomocą powszechnego (potocznego) znaczenia tego pojęcia. Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 30 stycznia 2014 r. (IPPB2/415-803/13-3/PW) wskazała, że: „(...) »sprzedaż premiowa« jest umową sprzedaży, zawartą między sprzedawcą a kupującym, połączoną jednak z przyznaniem przez sprzedającego premii kupującemu. Na skutek zawarcia tej umowy po stronie sprzedawcy powstaje obowiązek przeniesienia na kupującego własności rzeczy ?i wydania mu rzeczy, jak również wydania (przekazania) kupującemu premii, w związku z dokonanym przez niego zakupem, której wartość nie jest objęta ceną kupowanego towaru. Otrzymanie premii jest gwarantowane, albowiem przyznawane jest przez sprzedawcę kupującemu w zamian za to, że ten dokonał zakupu określonego towaru, na warunkach wskazanych przez sprzedającego (np. ?w określonej ilości, o określonej wartości czy też określonego rodzaju towarów). Po stronie kupującego powstaje obowiązek zapłaty ceny sprzedaży oraz uprawnienie do otrzymania premii".

Podatnicy mają problemy ?z odróżnieniem sprzedaży premiowej od oferty handlowej obejmującej pakiet świadczeń, świadczenie bonusowe i inne przypadki rozszerzonego zakresu świadczenia. Rozróżnienie to ma istotny wymiar praktyczny. Zwolnienie przedmiotowe (opisane w dalszej części artykułu) jest bowiem limitowane podmiotowo i przedmiotowo. Część nagród premiowych podlega opodatkowaniu. Nabycie zaś złożonego świadczenia (składającego się z kilku elementów) co do zasady nie skutkuje powstaniem przychodu podatkowego. Oznacza to, że kwalifikacja transakcji może wpłynąć na powstanie/brak powstania obowiązku podatkowego.

Nie da się precyzyjnie określić granic sprzedaży premiowej. ?W mojej ocenie z zakupem „rozszerzonym", niepowodującym powstania przychodu ?u nabywcy mamy do czynienia, gdy całość zakupu jest naturalnym w wymiarze gospodarczym przedmiotem oferty. Istotą sprzedaży premiowej jest zaś dodatkowe nagrodzenie (zachęcenie) klienta do nabycia określonych świadczeń. Następuje to za pomocą nagrody „zewnętrznej" w stosunku do świadczenia podstawowego. Oto przykłady rozszerzonych zakupów, które nie powodują powstania przychodu po stronie nabywcy:

Przykład

Firma handlowa sprzedaje produkt spożywczy ?w powiększonym opakowaniu. Towar opatrzony jest hasłem reklamowym „20 proc. gratis". Cena ma charakter jednorodny ?i obejmuje całość opakowania.

Przykład

Firma handlowa oferuje ?nabycie towarów w systemie „trzeci towar za darmo".

Przykład

Deweloper oferuje mieszkanie urządzone pod klucz. ?Nabywca w zamian za uiszczoną cenę uzyskuje własność lokalu oraz elementy wykończenia ?i urządzenia lokalu. ?Chociaż przypadek ten ?nie ma charakteru oczywistego, ?w praktyce skarbowej uznaje się neutralność podatkową takiej transakcji (jeżeli oferta dewelopera ma charakter powszechny). Tak m.in. stwierdzono w interpretacji ?Izby Skarbowej w Warszawie ?z 18 października 2012 r. (IPPB2/415-716/12-2/MG).

Z kolei sprzedaż premiowa, która sprawia, że nabywca uzyskuje przychód, jest zaprezentowana w poniższych przykładach:

Przykład

Sieć sklepów nalicza klientom punkty odpowiadające wartości zrealizowanych zakupów. Punkty podlegają wymianie na świadczenia wymienione ?w katalogu nagród.

Istnieją również transakcje, których jednoznaczne przyporządkowanie do jednej z ww. kategorii nie jest jednoznaczne. Pozostają one wprawdzie ?w naturalnym związku funkcjonalnym ze świadczeniem głównym, ale mają odrębny charakter prawny (odrębnego usługodawcę).

Przykład

Diler samochodowy wraz ?z samochodem oferuje nabywcom ulgowe/darmowe ubezpieczenie.

W spornych przypadkach istotnym elementem dla kwalifikacji świadczenia jest stwierdzenie, czy wartość świadczenia dodatkowego jest objęta ceną kupowanego towaru (zob. powołane pismo Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 30 stycznia 2014 r.).

Skąd kontrowersje

Sprzedaż premiowa powoduje dwie istotne wątpliwości prawne.

1. Pierwsza wiąże się ?z przedmiotem świadczenia nabywanego przez klienta. Organy skarbowe stoją na stanowisku, że użyte w przepisach podatkowych słowo „sprzedaż" odwołuje się do pojęcia sprzedaży w rozumieniu prawa cywilnego. Umowa sprzedaży dotyczy zaś rzeczy (art. 535 kodeksu cywilnego). W stosunku do świadczonych usług przepisy prawa cywilnego nie posługują się słowem „sprzedaż". W ocenie fiskusa uzasadnia to pogląd, że oferowanie nagród z tytułu nabycia usług nie jest sprzedażą premiową. Uzyskane z tego tytułu przysporzenie powoduje przychód z innych źródeł (art. 20 ustawy o PIT), opodatkowany na zasadach ogólnych (zob. m.in. interpretację Izby Skarbowej w Warszawie z 12 marca 2014 r., IPPB2/415-71/14-4/MK1).

W mojej ocenie jest to pogląd błędny. Przepisy podatkowe odnoszą się do szczególnego rodzaju transakcji sprzedaży premiowej, której istotą jest uzupełnienie transakcji głównej nagrodą. Przepisy prawa cywilnego nie definiują zaś sprzedaży premiowej. Szczególna nazwa transakcji – sprzedaż premiowa – uzasadnia pogląd ?o braku bezpośredniego odwołania się przez regulacje podatkowe do przepisów prawa cywilnego. W języku powszechnym słowo „sprzedaż" stosowane jest również w stosunku do usług.

Spór ten został wielokrotnie rozstrzygnięty na korzyść podatników, jednak w pierwszej instancji sądowej (tak m.in. WSA ?w Warszawie w wyroku z 25 stycznia 2013 r., III SA/Wa 2106/12). Pewność poglądu o tożsamym opodatkowaniu sprzedaży premiowej towarów i usług wymaga jeszcze potwierdzenia tych poglądów przez NSA.

2. Kolejnym pytaniem stawianym przez organizatorów sprzedaży premiowej jest, czy tego rodzaju zachęta promocyjna może być oferowana jedynie przez jednego sprzedawcę (sprzedawca jednocześnie wydaje nagrodę), czy też może również być organizowana przez grupę podmiotów (działających bezpośrednio lub reprezentowanych przez operatora programu). W mojej ocenie za oczywiste należy uznać, że oba te przypadki są sprzedażą premiową. Dla odbiorcy świadczenia causą przysporzenia jest zrealizowanie zakupów. To, czy zasady sprzedaży premiowej określają jako sprzedawcę jeden lub wiele podmiotów, nie ma znaczenia prawnego dla spełnienia definicji podatkowej. Wydaje się, że w obecnej praktyce skarbowej aprobowana jest teza o możliwości tworzenia wielopodmiotowych programów sprzedaży premiowej.

Jarosław ?Sekita, doradca podatkowy

Dochody z jednego źródła nie mogą być różnie traktowane

Można się spotkać z poglądem, że przepisy określające ryczałtową formę opodatkowania mają zastosowanie również ?w stosunku do nagród z tytułu sprzedaży premiowej otrzymanych przez przedsiębiorców. Podstawą tego poglądu jest treść art. 21 ?ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT. Przepis zawiera zastrzeżenie o wyłączeniu stosowania go w stosunku do przedsiębiorców, ale brak podobnego zapisu w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT. Jednolitość zasad opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej nakazuje uznać, że przedsiębiorca uzyskujący nagrodę w związku ?z prowadzoną działalnością gospodarczą samodzielnie rozlicza dochód. Opodatkowanie części dochodów z działalności gospodarczej opisywanym podatkiem ryczałtowym byłoby sprzeczne z duchem oraz literą ustawy podatkowej. Jednolitość opodatkowania dochodów z danego źródła uzasadnia brak wyłączania części przychodów do odrębnych rygorów podatkowych. Odwołanie się ?w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT do zwolnienia zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 68 tej ustawy jest argumentem za tezą o jednolitym zakresie przedmiotowym tych regulacji.

Nagrody wydawane w związku ze sprzedażą premiową oraz wygrane w konkursach są jedną z form uatrakcyjnienia oferty handlowej. Zachęta dla konsumentów do nabywania oferowanych dóbr (sprzedaż premiowa) oraz zorganizowanie konkursu promującego organizatora ?i budującego więź z klientami są powszechnymi środkami polityki marketingowej przedsiębiorców. Chociaż wieloletnia praktyka podatkowa pozwoliła na wypracowanie podstawowych zasad opodatkowania przychodów z tych tytułów, liczne zagadnienia nadal budzą spory i wątpliwości.

Pozostało 94% artykułu
Prawo karne
Słynny artykuł o zniesławieniu ma zniknąć z kodeksu karnego
Prawo karne
Pierwszy raz pseudokibice w Polsce popełnili przestępstwo polityczne. W tle Rosjanie
Podatki
Kiedy ruszy KSeF? Ministerstwo Finansów podało odległy termin
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Podatki
Ministerstwo Finansów odkryło karty, będzie nowy podatek. Kto go zapłaci?
Materiał Promocyjny
Co czeka zarządców budynków w regulacjach elektromobilności?