Będziemy więcej płacić za długie procesy

Za każdy rok przewlekłości państwo zapłaci minimum tysiąc złotych.

Publikacja: 28.04.2016 07:26

Będziemy więcej płacić za długie procesy

Foto: 123RF

Każdego roku na opieszałe sądy i prokuratury skarży się 17 tys. osób zniecierpliwionych wieloletnim prowadzeniem ich spraw. Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało właśnie zmiany w ustawie o skardze na przewlekłość postępowania. Ma być lepiej i hojniej dla obywateli.

Po zmianach do ustalenia, czy konkretna sprawa toczy się przewlekle czy też nie, brane będzie pod uwagę całe postępowanie: od wszczęcia sprawy (etap prokuratorski) aż do prawomocnego jej zakończenia (etap sądowy). Dziś obydwa etapy liczone są osobno. Często więc obywatel, który nie może się doczekać zakończenia procesu, na tym oddzielnym liczeniu traci.

W projekcie proponuje się też, aby w razie stwierdzenia przez sąd przewlekłości postępowania wysokość orzekanej sumy pieniężnej wynosiła nie mniej niż tysiąc złotych za każdy rok dotychczasowego trwania postępowania. I to niezależnie od tego, czy stwierdzona przewlekłość dotyczy wyłącznie etapu lub poszczególnych etapów postępowania. Patrząc na najnowsze badania sprawności sądownictwa, należy się spodziewać, że skarg będzie coraz więcej.

– Referat sędziego to nie worek bez dna. I nie można udawać, że nic się nie stanie, kiedy wrzucimy do niego kolejne setki spraw – uważa Marcin Ptaszyński, sędzia z Katowic. Potwierdza też, że skarg będzie coraz więcej. Ich liczba rośnie zresztą z roku na rok. Ze statystyk Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że coraz częściej ich adresaci nie tylko stwierdzają przewlekłość, ale i decydują się zapłacić za to obywatelom.

W 2009 r. zaledwie 600 zniecierpliwionych petentów dostało pieniądze, w 2014 r. już trzy razy tyle. Budżet wydaje więc coraz większe pieniądze, by zrekompensować obywatelom stracony czas: w 2009 r. wydał na to niewiele ponad 1,7 mln zł, w 2014 r. już ponad 4,8 mln zł, a w 2015 r. ponad 5,2 mln zł.

Najczęściej zniecierpliwieni obywatele skarżą się na przewlekłe sprawy cywilne. Drugie miejsce zajmują sprawy karne. Następne w kolejce są: gospodarcze, pracy i ubezpieczeniowe.

– Jeśli tak dalej pójdzie, zamiast inwestować w nowe etaty pomocnicze: asystentów czy urzędników, będziemy płacić odszkodowania. To błędne koło, bo niezadowolonych i roszczeniowych obywateli będzie coraz więcej – uważają sędziowie.

Obywatel, któremu sąd przyzna rację w kwestii przewlekłości, może liczyć na finansową rekompensatę w wysokości od 2 tys. zł do 20 tys. zł. Może też nie dostać nic poza przyznaniem mu racji, że proces trwa zbyt długo. Rekompensaty nie sięgają bynajmniej tego pułapu. Średnia w sprawie cywilnej to 2,9 tys. zł, w karnej – 3105 zł, a w postępowaniu prokuratorskim – 3,9 tys. zł.

Dziś jeszcze w zależności od tego, jakiej fazy postępowania skarga dotyczy, pieniądze na rekompensaty idą z budżetów sądu, prokuratury lub komornika.

Najczęściej państwo płaci za bezczynność w podejmowaniu czynności procesowych, najrzadziej za wyznaczenie zbyt odległego terminu pierwszej rozprawy. W sprawach skarg na postępowanie karne (sądowe i prokuratorskie) w 2015 r. najczęściej sądy przyznawały pieniądze za bezczynność w procedowaniu, a najrzadziej za nadużywanie zawieszenia postępowania.

etap legislacyjny: uzgodnienia międzyresortowe

Każdego roku na opieszałe sądy i prokuratury skarży się 17 tys. osób zniecierpliwionych wieloletnim prowadzeniem ich spraw. Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało właśnie zmiany w ustawie o skardze na przewlekłość postępowania. Ma być lepiej i hojniej dla obywateli.

Po zmianach do ustalenia, czy konkretna sprawa toczy się przewlekle czy też nie, brane będzie pod uwagę całe postępowanie: od wszczęcia sprawy (etap prokuratorski) aż do prawomocnego jej zakończenia (etap sądowy). Dziś obydwa etapy liczone są osobno. Często więc obywatel, który nie może się doczekać zakończenia procesu, na tym oddzielnym liczeniu traci.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił