Po likwidacji firmy też trzeba złożyć rozliczenie roczne

Zeznanie podatkowe obejmuje tę część roku, w której działalność gospodarcza była jeszcze prowadzona. Jednak w deklaracji PIT trzeba uwzględnić także przychód uzyskany już po zamknięciu biznesu.

Publikacja: 15.04.2019 06:40

Likwidacja działalności gospodarczej nie zawsze od razu oznacza również całkowite zakończenie rozliczeń związanych z jej prowadzeniem. Oprócz obowiązków dotyczących samego momentu likwidacji, takich jak sporządzenie wykazu składników majątku i zamknięcia księgi przychodów i rozchodów, które obejmują z jednej strony konieczność rocznego podsumowania zapisów, a z drugiej sporządzenie spisu z natury (remanentu), należy pamiętać również o złożeniu rocznego zeznania podatkowego. Po zamknięciu działalności nadal otwarta może także pozostać kwestia kontynuacji amortyzacji środków trwałych oraz możliwość rozliczenia straty, gdyby w przyszłości podatnik odnowił status czynnego przedsiębiorcy.

Czytaj także: Jak rozliczyć VAT przy likwidacji firmy

Zeznanie podatkowe składane za rok, w którym nastąpiła likwidacja działalności gospodarczej, niekoniecznie obejmuje tylko tę część roku, w której działalność była prowadzona. Taka sytuacja może mieć miejsce, jeżeli po zakończeniu działalności podatnik nie otrzymał już z jej tytułu żadnych przychodów (np. zaległych płatności od kontrahentów) ani nie dokonał zbycia jakichkolwiek składników majątku pozostałego w wyniku likwidacji. Z takim scenariuszem mamy jednak do czynienia raczej rzadko. O wiele częściej w zeznaniu trzeba rozliczyć także przychód otrzymany już po zamknięciu działalności.

Jeszcze przez sześć lat

Płatności otrzymane po formalnym zakończeniu prowadzenia działalności, które są z nią związane, należy rozliczyć w sposób przewidziany dla prowadzonej działalności. Z tą różnicą, że w związku z zamknięciem księgi przychodów i rozchodów w momencie likwidacji, wpływy odnotowane po jej zamknięciu nie zostaną już w niej ujęte.

Za przychody z działalności gospodarczej uważane są także przychody z odpłatnego zbycia majątku, do którego dochodzi po likwidacji działalności. Sporządzenie spisu z natury, o którym mowa w art. 24 ust. 3a ustawy o PIT, pozwoli zatem na rozliczenie dochodów ze składników pozostałych na dzień likwidacji w przypadku ich późniejszej sprzedaży. W celu rozliczenia takich dochodów, podatnik nie musi prowadzić ksiąg, ale zobowiązany jest wykazać dochód ze zbycia w zeznaniu rocznym: PIT-36, PIT-36L lub PIT-28 w zależności od zasad, na podstawie których działalność była uprzednio rozliczana. Warto jednak pamiętać, że obowiązek rozliczenia dochodów ze sprzedaży składników majątku zlikwidowanej działalności wygasa po upływie sześciu lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja.

Przykład

Podatnik zlikwidował jednoosobową działalność gospodarczą w sierpniu 2018 roku. Działalność opodatkowana była według skali podatkowej i podatnik prowadził podatkową księgę przychodów i rozchodów (pkpir). Po likwidacji działalności podatnikowi pozostał środek trwały, którego wartość początkowa dla celów amortyzacji wynosiła 18 tys. zł. Odpisy amortyzacyjne dokonane przed zamknięciem działalności wynosiły 18 tys. zł. Podatnik sprzedał środek trwały w kwietniu 2025 roku za kwotę 6 tys. zł. Dochód ze sprzedaży wyniósł 6 tys. zł (środek został bowiem całkowicie zamortyzowany w trakcie prowadzenia działalności), ale ponieważ od miesiąca następującego po miesiącu likwidacji działalności upłynęło ponad sześć lat, dochodu nie należy rozliczać dla celów podatkowych.

Przykład

Podatnik zamknął działalność gospodarczą w maju 2017 roku. Działalność była w 2017 roku opodatkowana podatkiem liniowym, a podatnik prowadził pkpir. Po likwidacji działalności zostały towary handlowe o wartości 10 tys. zł, ustalonej wg cen zakupu. Towary te zostały ujęte w spisie z natury sporządzonym na dzień likwidacji działalności i w konsekwencji, różnicą remanentów pomniejszyły dochód wykazany w rocznym zeznaniu podatkowym za 2017 rok. W lutym 2018 roku podatnik sprzedał towary handlowe za kwotę 12 tys. zł, a tym samym uzyskał dochód ze sprzedaży w wysokości 2 tys. zł (przychód 12 tys. zł minus koszty 10 tys. zł). Dochód ten podatnik musi rozliczyć w rocznym zeznaniu za rok 2018. Ponieważ działalność w ostatnim roku jej prowadzenia (2017) opodatkowana była podatkiem liniowym, również za rok 2018 podatnik powinien złożyć PIT-36L.

Amortyzacja – zakończenie i kontynuacja

Przedsiębiorca prowadzący ewidencję środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych ma prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych. W ewidencji podatnik ujmuje wszystkie środki trwałe wykorzystywane w działalności gospodarczej, nawet jeżeli zostały już w pełni zamortyzowane. Ta sama zasada ma zastosowanie do wykazu likwidacyjnego. Likwidacja działalności oznacza dla podatnika zaprzestanie amortyzacji. Ostatniego odpisu można dokonać w miesiącu likwidacji działalności gospodarczej.

Niemniej jednak, w przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi kontynuacja amortyzacji będzie możliwa pod warunkiem ponownego podjęcia przez nich działalności po przerwie trwającej nie dłużej niż trzy lata. O kwestii tej nie należy zapominać, gdyż przedsiębiorca ponownie rozpoczynający działalność z zachowaniem wspomnianego terminu, zobowiązany jest do zachowania uprzednio ustalonych stawek amortyzacyjnych dla poszczególnych środków trwałych.

Przykład

Przedsiębiorca będący osobą fizyczną zlikwidował działalność 31 października 2018 roku. W ewidencji środków trwałych na dzień likwidacji pozostał samochód osobowy amortyzowany indywidualną stawką 40 proc. 1 czerwca 2020 roku podatnik ponownie zarejestrował działalność gospodarczą i wprowadził do firmy jako środek trwały samochód osobowy poprzednio używany dla celów działalności. Podatnik ma obowiązek kontynuować amortyzację samochodu przy zastosowaniu wcześniej ustalonej indywidualnej 40-proc. stawki amortyzacyjnej.

Oczywistym powodem zaprzestania prowadzenia działalności może być generowana przez nią trwała przewaga kosztów nad zyskami, a więc w kontekście rozliczeń podatkowych tym bardziej warto pamiętać, że likwidacja działalności nie pozbawia definitywnie przedsiębiorcy prawa do rozliczenia poniesionej w związku z nią straty.

Co dalej ze stratą

Podatnik może rozliczyć stratę w ciągu pięciu lat następujących po roku, w którym ją poniósł ale, co istotne, może ją rozliczyć jedynie w ramach takiego samego źródła przychodów, w jakim została poniesiona. Prawo do rozliczenia straty nie wygasa wraz z likwidacją działalności, ale aby móc stratę rozliczyć, musi ponownie powstać źródło przychodów jakim jest działalność gospodarcza, a co za tym idzie podatnik musi wznowić jej prowadzenie. Musi to nastąpić w ustawowo zakreślonych ramach czasowych, tj. w ciągu pięciu lat, licząc od końca roku, w którym działalność przyniosła stratę. Co więcej, aby skorzystać z możliwości rozliczenia straty, prowadzenie działalności można rozpocząć w innej formie prawnej, jeśli tylko jej opodatkowanie pozostanie na poziomie przedsiębiorcy.

Autorka jest ekspertem w zespole Global Mobility Services – PIT w KPMG w Polsce

Podstawa prawna: art. 14 ust. 2 pkt 1, pkt 17 lit. a i ust. 3 pkt 12 oraz art. 22g ust. 13 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1509 ze zm.)

Likwidacja działalności gospodarczej nie zawsze od razu oznacza również całkowite zakończenie rozliczeń związanych z jej prowadzeniem. Oprócz obowiązków dotyczących samego momentu likwidacji, takich jak sporządzenie wykazu składników majątku i zamknięcia księgi przychodów i rozchodów, które obejmują z jednej strony konieczność rocznego podsumowania zapisów, a z drugiej sporządzenie spisu z natury (remanentu), należy pamiętać również o złożeniu rocznego zeznania podatkowego. Po zamknięciu działalności nadal otwarta może także pozostać kwestia kontynuacji amortyzacji środków trwałych oraz możliwość rozliczenia straty, gdyby w przyszłości podatnik odnowił status czynnego przedsiębiorcy.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów