Krzysztof Adam Kowalczyk: Bank centralny rejteruje przed inflacją

Czy RPP zacznie się wreszcie wywiązywać z ustawowego obowiązku, jakim jest dbanie o stabilność cen?

Aktualizacja: 06.05.2021 21:26 Publikacja: 06.05.2021 21:00

Krzysztof Adam Kowalczyk: Bank centralny rejteruje przed inflacją

Foto: Bloomberg

Dawno niewidziane emocje wzbudziło w tym tygodniu comiesięczne posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej, grupy mędrców, których jedynym zadaniem jest takie kierowanie skomplikowaną maszynerią polityki pieniężnej NBP, by inflacja w Polsce trzymała się w cywilizowanych ramach. Owe ramy sam bank centralny określił na 2,5 proc. +/- 1 pkt proc. dopuszczalnej odchyłki. Emocje związane z posiedzeniem RPP podbijała przyspieszająca z miesiąca na miesiąc inflacja. W kwietniu sięgnęła aż 4,3 proc. (licząc rok do roku), co skłoniło wielu ekonomistów do przypuszczeń, że pod koniec roku może dotrzeć do niewidzianego od lat poziomu 5 proc.

Gołym okiem widać, że inflacja wpadła w niekontrolowany poślizg. Kierowca, który wpada w poślizg, próbuje auto z niego wyprowadzić i nie mówi: „OK, na razie wypadłem z drogi i jadę na drzewo, ale za jakiś czas samochód sam wróci na jezdnię". A taki mniej więcej jest wydźwięk komunikatu po owym środowym posiedzeniu RPP. Rada napisała, że roczny wskaźnik inflacji będzie się utrzymywać „w najbliższych miesiącach powyżej górnej granicy odchyleń od celu inflacyjnego". I uspokoiła, że „w przyszłym roku, po wygaśnięciu czynników przejściowo podwyższających dynamikę cen, oczekiwane jest obniżenie się inflacji". Ani słowa o walce z nią.

Co prawda niektórzy ekonomiści – np. z Banku Pekao – zauważyli, że „RPP mrugnęła i zaczęła małymi kroczkami zaostrzać retorykę", bo „nie ma w komunikacie fragmentu o korzystnych skutkach polityki pieniężnej". Ich zdaniem oznacza to, że Rada „widzi realną możliwość podwyżki stóp procentowych w przyszłym roku. W 2010 r. analogiczna zmiana w komunikacie poprzedzała pierwszą podwyżkę stóp o 11 miesięcy".

Ale to tylko przypuszczenie oparte na czytaniu między wierszami. Zwykły obywatel nie znajdzie w komunikacie nic, co wskazywałoby na determinację w walce z nadmiernym wzrostem cen, a właśnie do takiej walki już otwarcie wzywają RPP niektórzy ekonomiści.

Ich obawy budzi to, że inflacja w wielkim stylu wraca na całym świecie. Gwałtownie rosną ceny surowców i komponentów, których dostawy nie nadążają za odbijającym od dna popytem w wychodzących z pandemii krajach. Producenci będą się starali przerzucić ten wzrost kosztów na konsumentów. W Polsce już to robią: ceny produkcji sprzedanej przemysłu rosną z miesiąca na miesiąc. I zobaczymy to w sklepach. Problem w tym, że już wcześniej staliśmy się krajem o najwyższej w UE inflacji.

Źle by się stało, gdybyśmy wpadli w pętlę, w której wyższe ceny podbijają oczekiwania płacowe, a rosnący koszt płac dolewa paliwa do wzrostu cen. Ten cykl trzeba przerwać, zanim konsumenci i firmy przyzwyczają się do wyżej inflacji i zaczną uwzględniać ją w swoich planach. Właśnie dlatego mówi się, że banki centralne tak naprawdę zarządzają oczekiwaniami inflacyjnymi. U nas, niestety, ugruntowuje się przekonanie, że władzom monetarnym na trzymaniu inflacji w ryzach nie zależy.

Dla rządzących jej wzrost jest korzystny, bo zwiększa np. dochody z VAT od coraz drożej sprzedawanych produktów i z PIT od rosnących płac. Ale w państwie każda władza ma swój zakres obowiązków. A jak wynika z art. 3 ust. 1 ustawy o polskim banku centralnym, „podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen". Kiedy członkowie RPP sobie o tym przypomną?

Dawno niewidziane emocje wzbudziło w tym tygodniu comiesięczne posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej, grupy mędrców, których jedynym zadaniem jest takie kierowanie skomplikowaną maszynerią polityki pieniężnej NBP, by inflacja w Polsce trzymała się w cywilizowanych ramach. Owe ramy sam bank centralny określił na 2,5 proc. +/- 1 pkt proc. dopuszczalnej odchyłki. Emocje związane z posiedzeniem RPP podbijała przyspieszająca z miesiąca na miesiąc inflacja. W kwietniu sięgnęła aż 4,3 proc. (licząc rok do roku), co skłoniło wielu ekonomistów do przypuszczeń, że pod koniec roku może dotrzeć do niewidzianego od lat poziomu 5 proc.

Pozostało 82% artykułu
Opinie Ekonomiczne
Witold M. Orłowski: Gospodarka wciąż w strefie cienia
Opinie Ekonomiczne
Piotr Skwirowski: Nie czarne, ale już ciemne chmury nad kredytobiorcami
Ekonomia
Marek Ratajczak: Czy trzeba umoralnić człowieka ekonomicznego
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Klęska władz monetarnych
Opinie Ekonomiczne
Andrzej Sławiński: Przepis na stagnację