W przypadku, gdy przedsiębiorstwo nabyło kilka osób, należy przedłożyć także pisemną zgodę pozostałych nabywców na przejście decyzji na wnioskodawcę. O ile powyżej wskazane warunki zostały spełnione, nabywca firmy ma uprawnienie do wykonywania praw, a także wypełniania obowiązków wynikających z decyzji już od chwili złożenia wniosku o jej przeniesienie.
Jedynie w wyjątkowych sytuacjach, w których wykonywanie uprawnień z decyzji mogłoby grozić naruszeniem przepisów prawa albo interesu publicznego, organ może zakazać jej wykonywania przez nabywcę do czasu ostatecznego rozpatrzenia wniosku. Niemniej jednak, proponowane zmiany, z uwzględnieniem powyższego zastrzeżenia, należy ocenić pozytywnie. Nabywca przedsiębiorstwa będzie miał bowiem możliwość płynnego kontynuowania działalności gospodarczej, bez konieczności przechodzenia przez żmudną ścieżkę administracyjną w celu uzyskania decyzji niezbędnych dla dalszego efektywnego prowadzenia przejętego biznesu.
Zarząd tymczasowy udziałem małżonka
Kolejna grupa proponowanych zmian dotyczy wprowadzenia instytucji zarządu tymczasowego udziałem małżonka w przedsiębiorstwie. O ile śmierć małżonka przedsiębiorcy, który sam nie był przedsiębiorcą, ale posiadał udział w przedsiębiorstwie swojego małżonka, nie uniemożliwia dalszego prowadzenia działalności, o tyle może powodować pewne utrudnienia. Z chwilą śmierci małżonka, ustaje małżeństwo, a udział zmarłego w składnikach majątkowych przedsiębiorstwa wchodzi w skład masy spadkowej po zmarłym. Zatem do czasu stwierdzenia nabycia spadku nie jest jasne, kto może dysponować prawami, jakie przysługiwały zmarłemu. W efekcie może to wpływać na możliwość rozporządzenia poszczególnymi składnikami majątku przedsiębiorstwa. Oczywiście istnieje ewentualność mitygowania ryzyka związanego ze śmiercią małżonka przedsiębiorcy przy użyciu regulacji prawa spadkowego. Małżonek przedsiębiorcy, w treści testamentu może powołać wykonawcę testamentu do sprawowania zarządu spadkiem, jego zorganizowaną częścią lub oznaczonym składnikiem, co w szczególności może dotyczyć przedsiębiorstwa. Mając na uwadze, że wykonawcą testamentu może być także jeden ze spadkobierców, najbardziej optymalnym rozwiązaniem byłoby wskazanie małżonka, będącego przedsiębiorcą, co usunęłoby ryzyko wystąpienia ewentualnych trudności. Niemniej jednak, w dalszym ciągu niewielki odsetek zarówno przedsiębiorców, a tym bardziej ich małżonków decyduje się na sporządzenie testamentu.
W związku z tym, ustawodawca proponuje wprowadzenie rozwiązania będącego połączeniem instytucji zarządcy sukcesyjnego oraz wykonawcy testamentu. Określa się go jako zarządcę tymczasowego. Zarządca tymczasowy udziałem zmarłego małżonka nie otrzymuje statusu przedsiębiorcy, a zatem nie podlega wpisowi do CEIDG, w odróżnieniu od zarządcy sukcesyjnego. Do zakresu jego kompetencji należy zwykły zarząd majątkiem spadkowym w zakresie udziału zmarłego małżonka w przedsiębiorstwie. Uprawnienie do powołania zarządcy tymczasowego będzie przysługiwało, w terminie sześciu miesięcy od śmierci małżonka przedsiębiorcy, samemu przedsiębiorcy, spadkobiercom, którzy przyjęli spadek oraz zapisobiercom windykacyjnym, którzy przyjęli zapis. Natomiast po potwierdzeniu praw do spadku, przysługuje tylko osobom, którym prawomocnie przyznano udział w spadku, obejmujący składniki przedsiębiorstwa. Ponadto, do powołania zarządcy tymczasowego będzie wymagana zgoda osób uprawnionych, wskazanych powyżej, które łącznie posiadają udział większy niż 85/100 w udziale zmarłego małżonka objętym spadkiem. Zarządca tymczasowy kończy pełnić funkcję z przyczyn analogicznych, jakie powodują wygaśnięcie funkcji zarządcy sukcesyjnego. Oprócz tego, ustawodawca przewidział dodatkową przesłankę wygaśnięcia funkcji zarządu tymczasowego, a mianowicie fakt ogłoszenia testamentu, w którym małżonek powołał wykonawcę testamentu, dając w ten sposób prymat woli spadkodawcy.
Jak to ma być w spółkach handlowych
Pewne zdziwienie może rodzić fakt umieszczenia w planowanej nowelizacji ustawy, skupiającej się na problemach sukcesyjnych przedsiębiorstwa osoby fizycznej, przepisów dotyczących bezpośrednio spółek handlowych. Ustawodawca bowiem proponuje wprowadzenie rozwiązania ułatwiającego sukcesję w przypadku śmierci wspólnika spółki handlowej, czyli wspólnika spółki jawnej, partnera spółki partnerskiej, komplementariusza i komandytariusza spółki komandytowej, komplementariusza i akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej, wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcjonariusza spółki akcyjnej.
Sukcesja w spółkach handlowych jest zasadniczo prostsza niż w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, niemniej jednak nie jest pozbawiona ryzyk. Mimo, iż śmierć wspólnika nie powoduje automatycznego ustania bytu prawnego spółki, może jednak doprowadzić do jej rozwiązania, w braku innych postanowień umowy spółki (w szczególności w przypadku spółek dwuosobowych), bądź spowodować powstanie paraliżu decyzyjnego. Należy także pamiętać, że formalnie spadkobiercy zmarłego wspólnika otrzymują możliwość wykonywania praw w spółce dopiero po zakończeniu postępowania spadkowego, co może być długotrwałym procesem, w szczególności przy braku testamentu lub w sytuacji istniejącego między spadkobiercami konfliktu. Nierzadko też spadkobiercami zostają małoletni, co dodatkowo powoduje konieczność zaangażowania sądu rodzinnego i znaczne wydłużenie procedur.